Part of the debate – Senedd Cymru am 5:43 pm ar 15 Medi 2020.
Wel, hyd at y rhan olaf yna, Mike, roeddem yn cytuno â'n gilydd, felly mae'n debyg ei bod hi wastad yn beth da peidio â chytuno'n llwyr bob cam o'r ffordd.
Felly, o ran y swm bach o arian, mae'n ymddangos fel swm bach o arian, ond, wrth gwrs, arian ychwanegol ydoedd. Roedd yr holl arian arferol ar gyfer digartrefedd yn dal yn y system. Nid cymryd £10 miliwn a wnaethom ni a datrys digartrefedd—mae cannoedd o filiynau o bunnoedd yn y system ddigartrefedd. Yr hyn a wnaethom ni oedd ad-drefnu hynny'n gyflym iawn, a dyna pam yr wyf i mor ddiolchgar i bartneriaid, oherwydd fe aethon nhw ati i'w ad-drefnu'n gyflym iawn, ac mae'n rhyfeddol pa mor gyflym y gwnaethom ni hynny.
Wrth gwrs, fe gawsom ni gyfle unigryw—hoffwn atgoffa'r Aelodau o hynny—oherwydd, yn sydyn iawn, cawsom nifer fawr o westai a lleoliadau gwely a brecwast a llety prifysgol ac ati heb neb ynddyn nhw. Roedd hynny'n unigryw iawn—ni chawsom ni erioed y sefyllfa honno o'r blaen. Felly, mewn sefyllfa dywyll iawn, fe gawsom ni belydr o oleuni y cawsom gyfle i fanteisio arno, ac fe allon ni fanteisio ar hynny. Felly, rwy'n falch iawn o hynny. Ond mae hi yn demtasiwn meddwl y gwnaed hynny am £10 miliwn—nid yw hynny'n wir.
Felly, bu inni gartrefu 2,200 o bobl a oedd fel arall mewn llety anaddas neu ddim mewn llety yn ystod y pandemig, Mike, ac mae hynny'n dangos ichi ein bod—. Dyna oedd nifer y bobl a âi o un soffa i'r llall ac na allent wneud hynny mwyach gan nad oedd pobl a oedd yn barod i gynnig soffa iddyn nhw yn fodlon gwneud hynny bellach oherwydd bod arnyn nhw eisiau bod yn ddiogel rhag COVID ac ati. Ac mae'r hyn y mae'n ei ddangos i ni yn rhywbeth yr oeddem bob amser yn ei wybod: roeddem bob amser yn gwybod bod y brasamcan o bobl sy'n cysgu allan yn annigonol. Gwyddem bob tro mai ciplun ydoedd. Gwyddem bob tro nad oedd yn cynnwys pawb—pobl a oedd, fel y dywedwch chi, yn cerdded drwy'r nos ac yn cysgu yn y dydd, menywod yn arbennig ac ati. Felly, mae wedi rhoi syniad llawer gwell i ni o nifer y bobl yr oeddem yn gwybod eu bod yn y sefyllfa honno. Felly, yr ateb i hynny yw bod 2,200 o bobl yn y sefyllfa honno ac rydym ni wedi gallu cartrefu pob un ohonyn nhw mewn llety brys neu dros dro, a nawr ail gam y broses hon yw cael y bobl hynny a'r bobl a oedd eisoes mewn llety dros dro neu lety brys i lety parhaol, ac, fel y dywedais wrth ateb Delyth, rydym yn gweithio'n galed iawn gydag awdurdodau lleol i sicrhau bod pobl yn symud ymlaen.
A'r peth pwysig arall yw, pan gewch chi eich symud o'ch llety brys neu dros dro, nad ydych yn cael eich symud sawl gwaith. Felly, yr hyn yr ydym ni wedi'i ddweud yw mai'r sefyllfa ddelfrydol yw eich bod yn cael eich symud ar unwaith i lety parhaol, ond fel arall ni ddylai fod yn fwy nag unwaith. Felly, os ydych chi mewn llety brys, byddwch yn symud i rywle sy'n fwy addas cyn i chi gyrraedd eich cartref parhaol, ond yn ddelfrydol mae pobl yn mynd yn syth i'w cartref parhaol, ac mae hynny'n llawer gwell, oherwydd wedyn gallwn gynnig yr holl wasanaethau iddyn nhw sy'n golygu bod hwnnw'n lleoliad cynaliadwy ac mae hynny yr un mor bwysig. Rwyf bob amser yn dweud, os rhowch fi mewn fflat wag yng nghanol Manceinion, ni fyddai unrhyw siawns imi gynnal y denantiaeth honno. Ac mae hynny'n wir am bob person dan haul: os rhowch chi nhw mewn fflat wag yng nghanol rhywle nad ydynt yn ei adnabod, ni fyddant yn gallu cynnal honno fel cartref, felly mae angen i ni sicrhau bod ganddyn nhw yr holl bethau angenrheidiol i wneud y lle hwnnw'n gartref, gan gynnwys y gwasanaethau cymorth sydd eu hangen arnyn nhw.
Ac yna, o ran y ddau sylw olaf, ar brydau ysgol am ddim, mae'n amlwg mai portffolio Kirsty yw hwnnw'n gyffredinol, ond rydym yn gweithio'n galed iawn ar raglen i gynnal prydau ysgol am ddim drwy'r gwyliau ac mewn gwirionedd mae grŵp yn edrych ar beth i'w wneud ynglŷn â phlant sydd ar eu colled am eu bod yn hunanynysu neu fel arall yn absennol o'r ysgol a fyddai fel arall â hawl i gael prydau ysgol am ddim. Felly, mae grŵp yn ystyried hynny, Mike, ond Kirsty sy'n arwain ar hynny, nid fi. Ond mae'n sicr yn rhywbeth sy'n cael ei ystyried.
Ac yna'r sylw olaf am yr arolygiaeth gynllunio—rydych chi a mi wedi cael aml i sgwrs am hyn. Rydym ni'n anghytuno, gadewch i ni ei roi felly. Ond rydym ni wedi gorfod gohirio'r broses o wahanu Arolygiaeth Gynllunio Cymru oddi wrth Arolygiaeth Gynllunio Lloegr, a hoffwn weld hynny'n mynd yn ei flaen, oherwydd credaf y byddai gennym ni well siawns bryd hynny o sicrhau y cai ein nodau polisi eu dilyn.