2. Cwestiynau i'r Cwnsler Cyffredinol a'r Gweinidog Pontio Ewropeaidd (yn rhinwedd ei gyfrifoldebau fel 'swyddog cyfreithiol') – Senedd Cymru ar 22 Medi 2020.
7. Pa asesiad y mae’r Cwnsler Cyffredinol wedi'i wneud ar ddyfarniad y llys gweinyddol yn achos Driver yn erbyn Cyngor Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf? OQ55555
Rwyf wedi trafod y dyfarniad gyda’r Gweinidog Addysg o ran y goblygiadau i gyfraith addysg. Rwy’n ystyried y goblygiadau ehangach mewn perthynas â dehongli testun deddfwriaeth Cymraeg, sydd â statws cyfartal â’r tesun Saesneg at bob diben.
Dros yr haf y daeth y dyfarniad yma, yndê, gan y Barnwr Fraser, a llwyddiant i grŵp sy'n brwydo i gadw ysgolion yn nalgylch Pontypridd, gan gynnwys Ysgol Gynradd Gymraeg Pont Siôn Norton yng Nghilfynydd. Roedd penderfyniad diffygiol cyngor Rhondda Cynon Taf yn golygu y byddai peryg i gymuned ddifreintiedig gael ei heithrio o addysg Gymraeg, ac mae angen i'r cyngor rŵan weithio efo'r gymuned i ddod â chynnig amgen gerbron, ac mi fyddai hi'n warth o beth petai'r cyngor yn meddwl am apelio'r dyfarniad. Hoffwn i ofyn i chi am arwyddocâd ehangach y dyfarniad i addysg Gymraeg ac i statws yr iaith. Ydych chi'n cytuno efo fi bod dyfarniad cadarn y Barnwr Fraser yn ei gyfanrwydd yn gam mawr ymlaen o ran y disgwyliad gan lysoedd a'r awdurdodau cyhoeddus i roi sylw teilwng a phriodol i'r Gymraeg wrth wneud penderfyniadau, ac yn warchodaeth i gymunedau eraill?
Dydw i ddim mewn sefyllfa i wneud sylwadau ehangach ynglŷn â'r maes polisi hwn, gan nad fy mholisi i fel Cwnsler Cyffredinol sydd yma. Ond rwy'n synnu'n fawr i glywed brwdfrydedd yr Aelod dros y dyfarniad, o gymryd mewn i ystyriaeth y ffordd gwnaeth y barnwr edrych ar statws y Gymraeg yn y ddeddfwriaeth a'i chymharu â statws y Saesneg yn y ddeddfwriaeth. Mae cwestiynau pwysig iawn yn y dull hynny; mae'n codi cwestiynau pwysig am driniaeth hafal y Gymraeg yn ein llysoedd ni yma yng Nghymru. Felly, byddwn i'n argymell i'r Aelod edrych ar y cwestiwn hwnnw, ynghyd â'r cwestiynau eraill ehangach mae hi wedi'u codi heddiw.