4. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Y wybodaeth ddiweddaraf am Coronafeirws (COVID-19)

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:20 pm ar 22 Medi 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Andrew RT Davies Andrew RT Davies Conservative 3:20, 22 Medi 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd, a diolch, Gweinidog, am eich datganiad chi'r prynhawn yma, er nad yw'n dweud mwy wrthym na wnaeth y wasg eisoes, rwy'n ofni.

A wnewch chi gadarnhau, Gweinidog, beth yw nod terfynol y mesurau hyn? Rwy'n tybio mai trechu'r feirws yw hyn ac, yn y pen draw, rwystro ein gwasanaeth iechyd a gweithrediadau cyhoeddus eraill rhag cael eu gorlethu. Ond, i lawer o bobl, o edrych ar y mesurau newydd, onid hyn yw'r normal newydd nawr, ac y byddwn ni, bob hyn a hyn, yn gorfod rhyngweithio â rhyw fath o gyfnod clo nes y bydd brechlyn ar gael? Oherwydd bydd llawer o bobl yn ceisio deall sut y bydd pethau arnom ni drwy fisoedd nesaf y gaeaf o'n blaenau. A wnewch chi hefyd gadarnhau bod y mesurau lleol hyn a roddwch ar waith yno er mwyn osgoi cyfnod clo cenedlaethol, ac rwy'n gobeithio y byddwch chi'n cytuno bod rhaid osgoi hynny ar bob cyfrif, o gofio'r costau economaidd a chymdeithasol a fyddai'n effeithio ar gymunedau ledled Cymru?

Yn eich datganiad rydych yn sôn am fesurau ychwanegol—ac rwy'n credu mai'r geiriau a ddefnyddir gennych yw—wrth i fyfyrwyr ddychwelyd i'r brifysgol, diogelu poblogaethau lleol. Fe fyddwn i'n falch o gael deall pa fesurau yr ydych chi'n ystyried eu rhoi ar waith i ddiogelu, yn eich geiriau chi, boblogaethau lleol rhag myfyrwyr yn dychwelyd i gymunedau sy'n croesawu poblogaethau mawr o fyfyrwyr.

A wnewch chi gadarnhau hefyd bod y GIG, er gwaethaf y mesurau lleol hyn, yn agored i fusnes i raddau helaeth iawn? Fe dynnais i sylw ddoe at y ffaith y gwelwyd gostyngiad o 60 y cant yn nhriniaethau'r GIG ers y cyfnod clo ym mis Mawrth, ac er ein bod ni, diolch am hynny, wedi gweld cynnydd araf iawn i'r gweithdrefnau drwy fisoedd yr haf, er gwaethaf y mesurau lleol hyn, rwy'n cymryd y bydd y GIG yn parhau i fod ar agor i fusnes, i raddau helaeth iawn.

Ac yn olaf, o ystyried eich sylwadau chi neithiwr, a sylwadau'r Prif Weinidog yn y cwestiynau i'r Prif Weinidog, a wnewch chi ddatgan yn bendant na fyddwch chi'n cefnogi brechu gorfodol mewn unrhyw amgylchiadau? Mae'n rhaid i mi ddweud, pan welais i eich cyfweliad chi neithiwr, ei bod wedi anfon ias i lawr asgwrn fy nghefn, i feddwl y gallai Gweinidog a etholwyd yn ddemocrataidd, mewn gwlad ddemocrataidd, wneud datganiad o'r math hwn na fyddai'n diystyru mesur o'r fath. Fe fyddaf i, fel rhywun sy'n credu'n gryf yng ngallu brechu i reoli afiechydon a dileu salwch yn ein cymuned ni, yn hyrwyddo brechu i'r eithaf. Ond nid wyf i o'r farn mai swyddogaeth y wladwriaeth yw rhoi deddfwriaeth ar waith a fyddai, yn y pen draw, yn rhoi sêl bendith ar frechu gorfodol mewn unrhyw lun neu fodd. Ac rwy'n nodi eich bod wedi rhoi rhywbeth ar y cyfryngau cymdeithasol y prynhawn yma. Diolch, Dirprwy Lywydd.