15. Datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol: Diweddariad ar Gyfyngiadau Coronafeirws Lleol

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:33 pm ar 29 Medi 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 6:33, 29 Medi 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch i chi am y sylwadau a'r cwestiynau yna; fe  geisiaf ymdrin â phob un ohonyn nhw mor gyflym ag y gallaf. O ran sut y mae'r broses o wneud penderfyniadau yn gweithio a'r enghraifft o Fro Morgannwg ac eraill, wel, rydym ni, wrth gwrs, yn edrych ar y ffigurau a'r ystadegau, felly byddwn yn edrych ar ffigurau ar nifer yr achosion positif fesul 100,000. Mae'n rhaid i ni ystyried y ffaith ein bod yn deall bod y ffigurau hynny ychydig ar ei hôl hi, oherwydd mae gennym ni her o hyd o ran bod rhai o ganlyniadau labordai Lighthouse yn cael eu cyflwyno yn ddiweddarach nag yr oedden nhw rai wythnosau yn ôl. Felly, rydym ni bob amser yn gwybod bod y ffigurau ar y diwrnod ychydig y tu ôl i'r sefyllfa. Rydym ni hefyd yn edrych ar gyfraddau positif hefyd, a'r profi sy'n digwydd. Nid yw'n arbennig o anodd gweld y symudiad yn nifer yr achosion positif, ond hefyd  cyfraddau'r achosion positif. Dyna nifer yr achosion newydd fesul 100 o brofion sy'n cael eu cynnal, ac felly gallwn ni ddeall beth sy'n digwydd i'r cyfeiriad teithio ym mhob ardal.

Rydym ni hefyd yn ceisio gweithredu mewn ffordd nad yw'n aros nes bod niwed sylweddol wedi'i achosi. Mae hynny'n golygu ein bod wedi cymryd camau lle gallwn weld awdurdodau yn ein categori ambr, os mynnwch chi, cyn iddyn nhw gyrraedd coch a 50 ac uwch. Mae hynny hefyd yn ystyried nid yn unig y ffigurau, nid yn unig y patrwm a'r cyfeiriad teithio, ond hefyd yr amgylchiadau lleol, fel ein bod yn deall lledaeniad a natur cyfraddau heintio, pa mor wasgaredig y mae'r rheini, a oes gennym ni glystyrau nad ydyn nhw wedi eu hesbonio o ran ble y gwnaethon nhw ddechrau. Ac yn y patrwm hwnnw o heintiau—mae hyn i gyd wedi'i nodi yn y cynllun rheoli coronafeirws yr wyf i'n siŵr bod yr Aelod wedi cael cyfle i'w ddarllen ar ôl ei gyhoeddi yn ystod yr haf. Ac mae hynny hefyd yn nodi ein dull o weithredu o ran pa un a allwn ni ymgymryd â chyfyngiadau lleol, nid rhai sirol. Ym mhob un dewis yr ydym wedi ei wneud, rydym ni wedi ymarfer ac ystyried y posibilrwydd o beidio â chymryd camau ar draws ardal bwrdeistref sirol gyfan, ac ar wahân i Lanelli yn Sir Gaerfyrddin, nid yw'r achos wedi'i wneud bod y patrwm lledaenu yn golygu y gallem ni ac y dylem ni gymryd mesur lleol yn y modd hwnnw—ond yn Sir Gaerfyrddin, roedd yn glir iawn nad oedd y patrwm lledaenu yn Llanelli yn digwydd yng ngweddill y sir. Mae gan Sir Gaerfyrddin wledig gyfradd lledaenu lawer is, a phe byddai yn Sir Gaerfyrddin wledig yn unig, ni fyddem ni wedi cymryd camau ychwanegol, ar yr adeg hon beth bynnag. Felly, dyna'r safbwynt yr ydym wedi ei gymryd; mae'n ystyriaeth reolaidd i ni.