1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 30 Medi 2020.
4. Pa gamau y mae'r Gweinidog yn eu cymryd i gefnogi iechyd meddwl myfyrwyr addysg uwch yng Nghymru? OQ55617
Rwyf wedi nodi y dylai cylch gwaith CCAUC gynnwys gweithio gyda phartneriaid yn y sector addysg uwch i fynd i'r afael ag iechyd meddwl a lles myfyrwyr. Er mwyn cefnogi'r gwaith hwn, dyrannais £3.5 miliwn i CCAUC y llynedd i gefnogi iechyd a lles mewn addysg uwch, gan gynnwys iechyd meddwl myfyrwyr.
Diolch, Weinidog. Gwn eich bod yn ymwybodol iawn fy mod yn rhannu’r pryderon a godwyd gan Aelodau eraill ynghylch iechyd meddwl myfyrwyr addysg uwch ar yr adeg anodd hon, a hefyd fod y pwyllgor wedi ysgrifennu at bob is-ganghellor yng Nghymru i ofyn am sicrwydd ynghylch cymorth i fyfyrwyr. Ond yr hyn roeddwn am ofyn amdano’n benodol heddiw oedd atal hunanladdiad. Roeddwn yn ddiolchgar iawn i chi am gyfarfod â mi a James Murray, y bu farw ei fab Ben mewn amgylchiadau trasig drwy hunanladdiad ym mhrifysgol Bryste ddwy flynedd yn ôl. A gaf fi ofyn, yn dilyn y cyfarfod hwnnw, pa ddiweddariad sydd i’w gael o ran annog prifysgolion i ymgorffori canllawiau rhagorol Papyrus, 'Suicide-safer Universities’, yn eu gwaith? Diolch.
Diolch am eich cwestiwn, Lynne, a diolch hefyd am y cyfle i gyfarfod â chi a Mr Murray, ac roedd ei dystiolaeth yn bwerus iawn. Amlinellodd yn glir iawn y camau y gall pob sefydliad eu cymryd i sicrhau eu bod mor ddiogel â phosibl i bobl ifanc. Fel y gwyddoch, gwneuthum ymrwymiad yn y cyfarfod hwnnw y byddem yn mynd i’r afael â mater cyngor Papyrus, i weld pa gamau roedd prifysgolion yn eu cymryd i weithredu'r cyngor hwnnw. Hoffwn sicrhau pob Aelod ein bod wedi gofyn i bob prifysgol baratoi cynlluniau COVID cyn dechrau'r flwyddyn academaidd, ac un o'r cwestiynau roeddem yn eu gofyn yn y cynlluniau hynny yw pa gamau y byddant yn eu cymryd i gefnogi iechyd meddwl ar yr adeg hon. Felly, er bod COVID yn peri heriau newydd, mae'n agwedd arbennig o bwysig ar waith prifysgolion ar hyn o bryd, gan gydnabod y gallai pobl deimlo’n fwy agored i niwed ac yn fwy ynysig, a wynebu pryderon yn ychwanegol at yr hyn y byddem fel arfer yn ei weld ar ddechrau’r flwyddyn academaidd. Byddwn yn parhau i fonitro eu cynnydd drwy'r cyngor cyllido, ac yn wir, drwy fy nghyfarfodydd rheolaidd ag Undeb Cenedlaethol Myfyrwyr Cymru.
Weinidog, mewn cwestiynau cynharach, fe ddywedoch chi fod yn rhaid i hwn fod yn ddull DU gyfan o sicrhau bod myfyrwyr yn cyrraedd adref ar gyfer y Nadolig, a byddwn yn cytuno ar y sail honno, o ystyried y llif trawsffiniol sy'n digwydd gyda myfyrwyr. Fe wnaeth y Gweinidog addysg—yr Ysgrifennydd Gwladol dros Addysg, dylwn ddweud, mae'n ddrwg gennyf, yn Llundain, ddweud wrth Dŷ'r Cyffredin ddoe y gallai weld y bydd amser darlithoedd a thiwtorialau wyneb yn wyneb yn cael eu hatal yn ffurfiol, ac y byddai popeth yn symud ar-lein fel y gallai myfyrwyr ynysu am bythefnos cyn iddynt adael eu prifysgolion i fynd adref cyn y Nadolig. A yw hwnnw'n gam gweithredu rydych yn cytuno ag ef?
Andrew, fel y dywedwch, mae'n bwysig fod gennym ddull ar gyfer y DU gyfan, os oes modd; dyna sydd wedi'i argymell gan SAGE. Ac fel y dywedoch chi, ceir llif trawsffiniol sylweddol o fyfyrwyr—myfyrwyr o Gymru i mewn i Loegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon, a’r ffordd arall, ac felly dull cydgysylltiedig sydd orau yn fy marn i. Byddaf yn trafod ystod o opsiynau gyda Gavin Williamson pan fyddaf yn cyfarfod ag ef yn ddiweddarach yr wythnos hon.