10. Dadl Plaid Cymru: Yr heriau sy'n wynebu sectorau'r Celfyddydau, Diwylliant a Threftadaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:38 pm ar 7 Hydref 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Siân Gwenllian Siân Gwenllian Plaid Cymru 5:38, 7 Hydref 2020

Diolch, Llywydd. Mae'n ddrwg gen i am yr oedi. Mae'r celfyddydau yng Nghymru yn cyffwrdd pob un ohonom a phob cymuned. Mae Cymru yn un pair o dalent. Rydyn ni'n genedl lle mae diwylliant yn greiddiol i'n ffordd ni o fyw. Sut fyddai'r misoedd diwethaf wedi bod oni bai am y celfyddydau? Heb yr adloniant, y cyfle i adlewyrchu a'r cyfle i ddod at ein gilydd tra'n aros ar wahân. Mi ddylai Llywodraeth ein gwlad uchafu pwysigrwydd y celfyddydau i'r economi, i gymdeithas, ei rôl ataliol a'i rôl ysbrydol, eneidiol. Ond, nid felly mae hi. Ddoe, cyhoeddwyd 'Ail-greu ar ôl COVID-19: yr heriau a'r blaenoriaethau' gan y Cwnsel Cyffredinol Jeremy Miles, ond prin ydy'r sôn am ddiwylliant; dydy diwylliant ddim yn cael ei ystyried fel mater o flaenoriaeth. Cymdeithas, yr economi, yr amgylchedd, iechyd, gofal cymdeithasol a llesiant, ymgysylltu gwleidyddol a thechnegol ddigidol—dyna ydy'r chwe ardal benodol o flaenoriaeth. Mae un flaenoriaeth fawr ar goll, sef diwylliant a'r celfyddydau. Dyma faes sy'n greiddiol i adferiad y genedl ar ôl COVID. Mae'r ffaith nad ydy o'n cael ei restru yn hynod siomedig, ac yn dweud y cwbl: dydy Llywodraeth Cymru ddim yn gweld ein celfyddydau a'n diwylliant fel blaenoriaeth. Ac yn nogfen Jeremy Miles, does fawr o sôn am unrhyw beth fyddai'n helpu amddiffyn y sector, ei adeiladu nôl yn well na'i ddefnyddio fel arf bwysig yn yr adferiad.