Cwestiynau i'r Dirprwy Weinidog a'r Prif Chwip – Senedd Cymru ar 13 Hydref 2020.
6. Pa drafodaethau y mae'r Dirprwy Weinidog wedi'u cael gyda'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ynghylch rhoi mesurau ar waith i gynyddu amrywiaeth mewn cynghorau lleol? OQ55677
Diolch, Laura Anne Jones. Rwyf yn cael trafodaethau rheolaidd gyda'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ac aelodau'r Cabinet ynghylch cynyddu amrywiaeth ar draws pob sector. Ymhlith y camau gweithredu mae cynllun arbrofol y gronfa mynediad i swydd etholedig er mwyn cefnogi ymgeiswyr anabl gyda'r treuliau ychwanegol y maen nhw yn eu hysgwyddo o ganlyniad i'w gofynion mynediad neu gyfathrebu.
Gwych, Dirprwy Weinidog; dyna'n union yr oeddwn i'n mynd i'w ofyn i chi, oherwydd, fel y gronfa a sefydlwyd eisoes yn Lloegr—y gronfa EnAble—roeddwn i'n gobeithio y byddai Cymru yn gweithredu yn yr un modd, felly rwy'n diolch yn fawr i chi am hynny.
Ardderchog. Diolch yn fawr i'r—.
Oeddech chi eisiau dweud unrhyw beth? Mae'n ddrwg gennyf, fe dorrais ar eich traws yn y fan yna, Dirprwy Weinidog. Roedd hwnna'n ymddangos yn fodd colegol iawn o ofyn eich cwestiwn, Laura Anne, cefais fy arwain i feddwl nad oedd angen ymateb, ond a ydych chi eisiau ymateb, Dirprwy Weinidog? Ni ddylwn i fod wedi eich diffodd. Rwy'n siŵr y byddwch yn manteisio ar y cyfle i ddweud rhywbeth, os wyf i'n eich adnabod chi, Jane Hutt.
Ie, rwy'n ceisio troi fy meicroffon ymlaen. Allwch chi fy nghlywed i nawr? Rwy'n falch iawn fy mod wedi cyflawni mewn gwirionedd o ran fy ateb i'r cwestiwn gan Laura Anne Jones, ond mae hwn yn fater difrifol iawn i ni, nid yn unig o ran y Llywodraeth a'r hyn y mae'r Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol yn ei wneud i hyrwyddo'r cyfleoedd ar gyfer amrywiaeth, yn enwedig, byddwn yn dweud, mewn llywodraeth leol, ond hefyd yn y ffaith fod gan bob un o'n pleidiau gwleidyddol ran i'w chwarae yn hyn o beth hefyd, yn enwedig o ran sicrhau bod gennym ni ymgeiswyr mwy amrywiol yn sefyll yn yr etholiadau sydd o'n blaenau yn y dyfodol. Rwy'n falch iawn bod y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol wedi datblygu ymgyrch amrywiaeth a democratiaeth sydd wedi arwain at y cynllun arbrofol hwn gyda'r gronfa fynediad, a'i bod hefyd wedi nodi camau gweithredu ar gyfer cam 2 ei rhaglen amrywiaeth a democratiaeth.
Mae hyn yn hollbwysig o ran y Bil llywodraeth leol. Fel y dywedodd y Gweinidog, mae hi'n adolygu ystod o ganllawiau sydd ar gael i awdurdodau lleol lle gellir cryfhau agweddau cydraddoldeb ac amrywiaeth. Ond rwyf yn credu mai'r pleidiau gwleidyddol hynny sydd angen bwrw ymlaen â hyn, ac rydym ni wedi gofyn i Lywodraeth y DU—ac efallai y gall Laura Anne ac eraill gefnogi o bob rhan o'r gynrychiolaeth wleidyddol—i adran 106 o'r Ddeddf Cydraddoldeb gael ei gweithredu. Byddai hyn yn gofyn am gasglu a chyhoeddi data amrywiaeth gan bleidiau gwleidyddol mewn cysylltiad, yn y dyfodol, ag etholiadau'r Senedd, ac yna byddai hefyd yn cyfateb i etholiadau llywodraeth leol. Diolch yn fawr, Llywydd.
Roeddwn i'n gwybod y byddai gennych chi ateb, Jane Hutt, er nad oedd cwestiwn i'w ateb. Diolch yn fawr am hynna.