Diolch yn fawr iawn, Lywydd dros dro. Dylwn ddweud ar y dechrau fod Dawn Bowden wedi gofyn am gael munud o fy amser, ac rwyf wedi cytuno i hynny.

Ysgrifennais yn y Western Mail y bore yma mai un o'r pethau sy'n sicr am fywyd gwleidyddol yng Nghymru yw lansio rhaglen ar gyfer y Cymoedd gan Lywodraeth neu weinyddiaeth newydd, ac wrth ddweud hynny, dylwn innau hefyd, wrth gwrs, ddatgan fy muddiant fy hun yn hynny gan fy mod yn Weinidog a lansiodd raglen o'r fath bedair blynedd yn ôl. Wrth wneud hynny, dilynais res o Weinidogion, wedi'u harwain yn ôl pob tebyg gan Cledwyn Hughes yn ôl yn 1966 pan sefydlodd uned tir diffaith yr hen Swyddfa Gymreig. Gallaf weld bod o leiaf un o'n Haelodau'n cofio'r digwyddiad hwnnw yn ôl yn y 1960au. Nid wyf am syrthio i'r fagl o dreulio amser yn ymosod ar eich rhagflaenwyr, yn enwedig pan nad ydynt yno i amddiffyn eu hunain, ond rwy'n credu ers hynny ein bod wedi gweld cyfres o Weinidogion yn lansio rhaglenni yn y Cymoedd er mwyn mynd i'r afael â'r problemau amlwg a wynebir gan gymunedau yno. Mae rhai o'r rhaglenni hynny wedi bod yn ymdrechion egwyddorol i greu newid go iawn, ac mae eraill wedi bod yn fwy o ymarferion cysylltiadau cyhoeddus i osgoi'r angen am newid sylfaenol.

Roeddwn yn sicr yn gobeithio pan lansiwyd tasglu'r Cymoedd gennym rai blynyddoedd yn ôl y byddai hwnnw'n un o'r ymdrechion egwyddorol hynny i sicrhau newid gwirioneddol, newid sylfaenol i'n dyfodol. Roedd y Gweinidog a ymatebodd i'r ddadl y prynhawn yma yn rhan ohono, ac roeddwn yn teimlo ein bod wedi gweithio'n dda gyda'n gilydd. Bydd yn defnyddio'r cyfle hwn i ddweud wrthym a yw hynny'n wir ai peidio, mae'n siŵr, ond roeddwn yn teimlo ein bod wedi gweithio'n dda gyda'n gilydd. Ond bydd hefyd yn cofio'r diffygion sylfaenol roedd angen inni eu goresgyn. Fel Gweinidog yn ôl yn 2016, roedd gennyf gyllideb fach iawn, grŵp bach o weision sifil a dim cyfle i redeg nac arwain rhaglenni. Fe fydd yn cofio imi orfod mynd i siarad gydag ef a'i swyddogion i ofyn am ei gymorth a'i gyllidebau er mwyn arwain unrhyw newid economaidd ac yn yr un modd, bu'n rhaid imi fynd at Weinidog arall a Gweinidogion eraill i geisio eu perswadio i ddefnyddio'u cyllidebau a'u swyddogion i ddarparu adnoddau ar gyfer rhannau eraill o'r rhaglen. Roedd yn ddatgymalog ar y gorau ac yn ddiffygiol ar y gwaethaf. Mater i eraill fydd penderfynu pa mor dda y gwnaethom, ac nid wyf am gymryd rhan mewn gwagymffrost felly y prynhawn yma.