Etholiadau Nesaf y Senedd

3. Cwestiynau i Gomisiwn y Senedd – Senedd Cymru ar 21 Hydref 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour

3. A wnaiff y Comisiwn ddatganiad am baratoadau i sicrhau y bydd etholiadau nesaf y Senedd fis Mai yn mynd rhagddynt yn ôl y bwriad? OQ55764

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 3:21, 21 Hydref 2020

Bydd etholiad nesaf y Senedd yn garreg filltir hanesyddol i Gymru, gan y bydd pobl ifanc 16 a 17 oed yn cael pleidleisio am y tro cyntaf. Mae pandemig COVID yn golygu ei bod yn bosib y gwelir newidiadau i’r ffordd y caiff yr etholiad ei weinyddu o ran profiad y pleidleiswyr, a hynny er mwyn diogelu iechyd y cyhoedd. Swyddogion canlyniadau awdurdodau lleol, Llywodraeth Cymru a'r Comisiwn Etholiadol sy'n gyfrifol am gynnal etholiad y Senedd. Fodd bynnag, mae swyddogion y Comisiwn wedi bod yn cymryd rhan yn y grŵp cynllunio etholiadau a gynullwyd gan Lywodraeth Cymru, i sicrhau bod y Comisiwn yn paratoi’n drylwyr ac i roi cyngor ar weithdrefnau perthnasol y Senedd.

Photo of Alun Davies Alun Davies Labour 3:22, 21 Hydref 2020

Diolch yn fawr. Dwi'n gwerthfawrogi'r ateb yna gan y Llywydd, a dwi'n gwerthfawrogi'r gwaith sy'n cael ei wneud. Dwi eisiau bod mewn sefyllfa ble, os oes yn rhaid inni newid y gyfraith, ein bod ni'n gwneud hynny ymlaen llaw. Dwi'n awyddus iawn, iawn, iawn i sicrhau ein bod ni'n ystyried yr holl ddewisiadau a fydd gennym ni, yr opsiynau y byddwn ni, efallai, yn eu hwynebu ym mis Mai, a bod pob un peth wedi cael ei wneud—os oes yn rhaid newid y gyfraith, os oes yn rhaid gwneud trefniadau, beth bynnag ydyn nhw, fod y Comisiwn yn ran o hynny. Dwi'n deall y sefyllfa gyda swyddogion awdurdodau lleol ac yn y blaen, ond dwi eisiau bod yn sicr bod gennym ni bob peth yn ei le so bydd dim byd yn rhwystro'r etholiadau rhag cymryd lle ym mis Mai.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 3:23, 21 Hydref 2020

Wel, bydd yr Aelod yn gwybod, fel y dywedais i yn fy ateb i—cyfeiriais i at y ffaith bod y Llywodraeth wedi cynnull grŵp cynllunio etholiadau, ac mae'r grŵp hynny wedi bod yn cwrdd, a'r Comisiwn yn rhan o'r grŵp hynny, ac wedi cytuno ar adroddiad sydd heb ei gyhoeddi ar hyn o bryd, ond wedi ei gyflwyno i'r Prif Weinidog. Mae yna sawl agwedd yn rhan o'r gwaith hynny. Dwi'n siŵr, ar ryw bwynt, fe fydd y Prif Weinidog a'r Llywodraeth yn mynd ati i wneud cyhoeddiadau, mae'n siŵr, ynglŷn â goblygiadau pandemig COVID ar ein hetholiadau ni ar gyfer y flwyddyn nesaf, ond dwi eisiau bod y penderfyniadau hynny a'r cyhoeddiadau hynny, p'un ai a ydyn nhw'n ymwneud â'r angen i gael deddfwriaeth neu beidio yn y lle yma, eu bod nhw'n cael eu gwneud cyn gynted â phosib fel bod pob penderfyniad yn cael ei drafod fan hyn yn y Senedd ac yn cael ei sgrwtineiddio yn llwyr os ydy hwnna'n fater o ddeddfwriaeth hefyd.

Felly, gorau po gyntaf y byddwn ni'n gweld y drafodaeth yma'n drafodaeth gyhoeddus, gan gofio, wrth gwrs, ein bod ni yng nghanol cyfnod eithriadol o anodd ar y Llywodraeth ac ar bobl Cymru a bod angen inni fod yn rhesymol yn hyn oll. Ond, wrth gwrs, mae pobl Cymru yn haeddu eu hawl i bleidleisio ar gyfer ein Senedd nesaf ni, ac fe ddylai hynny fod ym mis Mai y flwyddyn nesaf, gan obeithio y bydd y pandemig COVID yn caniatáu i hynny ddigwydd. 

Photo of David Melding David Melding Conservative 3:25, 21 Hydref 2020

(Cyfieithwyd)

Bydd cwestiwn 4 yn cael ei ateb gan Joyce Watson. Neil McEvoy.