– Senedd Cymru am 2:29 pm ar 3 Tachwedd 2020.
Yr eitem nesaf, felly, yw'r datganiad a chyhoeddiad busnes, a dwi'n galw ar y Trefnydd i wneud y datganiad hwnnw—Rebecca Evans.
Diolch, Llywydd. Mae gennyf i newidiadau niferus i'w hadrodd o ran agenda heddiw. Wedi eu hychwanegu i agenda y prynhawn yma mae datganiadau ar fesurau diogelu iechyd y cyhoedd ar ôl y cyfnod atal byr, cymorth strategol i Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, dyfodol y rheilffyrdd—manylion y trefniadau newydd—a blwyddyn 4 y rhaglen dai arloesol—dulliau modern o adeiladu/modiwlar arbennig.
Mae'r datganiad ar y cynllun adfer economaidd, y cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar y Bil Ardrethi Annomestig (Toiledau Cyhoeddus) a'r memorandwm cydsyniad offeryn statudol ar y Rheoliadau Ymadael â’r Undeb Ewropeaidd (Addasiadau Canlyniadol) (Ymadael â'r UE) 2020 a'r ddadl ar ail adroddiad blynyddol llywydd Tribiwnlysoedd Cymru wedi eu gohirio tan 17 Tachwedd. Mae'r ddadl ar Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) (Diwygio) (Rhif 19) 2020 a'r datganiad llafar ar ddigartrefedd wedi eu tynnu'n ôl. Yn olaf, bydd y datganiad ar yr wybodaeth ddiweddaraf ynghylch datblygiadau ym mholisi masnach y DU yn cael ei gyhoeddi fel datganiad ysgrifenedig.
Mae'r busnes drafft ar gyfer y tair wythnos nesaf wedi ei nodi ar y datganiad a chyhoeddiad busnes, y gellir eu gweld ymhlith y papurau cyfarfod sydd ar gael i'r Aelodau yn electronig.
Darren Millar. [Anghlywadwy.] O, dal i beidio â'ch clywed, Darren Millar.
Allwch chi fy nghlywed i nawr?
Gallwn, gallwn, ie. Cariwch ymlaen.
Diolch, Llywydd. A gaf i alw am ddau ddatganiad gan Lywodraeth Cymru os gwelwch yn dda, Gweinidog busnes? Mae'r cyntaf yn ymwneud ag adroddiad diweddar Cyfoeth Naturiol Cymru ar eu hymateb i lifogydd y llynedd. Byddwch chi'n gwybod bod yr adroddiad wedi nodi rhai diffygion sylweddol yn ymateb Cyfoeth Naturiol Cymru i'r llifogydd a gafodd eu hachosi gan stormydd Ciara, Dennis a George. A chafodd rhai o'r diffygion hynny effaith ar lawer yn fy etholaeth i, yn anffodus. Bydd llawer o bobl yn cofio bod cymuned yn Llanfair Talhaearn a ddioddefodd lifogydd ddwywaith yn yr un nifer o flynyddoedd ac, yn anffodus, nid oedden nhw wedi gweld gwelliannau sylweddol yn ei hamddiffynfeydd rhag llifogydd, er i hynny gael ei addo iddyn nhw yn 2012. Felly, rwy'n credu ei bod hi'n bwysig i ni gael yr wybodaeth ddiweddaraf gan y Gweinidog sy'n gyfrifol am yr amgylchedd o ran y camau y mae hi'n mynd i'w cymryd yn awr i sicrhau bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn gallu camu i'r adwy ar ran y cymunedau hynny a deimlodd effaith y diffygion hynny fwyaf, ac, yn anffodus, a ddioddefodd golledion sylweddol a tharfu ar eu bywydau oherwydd y llifogydd a ddigwyddodd.
A gaf i hefyd alw am ddatganiad gan y Gweinidog sy'n gyfrifol am drafnidiaeth mewn cysylltiad â beicio diogel? Bu nifer o ddigwyddiadau yn ystod y misoedd diwethaf yn fy etholaeth i fy hun, o unigolion yn cael eu taro gan feicwyr, weithiau wrth ddefnyddio beiciau trydan, ond yn aml beicwyr dan eu pŵer a'u cyflymder eu hunain, ar lwybr yr arfordir yn arbennig, ar y promenâd ym Mae Colwyn, ac yn wir, yma ym Mae Cinmel, yn y gymuned yr wyf i'n byw ynddi. Yn amlwg, nid yw'n dderbyniol i bobl fod yn mynd yn rhy gyflym mewn ardaloedd sy'n cael eu rhannu â cherddwyr, ac mae hwn yn fater y mae'n rhaid rhoi gwell sylw iddo, yn fy marn i, yn y dyfodol.
Felly, a gaf i ofyn am ddatganiad ar y ddau beth hynny, er mwyn i ni allu osgoi anafiadau diangen yn y dyfodol i unigolion sydd wedi eu taro gan feicwyr? Diolch.
Diolch i Darren Millar am godi'r ddau fater hynny y prynhawn yma. Wrth i chi siarad, roeddwn i'n edrych trwy fusnes y Senedd yn y dyfodol, ac nid wyf i'n gweld unrhyw gyfleoedd amlwg i fynd i'r afael â'r materion hynny. Felly byddaf i'n gwneud yn siŵr fy mod i'n gwneud y cais am y ddau ddatganiad hynny—y cyntaf am ddifrod sylweddol y llifogydd ac adroddiad Cyfoeth Naturiol Cymru a ddilynodd hynny, a'r ail am feicio diogel—gyda'r Gweinidogion perthnasol ar eu cyfer i ystyried y ffordd orau o fynd i'r afael â'r pryderon hynny.FootnoteLink
A gaf i ddatganiad am y taliad ynysu newydd o £500? Rwy'n gwybod y cafodd y cwestiwn ei ofyn yn gynharach, ond fe wnaeth y Prif Weinidog ei ddiystyru. Rwyf i eisiau gwybod a fydd cyfran ohono yn cael ei hadfachu gan San Steffan ar ffurf treth, yswiriant gwladol a didyniadau at ddibenion credyd cynhwysol, yn union fel yn achos y bonws o £500 i ofalwyr. Mae angen i'r wybodaeth am y taliad hwn gael ei chyfleu yn well nag a gafodd yn sefyllfa'r bonws i ofalwyr, gan fod hynny wedi rhoi llawer o bobl mewn sefyllfa anodd iawn, lle maen nhw wedi gwario'r arian yr oedden nhw wedi ei gael o'r bonws, ac wedyn cael yr arian wedi ei dynnu oddi wrthyn nhw mewn credyd cynhwysol.
Hoffwn i wybod hefyd pam mai dim ond am wythnos i 23 Hydref y cafodd y taliad ynysu hwn ei ôl-ddyddio, er iddo gael ei gyhoeddi ym mis Medi, pan fo pobl yn Lloegr wedi gallu cael y taliad hwn ers diwedd mis Medi. Felly pam mae pobl ar eu colled yng Nghymru?
Diolch i Leanne Wood am godi materion y taliad o £500 i bobl y mae'n ofynnol iddyn nhw hunanynysu. Fel y bydd y cyd-Aelodau yn ymwybodol o'r datganiad a wnaeth y Prif Weinidog ychydig ddyddiau yn ôl ar y mater penodol hwn, mae rhai manylion terfynol yn cael eu cwblhau. A byddaf i'n sicrhau y bydd datganiad neu lythyr yn cael ei anfon at bob cyd-Aelod gyda'r wybodaeth ddiweddaraf, ar ôl i'r manylion terfynol hynny gael eu hegluro, er mwyn, cymaint ag unrhyw beth, i ni allu rhoi'r cyngor gorau i'n hetholwyr ar sut i fynd ati i gael y taliad hwnnw, pe bydden nhw'n gymwys i'w gael. Felly, byddaf i''n sicrhau bod y manylion hynny yn cael eu rhannu â chyd-Aelodau cyn gynted ag y byddan nhw wedi eu cwblhau.
Tybed a gaf i ofyn am un datganiad, Gweinidog. Hoffwn i ofyn am ddatganiad gan Lywodraeth Cymru i egluro cyfreithlondeb a moesoldeb cyflogwyr sy'n defnyddio dychweliad gweithwyr i'r gwaith ar ôl dyddiau i ffwrdd o'r gwaith oherwydd ynysu fel sbardun awtomatig ar gyfer camau disgyblu ar absenoldeb oherwydd salwch, a hefyd cyflogwyr sy'n gwrthod cydnabod galwad ffôn gan y gwasanaeth profi ac olrhain i unigolyn fel rheswm dilys dros ynysu oherwydd nad oes trywydd ysgrifenedig nac e-bost na neges destun i gadarnhau pan fydd galwad ffôn wedi ei gwneud. Hyd yn oed pan fydd neges destun yn cadarnhau bod y person wedi bod mewn cysylltiad â rhywun sydd wedi ei brofi ac y mae angen iddo ynysu, mae'r cyflogwr yn gwrthod derbyn hyn ac yn mynnu mwy o dystiolaeth, nad oes modd ei chael. A gallai datganiad, Gweinidog, hefyd egluro'r cosbau ariannol clir a chosbau eraill i gyflogwyr—y cyflogwyr prin, y cyflogwyr gwael prin—sy'n ceisio bwlio pobl yn ôl i'r gwaith pan ddylen nhw fod yn ynysu neu, yn wir, yn dangos symptomau. Felly, byddwn i'n croesawu datganiad ar hyn, er fy mod i'n gwybod bod Llywodraeth Cymru wedi gwneud hyn yn glir o'r blaen.
Rwyf i'n cytuno â Huw Irranca-Davies fod y rhan fwyaf o'r staff—y rhan fwyaf o gyflogwyr—yn dymuno gofalu am eu staff yn wirioneddol. Ond mae nifer—nifer bach—o gyflogwyr nad ydyn nhw'n gwneud yr hyn y mae angen iddyn nhw ei wneud er mwyn cadw eu staff yn ddiogel, ac, o ganlyniad, gweddill y gymdeithas yn ddiogel. Felly, dyna pam mae Llywodraeth Cymru yn cryfhau'r rheoliadau coronafeirws drwy osod gofyniad cyfreithiol ar bobl i hunanynysu os bydd gwasanaeth profi, olrhain, diogelu GIG Cymru yn dweud wrthyn nhw am wneud hynny. Ond, ochr yn ochr â hynny, bydd dyletswydd ar gyflogwyr i sicrhau nad ydyn nhw'n atal cyflogai rhag dilyn cyngor profi, olrhain, diogelu GIG Cymru i hunanynysu, er enghraifft. Ac wrth gwrs, mae hyn yn cysylltu â'r mater y mae Leanne Wood newydd ei godi ynghylch y cymorth ariannol y gallwn ni ei gynnig i bobl sy'n gymwys er mwyn eu helpu i hunanynysu hefyd. Felly, mae'n becyn cymorth—y cymorth ariannol, ond, ochr yn ochr â hynny, y dyletswyddau pwysig ar unigolion a chyflogwyr.
Gweinidog busnes, ar gefn rhywbeth y mae fy arweinydd eisoes wedi ei grybwyll heddiw, ac ar sail y ffaith fy mod i wedi fy llethu gan negeseuon e-bost a galwadau ers dydd Iau diwethaf, rwyf i'n gofyn i chi, ac yn erfyn ar y Llywodraeth, i ddwyn ymlaen y datganiad yr oedden nhw i fod i'w wneud heddiw ar y cynllun adferiad economaidd. Mae'n gwbl hanfodol bod busnesau yn gwybod yr hyn maen nhw'n ei wneud yn ystod y pandemig hwn. Yn amlwg, maen nhw'n ei chael yn anodd ac maen nhw o dan straen enfawr ar hyn o bryd, ac mae llawer o fusnesau yn poeni y bydd yn rhaid iddyn nhw gau. Mae un busnes wedi cysylltu â mi—wel, busnesau niferus, ond mae un yn arbennig yn westy ym Mrynbuga. Ac fe wnaethon nhw dreulio wythnosau yn gwneud cais am gam 3 y gronfa cadernid economaidd, ac yna, o fewn 24 awr, cafodd ei chau, hyd yn oed ar ôl llawer iawn o waith arni, ac yna daeth cyngor newydd, y bu'n rhaid iddyn nhw lynu ato ac addasu eu ffurflenni ar ei gyfer, yr un pryd ac y cafodd ei hagor ddydd Mercher. Felly, yn amlwg, cymerodd hynny amser, ac yna, erbyn iddyn nhw orffen hynny, cafodd ei chau. Nid yw'n ddigon da, Gweinidog.
Rwy'n gwybod bod pot bach o arian, a dywedodd y Prif Weinidog heddiw ei fod yn aros i'r DU ddarparu mwy o arian. Ond mae gan y Llywodraeth filiynau o bunnoedd yn weddill i'w gwario. Mae'n amlwg bod angen yr arian hwn ar lawer o fusnesau, ac, o fewn y datganiad hwnnw, mae angen i'r Llywodraeth amlinellu sut y maen nhw'n mynd i roi mwy o arian yn y pot a'i ailagor, a phryd y byddan nhw'n ei ailagor. Nid yw'n ddigon da, Gweinidog busnes. Mae angen ei ddwyn ymlaen—17 Tachwedd, ni all busnesau aros mor hir â hynny. Nid yw Busnes Cymru yn ateb eu negeseuon e-bost, nid yw busnesau yn gwybod beth i'w wneud. Felly, rwyf i'n erfyn arnoch chi, Rebecca, i weld beth y gallwch ei wneud â hyn. Diolch.
Mae Llywodraeth Cymru wedi cael rhai trafodaethau gyda Llywodraeth y DU a'r Trysorlys yn ystod y dyddiau diwethaf, ac rwy'n gobeithio y byddaf i'n cael mwy o wybodaeth yn y dyddiau nesaf gan Brif Ysgrifennydd y Trysorlys o ran unrhyw symiau canlyniadol ychwanegol a allai fod yn dod i Lywodraeth Cymru o ganlyniad i'r newidiadau diweddar dros y ffin yn Lloegr. Ac, wrth gwrs, os gallwn ni ddweud mwy am hynny fe fyddwn ni, ac mae gennym ni ddatganiad y cynllun adferiad economaidd, sydd, yn anffodus, wedi gorfod cael ei ohirio, ond fe fydd hynny yn cael ei ddwyn ymlaen.
Dim ond fel pwynt o eglurder, nid oes gennym ni biliynau o bunnoedd nad ydym ni wedi eu dyrannu. Yn anffodus, mae'r gronfa wrth gefn yn llawer llai na hynny, ond, fel y dywedais i, rydym ni'n awyddus i barhau i gefnogi busnesau cystal ag y gallwn ni. Ac, wrth gwrs, mae'r Prif Weinidog wedi gwneud y pwynt bod gan fusnesau yng Nghymru gyfle i fanteisio ar y pecyn cymorth mwyaf hael. Nawr, rwy'n sylweddoli nad ydym ni wedi llwyddo i gynnwys pob busnes, ac nid ydym ni'n mynd i allu cefnogi pob busnes, ond rwy'n credu bod angen cydnabod ein bod ni wedi mynd y tu hwnt i'r hyn sydd ar gael mewn mannau eraill i geisio cefnogi cynifer o fusnesau ag y gallwn ni.
Hoffwn i ychwanegu fy llais i at rywfaint o'r hyn sydd wedi ei ddweud, oherwydd hoffwn i hefyd alw am ddatganiad ar frys gan Weinidog yr economi sy'n mynd i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i berchnogion busnes am hyn, Trefnydd, a sut y mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu darparu cymorth dros dro i'r cwmnïau hynny a oedd yn dibynnu ar gyllid cam 3 y gronfa cadernid economaidd. Nawr, rwy'n gwybod bod hyn yn rhywbeth sydd wedi ei godi sawl gwaith eisoes yn y Siambr rithwir heddiw, ond nid wyf i'n ymddiheuro am ychwanegu fy llais i at hyn, oherwydd yr oedd cynifer o gwmnïau a oedd wedi bod yn gweithio'n galed ar y broses gymhleth o wneud cais dim ond i gael gwybod bod yr arian wedi ei rewi o fewn llai na 48 awr i'r ceisiadau hynny agor.
Rwyf i wedi cael llawer o negeseuon e-bost dig a gofidus—rwy'n siŵr y bydd yr Aelodau eraill wedi eu cael hefyd—gan bobl nad ydyn nhw wedi cael unrhyw gymorth hyd yn hyn gan gynlluniau'r Llywodraeth ac a oedd, fel y dywedais i, wedi gweithio mor galed ar y ceisiadau hyn ar gyfer grant datblygu busnes cam 3: roedden nhw'n mynd ar drywydd dyfynbrisiau, roedden nhw'n gweithio drwy'r holl waith papur cymhleth, roedden nhw'n ddiwyd iawn yn ei gylch. Nid wyf i'n credu ei bod yn mynd dros ben llestri i ddweud eu bod nhw wedi eu syfrdanu gan y newyddion bod y ceisiadau wedi cau mor gynnar. Dywedodd un perchennog busnes yn fy rhanbarth i wrthyf i hefyd fod cyngor Busnes Cymru wedi dweud yn gynharach y byddai'r ceisiadau yn aros ar agor tan 25 Tachwedd neu hyd nes bod yr holl arian wedi ei neilltuo. Ni fydd llawer o hawliadau dilys bellach yn cael eu hystyried yn ôl eu rhinweddau oherwydd terfyn uchaf mympwyol sydd wedi ei gyrraedd, ac nid yw'n ddigon da, ac rwyf i'n ychwanegu fy llais at hynny. Rwy'n gwybod beth—
Bydd angen i chi ddod â'r cwestiwn hwn i ben.
Iawn, Llywydd. Rwy'n gwybod bod y Prif Weinidog wedi dweud yn gynharach fod angen eglurder arno ynghylch symiau canlyniadol Barnett ar hyn, ond byddwn i'n croesawu mwy o eglurder ynghylch yr hyn yr oedd yn ei olygu, gan ei fod yn ymddangos bod hon yn fformiwla ar gyfer arian sydd eisoes wedi ei ddarparu. Felly, hoffwn i gael y datganiad hwnnw, os gwelwch yn dda, ar frys gan y Gweinidog, gan fod y busnesau hyn yn haeddu gwell.
Wel, mae sawl cyd-Aelod wedi cyflwyno'r un achos erbyn hyn y prynhawn yma o ran cydnabod y lefel enfawr o angen sydd yn bodoli o ran y busnesau y mae angen cymorth arnyn nhw, ac rydym ni'n ymwybodol iawn o hynny ac yn awyddus i gefnogi cynifer o fusnesau ag y gallwn ni. Yn amlwg, bydd Gweinidog yr economi wedi clywed eich sylwadau chi, sylwadau Laura Anne Jones a'r sylwadau hynny a gafodd eu gwneud yn ystod cwestiynau'r Prif Weinidog hefyd, wrth iddo ystyried pa gymorth arall a allai fod ar gael i fusnesau ac, yn amlwg, cyn gynted ag y gall ef ddweud mwy, rwy'n gwybod y bydd yn dymuno gwneud hynny.
Trefnydd, hoffwn i ofyn am ddatganiad gan y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol ynglŷn â'r sefyllfa barhaus yn fflatiau Henllys yn Abertawe. Yn dilyn y problemau llifogydd, bu'n rhaid rhoi rhai trigolion mewn llety dros dro ac mae'r rhai sydd wedi aros yn eu heiddo wedi cael gwybod na fydd y lifftiau yn weithredol am bythefnos neu fwy, ac mae hyn yn cael effaith ddifrifol ar lawer o drigolion anabl, yn enwedig y rhai hynny ar y pumed llawr, gan gynnwys trychedigion, yn ogystal ag effeithio'n andwyol ar eu hiechyd meddwl. Nid ydyn nhw'n gallu gadael eu heiddo heb gymorth, a bu'n rhaid i un preswylydd ddibynnu ar y gwasanaeth tân ac achub i gyrraedd y llawr gwaelod. Mae preswylwyr wedi dweud wrthyf i nad ydyn nhw'n gallu cael nwyddau o archfarchnadoedd wedi eu dosbarthu y tu hwnt i'r ail lawr. Mae Coastal Housing wedi dweud wrth drigolion anabl y gallan nhw ofyn i symud, ond, fel y dywedodd un fenyw wrthyf i, mae hi wedi bod ar y rhestr aros am hyn ers pum mlynedd, i symud o'r pumed llawr i'r llawr gwaelod. Trefnydd, rwy'n siŵr y byddwch chi'n cytuno â mi fod hyn yn annerbyniol, ac rwy'n gobeithio y bydd y Gweinidog tai yn ymyrryd ac yn hysbysu'r Senedd hon o'r camau y bydd Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau nad yw sefyllfaoedd fel hyn yn digwydd yn y dyfodol. Diolch yn fawr.
Diolch. Yn amlwg, mae'r sefyllfa yr ydych yn ei disgrifio yn un ofidus iawn i'r trigolion dan sylw. A gaf i awgrymu, fel y ffordd orau ymlaen yn y lle cyntaf, eich bod chi'n ysgrifennu at y Gweinidog tai er mwyn iddi hi allu ystyried yr achos yr ydych chi newydd ei wneud?
Rwy'n galw am ddatganiad brys gan Lywodraeth Cymru ynghylch cyfyngiadau COVID-19 ar ymweliadau â chartrefi gofal yng Nghymru. Fel yr ysgrifennodd un etholwr,
Dim ond ers mis Chwefror y mae ein mam ni wedi byw yn y cartref nyrsio. Daeth yr ymweliadau i ben yn llwyr yn ystod ton gyntaf y pandemig, ac fe wnaethon nhw ailddechrau gydag ymweliadau awyr agored ganol mis Awst. Fodd bynnag, daeth pob ymweliad i ben unwaith eto ar 1 Hydref. Mae'r cyfyngiadau ar ymweliadau ar hyn o bryd yn niweidiol i iechyd a lles Mam ac yn torri ei hawliau sifil. Rwy'n gobeithio y byddwch chi'n annog Llywodraeth Cymru i ddweud, pan fo modd i ymweliadau â phreswylwyr mewn cartrefi gofal ddigwydd yn ddiogel, y dylen nhw gael eu hadfer cyn gynted â phosibl.
Fel yr ysgrifennodd merch preswylydd cartref gofal arall,
Rwy'n erfyn arnoch chi i siarad ar ran fy mam hyfryd sydd ar gyfnod hwyr dementia ac mae ei hiechyd meddwl a'i hiechyd corfforol yn dirywio'n gyflym oherwydd nad yw'n gallu cael ei theulu o'i chwmpas. Mae llawer o bethau y byddai modd eu rhoi ar waith i ganiatáu i ymweliadau allu digwydd. Helpwch ni cyn ei bod hi'n rhy hwyr ac mae'r rhan fwyaf o'r hen bobl ddiymadferth hyn yn marw o unigrwydd a thor calon.
Rwyf i'n galw am ddatganiad brys yn unol â hynny.
Diolch i Mark Isherwood am godi'r materion hynny ar ran ei etholwyr, ac, yn amlwg, mae'n gyfnod eithriadol o anodd i'r rhai hynny ac eraill sydd ag anwyliaid mewn cartrefi gofal nad ydyn nhw'n gallu eu gweld fel y bydden nhw'n ei ddymuno. Rwyf i yn cofio bod y Prif Weinidog wedi ateb rhai cwestiynau eithaf manwl ynghylch hyn yn ddiweddar iawn i'r Senedd, a byddaf i'n siarad â fy nghyd-Aelod, y Dirprwy Weinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, er mwyn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf am y gwaith diweddaraf sy'n mynd rhagddo i sicrhau ein bod ni yn y sefyllfa orau i gefnogi pobl sydd mewn cartrefi gofal, ond hefyd cydnabod nad yw'r anghenion yn ymwneud a diogelu pobl rhag COVID-19 yn unig, ond hefyd â hybu eu hiechyd meddwl a'u lles a sicrhau eu bod yn cadw'r cysylltiadau teuluol hynny yn fyw. Felly, byddaf i, fel y dywedais i, yn siarad â'r Dirprwy Weinidog gyda'r nod o archwilio'r ffordd orau o roi'r wybodaeth ddiweddaraf i fy nghyd-Aelodau am hynny.
Rwy'n credu y byddem ni i gyd yn ddiolchgar o glywed yr wybodaeth ddiweddaraf yr ydych chi newydd ei haddo i Mark Isherwood, Trefnydd.
Tybed a gaf i ofyn am ddatganiad gan Weinidog yr economi, datganiad llafar os oes modd, ond byddai un ysgrifenedig yn iawn, rwy'n credu, i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i ni am y gwaith ar y pecyn gwerth £40 miliwn sydd wedi ei addo i bobl dros 16 oed y mae angen cymorth arnyn nhw i ddod o hyd i waith, hyfforddiant neu addysg, neu i fynd ar drywydd hunangyflogaeth. Mae gennym ni eisoes y gyfran uchaf ymysg gwledydd y DU o bobl ifanc nad ydyn nhw'n ymwneud â dim o hynny, ac, fel y gwnaethom ni i gyd glywed o'r blaen, mae diweithdra ymhlith pobl ifanc yn debygol o gynyddu yn fwy. Felly, gan y bu hi'n dri mis bellach ers i'r cyhoeddiad gael ei wneud, rwy'n credu y byddai'n ddefnyddiol, mewn gwirionedd, pe byddai'r Gweinidog yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Senedd am y sefyllfa o ran cadw a recriwtio 5,000 o brentisiaid, pa un a yw graddedigion yn cael profiad gwaith, a pha fath o gyflogwyr sy'n cyflwyno eu hunain i wneud cais am y cymhellion a gafodd eu mynegi yn y datganiad pan gafodd ei wneud. Ac, yn benodol, pe byddai modd dwyn datganiad o'r fath ymlaen, mae angen ei gwneud yn glir a yw'r arian yn cael ei ddyrannu ar sail y cyntaf i'r felin, fel yr ydym ni newydd fod yn siarad amdano yn y sesiwn hon ynghylch yr anawsterau gyda thrydedd rownd y gronfa cadernid economaidd. Yn sicr, nid ydym ni eisiau i hynny ddigwydd i'r pecyn hwn gwerth £40 miliwn. Diolch.
Diolch. Oedd, roedd y pecyn gwerth £40 miliwn hwnnw yn rhan bwysig iawn o'n hymateb i'r pandemig coronafeirws o ran yr argyfwng economaidd. Ac, yn ogystal â cheisio cefnogi pobl ifanc yn arbennig, yr ydym ni'n gwybod eu bod wedi teimlo'r effaith yn galed iawn, i gyflogaeth, mae hefyd yn ceisio cefnogi pobl sy'n aelodau o'r gymuned pobl dduon, Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig, pobl sydd eisoes ar gyflogau isel, er enghraifft, a phobl sydd â lefelau sgiliau isel, i sicrhau nad ydyn nhw'n colli cyfleoedd i gael gwaith ar hyn o bryd. Felly, unwaith eto, byddaf i'n sicrhau bod y Gweinidog, sy'n gwrando beth bynnag rwy'n siŵr, yn ymwybodol o'ch cais am y datganiad penodol hwnnw a'r math o fanylion y mae gennych chi ddiddordeb arbennig ynddyn nhw.
Yn olaf, Nick Ramsay.
Diolch, Llywydd. Trefnydd, mae Llywodraeth Cymru wedi cyhoeddi y bydd hyd at 15 o bobl yn cael cymryd rhan mewn digwyddiadau sydd wedi eu trefnu dan do, yn gynnwys chwaraeon, o ddydd Llun nesaf ymlaen. Rwyf wedi cael nifer o negeseuon e-bost gan rieni sy'n pryderu y gallai hyn rwystro eu plant rhag defnyddio clybiau gymnasteg, gan na fydd modd i'r clybiau weithredu gyda nifer mor fach ac fe allen nhw fynd i'r wal yn y pen draw. Tybed a gawn ni'r wybodaeth ddiweddaraf gan y Gweinidog chwaraeon am y cymorth sydd ar gael i glybiau gymnasteg ledled Cymru ar hyn o bryd, ac a oes modd caniatáu i'r clybiau hyn allu derbyn mwy o unigolion ar y tro i'w gwneud nhw'n hyfyw drwy gydol y cyfnod anodd hwn.
Diolch. Mae'r Gweinidog yma, rwy'n gweld, i glywed eich cais am fanylion am gymorth i glybiau gymnasteg yn benodol. Ond yn y cyfamser, fe wnaf innau sicrhau bod unrhyw gwestiynau ac atebion sy'n cael ei ddiweddaru ynglŷn â'r drefn wedi'r cyfnod atal byr yn cynnwys manylion am nifer y bobl sy'n cael cymryd rhan mewn digwyddiadau a drefnir dan do, a'r ffordd y caiff plant yn benodol eu cynnwys yn y rhif hwnnw, fel bod eglurder ar gyfer pob clwb a mudiad sy'n trefnu'r digwyddiadau hyn o dan do. Ond, wrth gwrs, mae gennym ddatganiad gan y Prif Weinidog yn syth ar ôl y datganiad busnes, a bydd hwnnw'n edrych ymlaen at y sefyllfa wedi'r cyfnod atal byr, ac felly gallai hynny fod yn gyfle inni gael clywed mwy.
Diolch i'r Trefnydd.