Part of the debate – Senedd Cymru am 5:39 pm ar 3 Tachwedd 2020.
Rydym ni'n amlwg yn croesawu adeiladu mwy o dai cymdeithasol a dulliau mwy arloesol o wneud hynny. Mae llawer yn y datganiad yr ydym ni'n ei groesawu. Rwyf i hefyd yn falch o weld bod hwn wedi'i ddefnyddio wrth ôl-ffitio, gan fod hwnnw hefyd yn faes pwysig iawn i fynd iddo. Efallai, Gweinidog, y gallech chi amlinellu pa un a fyddai modd defnyddio dull tebyg i sicrhau bod cartrefi gwag yn cael eu defnyddio unwaith eto a'u gwneud yn addas i bobl fyw ynddyn nhw. Mae hynny'n dal yn ffynhonnell o gyflenwad tai sydd heb ei wireddu ac rwy'n siŵr y byddwch yn cytuno â mi ynglŷn â hynny.
Nawr, mae rhai cynlluniau lleol addawol yn parhau i fodoli, ond siawns mai'r hyn y mae arnom ni ei angen yn awr yw cynllun i gynyddu cynhyrchu er mwyn sicrhau lefelau uwch o dai cymdeithasol, a allai olygu bod angen swyddogaeth gryfach i Lywodraeth Cymru. A allwch chi amlinellu pa un a oes gan Lywodraeth Cymru gynllun o'r fath, yn ogystal â'r hyn yr ydych chi eisoes wedi'i ddweud, a nodi'r niferoedd y gallech chi eu disgwyl o hwnnw? Ond, wrth gwrs, mae'r niferoedd yn bwysig, ond mae ansawdd y tai hefyd yn bwysig iawn, a gwn fod hynny'n rhywbeth yr ydym ni eisoes wedi bod yn ei glywed. Rydych chi wedi cytuno y gallai rhai o'r ystadau sydd wedi'u hadeiladu yn ystod y blynyddoedd diweddar fod yn getoau'r dyfodol, a byddwch chi'n ymwybodol o'n barn ein hunain ar y system gynllunio—mae wedi codi yn eithaf aml mewn trafodaethau diweddar. A allwch chi roi sicrwydd i ni mai dim ond i brosiectau lle mae'n debygol y bydd yr ansawdd a safonau amgylcheddol o'r lefel uchaf bosibl y caiff cyllid ei roi ac na fydd unrhyw gyfaddawdu ar hynny?
Ac yn olaf, Gweinidog, mae'n gysylltiedig â'r pwynt yna: rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod ni, yn y rhuthr i gynyddu tai cymdeithasol, a hynny'n gwbl briodol, hefyd yn mabwysiadu dulliau adeiladu mwy arloesol—unwaith eto yn ychwanegol i'r hyn sydd wedi ei ddweud—ac nad ydym ni eisiau gwneud yr un camgymeriadau ag yn y gorffennol. Sut ydych chi'n sicrhau bod yr ystadau newydd hyn o fewn cyd-destun cymunedau cymysg o bob deiliadaeth a'u bod yn cael eu cefnogi'n dda gan wasanaethau cyhoeddus?