Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 1:47 pm ar 4 Tachwedd 2020.
Rwyf wedi rhoi ystyriaeth ddifrifol i'r dystiolaeth o'r sector cyfan—gan Gymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, fel darparwyr a chomisiynwyr, yn ogystal â’r darparwyr eu hunain. Rydym wedi ymgysylltu â chynrychiolwyr undebau llafur hefyd. Felly, mae hwn yn safbwynt y daethpwyd iddo ar ôl gweithio gyda'r sector.
Rydym yn agosáu at sefyllfa lle mae labordai goleudy, o ran eu gwaith mewn perthynas â chartrefi gofal, yn cyflymu’r broses. Mae heriau mwy yn bodoli o hyd mewn perthynas â chynnal profion personol. Rydym wedi gweld rhywfaint o welliant; rydym am weld hynny’n gwella ymhellach. Ac mae hyn yn darparu cysondeb o ran y ddarpariaeth, gan fy mod yn llwyr ddisgwyl y bydd partneriaid lleol, wrth inni weld cyfraddau uchel ar hyn o bryd, yn awyddus i newid i’r profion wythnosol mwy rheolaidd yn hytrach na’r profion bob pythefnos roeddem yn gallu symud atynt pan oedd gennym gyfraddau achosion a throsglwyddo isel yn yr haf. Golyga hynny wedyn y gellir defnyddio capasiti Iechyd Cyhoeddus Cymru i gefnogi achosion o drosglwyddiad cymunedol, gan y gwyddom eu bod wedi cynyddu a gwyddom ein bod yn debygol o orfod ymdrin â hwy wrth inni fynd drwy'r gaeaf.
Hoffwn atgoffa pob Aelod ein bod mewn sefyllfa lle mae gennym raglen ar y cyd gyda phrofion Iechyd Cyhoeddus Cymru a seilwaith sylweddol wedi'i greu drwy raglen y telir amdani ac a arweinir gan y DU. Nid ydym mewn sefyllfa i optio allan o'r rhaglen honno a darparu capasiti yn lle’r holl gapasiti hwnnw ein hunain. Mae'n ymwneud ag arian, mae'n ymwneud ag offer, mae'n ymwneud â phobl, mae'n ymwneud â’n gallu i ddarparu system a fydd yn gweithio mor dda â phosibl i bawb ohonom. Felly, nid wyf yn hunanfodlon ynghylch heriau yn rhaglen y labordai goleudy, ond rwy'n cydnabod ac yn credu mai dyma'r dewis iawn i'w wneud er mwyn darparu rhywfaint o sicrwydd. Ac yn wir, daw hyn yn sgil darlun sy'n gwella o ran y ffordd y mae’r labordai goleudy yn ymdrin â phrofion mewn cartrefi gofal.