1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 10 Tachwedd 2020.
6. Pa drafodaethau y mae'r Prif Weinidog wedi'u cael gyda Thrysorlys y DU ynghylch TAW ar gyfarpar diogelu personol? OQ55832
Diolchaf i Joyce Watson am hynna, Llywydd. Ysgrifennodd y Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd at Ysgrifennydd Ariannol y Trysorlys ar 30 Hydref i ofyn i'r penderfyniad i ail-gyflwyno TAW ar gyfarpar diogelu personol clinigol o 1 Tachwedd gael ei ailystyried ar frys.
Diolchaf i chi am yr ateb yna, ond ni ellir amgyffred mewn gwirionedd y byddai Trysorlys y DU yn ychwanegu TAW at gyfarpar diogelu personol a'r effaith y byddai'r gordal hwnnw yn ei chael ar fusnesau bach ledled Cymru sy'n ceisio gwneud y peth iawn, a hynny'n briodol, ar gyfer eu staff ac ar gyfer eu cwsmeriaid er mwyn cadw'r bobl hynny yn ddiogel, a hefyd o ran elusennau a sefydliadau trydydd sector, sy'n darparu cymorth uniongyrchol i bobl mewn cymunedau ledled Cymru gyfan, ac unwaith eto yn ceisio cadw'r bobl hynny yn ddiogel. Felly, a wnewch chi ofyn unwaith eto i Drysorlys y DU i beidio â gorfodi'r dreth ddiogelwch hon ar fusnesau, elusennau a sefydliadau'r trydydd sector yng Nghymru?
Wel, Llywydd, diolchaf i Joyce Watson am hynna ac rwy'n cytuno yn llwyr â hi. Nid wyf i'n gallu amgyffred pam mae Llywodraeth y DU wedi penderfynu mai dyma'r adeg iawn i ychwanegu costau ychwanegol at gyfarpar diogelu hanfodol. Rydym ni'n darparu cyfarpar diogelu personol ar raddfa ddiwydiannol yn y GIG a'r system gofal cymdeithasol yng Nghymru: 440 miliwn o eitemau o gyfarpar diogelu personol eisoes eleni, a darparwyd 220 miliwn ohonyn nhw i ddarparwyr gofal cymdeithasol. Bydd yn costio, yn system Cymru yn unig, £20 miliwn yn ychwanegol, sy'n arian nad yw gennym ni nawr i ddarparu gwasanaethau i gleifion canser a chleifion cardiaidd na'r pethau eraill y mae Aelodau ar feinciau'r Ceidwadwyr wedi bod yn fy holi amdanyn nhw y prynhawn yma. Bydd yr arian hwnnw yn cael ei ddychwelyd i'r Trysorlys bellach, o ganlyniad i'r penderfyniad hwn.
Ond mae Joyce Watson yn llygad ei lle i dynnu sylw at yr effaith ar fusnesau bach ac elusennau yma yng Nghymru, sefydliadau sy'n ei chael hi'n anodd iawn yn ystod y pandemig, y mae eu model busnes wedi ei effeithio yn wael iawn ganddo, sy'n ceisio gwneud y peth iawn, sy'n gwario arian ar gyfarpar diogelu personol i'w staff ac weithiau i gwsmeriaid. Byddan nhw'n talu TAW nawr. Awgrymodd Andrew R.T. Davies wrthyf y byddan nhw'n ei gael yn ôl. Wel, ni fydd busnesau bach nad ydyn nhw wedi'u cofrestru ar gyfer TAW yn ei gael yn ôl o gwbl. Ni fydd elusennau sydd wedi'u heithrio rhag TAW yn ei gael yn ôl o gwbl. Felly, rwy'n falch o'i weld yn ei amddiffyn. Rwy'n falch o weld ei fod yn credu ei fod yn syniad da y dylid cyflwyno treth diogelwch yma yng Nghymru. Mae'n dweud llawer wrthym ni am flaenoriaethau pobl ar y meinciau yna, eu bod nhw'n barod i bregethu pan fyddan nhw'n credu ei fod o fantais iddyn nhw ac yna, pan fydd rhywbeth mor hurt â hyn yn digwydd, maen nhw'n barod i amddiffyn hynny hefyd.