7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am y data diweddaraf am heintiau COVID-19 yn ardal awdurdod lleol Merthyr Tudful? OQ55843

Bu nifer fawr o achosion o haint COVID-19 yn ardal awdurdod lleol Merthyr Tudful yn ystod yr wythnosau diwethaf. Y cynnydd i nifer yr achosion a welwyd ledled Cymru oedd y rheswm dros i ni gyflwyno cyfnod atal byr. Ceir arwyddion cynnar o ostyngiad i nifer yr achosion ym Merthyr Tudful ac mewn mannau eraill yng Nghymru.

Diolch am yr ateb yna, Prif Weinidog. Mae pobl yn naturiol yn teimlo rhyddhad ein bod ni bellach wedi gadael y cyfnod atal byr. Fodd bynnag, mae'r data ar gyfer Merthyr Tudful yn dal i beri pryder. Ac er ei bod hi'n wir, fel yr ydych chi eisoes wedi dweud, bod yr arwyddion cychwynnol o'r cyfnod atal byr yn ymddangos yn gadarnhaol yn yr ardal, mae angen i ni barhau i ymddwyn mewn ffyrdd sy'n lleihau'r risg o haint, yn y gobaith y bydd cyfradd y profion positif yn parhau i ostwng dros y pythefnos nesaf. Fel chithau, rwy'n sicr yn pwysleisio'r neges honno ar bob cyfle. Ond hefyd yn bwysig, Prif Weinidog, oedd eich sylwadau ddoe eich bod chi'n monitro llwyddiant y cynllun arbrofol profion tref gyfan yn Lerpwl, ac rwy'n deall bod ystyriaeth weithredol yn cael ei rhoi i wneud hyn ym Merthyr Tudful. Felly, yn dilyn eich ateb i Adam Price ar y pwynt hwn yn gynharach, a allwch chi gadarnhau pryd y cawn ni benderfyniad ynghylch hyn, a phryd y byddai rhaglen brofi dorfol o'r fath ym Merthyr Tudful yn benodol yn debygol o ddechrau? Ac a allwch chi fy sicrhau bod trafodaethau yn cael eu cynnal o fewn Llywodraeth Cymru am heriau logistaidd proses o'r fath a'r canlyniadau ymarferol niferus a allai godi, gan gynnwys sicrhau y bydd gan awdurdodau lleol yr adnoddau digonol ar gael iddyn nhw i gefnogi rhaglen o'r fath, yn enwedig o ran profi ac olrhain a chymorth cymunedol?

Llywydd, diolchaf i Dawn Bowden am hynna, a diolch iddi am bopeth y gwn ei bod hi'n ei wneud, fel y mae cyd-Aelodau eraill, i gyfleu'r neges honno i bobl mewn gwahanol gymunedau yng Nghymru, er ein bod ni i gyd yn teimlo rhyddhad ar ddiwedd y cyfnod atal byr, mai sut yr ydym ni'n ymddwyn yn y pythefnos nesaf hyn a fydd yn hollbwysig. Ac os bydd pobl yn troi synnwyr o ryddhad yn synnwyr o beidio â gwneud y pethau y mae angen i bob un ohonom ni eu gwneud, yna byddwn ni'n colli'r holl fuddion yr ydym ni wedi eu sicrhau gyda'n gilydd drwy'r ffordd y cydymffurfiwyd â'r cyfnod atal byr yng Nghymru. Felly, diolchaf yn fawr iawn iddi am bopeth y mae'n ei wneud i atgyfnerthu'r neges honno.

Rwy'n hapus i gadarnhau eto bod tîm cynllunio wedi'i sefydlu. Fe'i harweinir gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg. Mae gyda'r awdurdod lleol, a'i ddiben yw cynllunio ar gyfer profion bwrdeistref gyfan ym Merthyr. Bydd tri chynllunydd milwrol yn ymuno â'r tîm hwnnw ddydd Iau yr wythnos hon. Byddan nhw'n unigolion sydd â phrofiad uniongyrchol o'r hyn sydd wedi bod yn digwydd yn Lerpwl, a byddan nhw'n dod â hynny i gyd i'r grŵp cynllunio hwnnw. Ond cynllunio yw er hynny, a chynllunio nid yn unig ar gyfer y profion, ond fel y dywedodd Dawn Bowden, ar gyfer canlyniadau'r profion hynny, oherwydd pan fyddwch chi yn dod o hyd i lawer iawn yn fwy o bobl sydd wedi cael profion positif, mae angen timau arnoch yn y system profi, olrhain a diogelu i wneud gwaith dilynol arnyn nhw wedyn a gwneud yn siŵr eu bod nhw'n cael eu cynghori yn briodol. Mae angen i hynny i gyd fod ar waith er mwyn gwneud yn siŵr bod pobl ym Merthyr, os mai dyna lle y cawn ni'r profion tref gyfan cyntaf yng Nghymru, yn cael y gwasanaeth sydd ei angen arnyn nhw. Dyna'r hyn y bwriedir i'r cynllunio hwnnw ei gyflawni.