Part of the debate – Senedd Cymru am 7:06 pm ar 11 Tachwedd 2020.
Mae'r Aelodau'n aml yn dechrau cyfraniad drwy ddiolch neu longyfarch yr Aelod sydd wedi gwneud y cynnig i'w drafod. Yn y modd hwnnw, diolch i Mark Isherwood fel y sawl a gyflwynodd y cynnig, a Darren Millar am ei osod. Fodd bynnag, hoffwn fynd y tu hwnt i'r fformiwla safonol honno heddiw i gydnabod y gwaith sylweddol iawn y mae Darren Millar wedi'i wneud dros flynyddoedd lawer mewn nifer o wahanol ffyrdd i gefnogi'r lluoedd arfog yng Nghymru ac i gysylltu'r sefydliad hwn mor gryf â'u gwaith. Diolch, Darren.
Wrth gwrs, nid yw'r gwaith y bydd unrhyw un ohonom fel Aelodau yn ei wneud yn cymharu â'r risgiau a'r aberth y mae aelodau o'n holl luoedd arfog yn ei wneud ar ein rhan. Dyna pam ei bod mor bwysig ein bod yn cofio'r aberth eithaf a wnaed gan gynifer dros y rhyddid a'r heddwch cymharol a fwynhawn heddiw a gwaith ein lluoedd arfog heddiw i helpu i gynnal hynny.
Soniodd Mick cyn i mi siarad am ein gwahanol dreftadaethau, ac mae fy mam yn Wyddeles a bu fy nhad-cu yn gwasanaethu fel aelod o Fianna Fáil yn y Dáil yn Nulyn, ac eto dim ond un tymor a wasanaethodd. A chredwn, neu o leiaf dyma rwy'n ei ddeall gan y teulu, fod hyn yn rhannol o leiaf am ei fod yn credu y dylai Iwerddon fod wedi mabwysiadu polisi mwy cefnogol i Brydain yn ystod yr ail ryfel byd yn hytrach na niwtraliaeth lem a ddaeth i ben gyda'r neges honno ar farwolaeth Hitler gan Arlywydd Iwerddon.
Rwy'n falch nawr bod pobl yn Iwerddon a wasanaethodd yn lluoedd arfog Prydain, boed yn y rhyfel byd cyntaf neu'r ail ryfel byd neu fel arall, bellach yn cael eu cofio ac yn cael eu haeddiant. Mae hynny'n rhywbeth sydd i'w groesawu'n fawr ac yn bwysig iawn i'w teuluoedd.
Rydym hefyd yn cydnabod heddiw y gefnogaeth y mae ein lluoedd arfog yn ei rhoi i awdurdodau sifil mewn ffyrdd allweddol eraill, gan gynnwys rhaglen frechu COVID nawr o bosibl. Oherwydd COVID, nid yw llawer ohonom wedi gallu mynychu gwasanaethau coffa eleni yn y ffordd y gwnawn fel arfer. Felly rwy'n cloi gyda'r geiriau cyfarwydd hynny, nad ydynt byth yn pylu o'u hailadrodd:
Ni heneiddiant hwy, fel ni, a adawyd: / Ni ddwg oed iddynt ludded, na’r blynyddoedd gollfarn mwy. / Pan elo’r haul i lawr ac ar wawr y bore, / Ni â’u cofiwn hwy.