Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:05 pm ar 17 Tachwedd 2020.
Mae'r rheini yn bwyntiau pwysig iawn y mae'r Aelod yn eu gwneud. Mae ef yn llygad ei le bod pobl sy'n byw mewn cymunedau difreintiedig wedi dioddef cyfraddau marwolaethau bron i ddwywaith y rhai mewn ardaloedd llai difreintiedig yn ystod misoedd cynnar coronafeirws, ac yn sicr gwelsom effaith hynny yn ardal awdurdod lleol Rhondda Cynon Taf. Y peth cyntaf y mae'n rhaid i ni ei wneud, Llywydd, yw rheoli'r effaith y mae'r ail don bresennol yn ei chael ar ein gwasanaethau ysbyty, oherwydd ar hyn o bryd, mae ein hysbytai yn gorfod ymdrin â'r argyfwng uniongyrchol o fwy o bobl yn dod drwy'r drws am y rheswm hwn, ac mae hynny, yn anochel, yn cael effaith ar eu gallu i barhau i ddarparu gwasanaethau eraill fel y gwasanaethau adsefydlu y cyfeiriodd David Melding atyn nhw. Gwn y bydd yn falch o weld y gostyngiad i'r gyfradd achosion yn Rhondda Cynon Taf dros y saith diwrnod diwethaf. Wythnos yn ôl, roedd yn 478 o bob 100,000 o'r boblogaeth; heddiw, mae'n 259. Mae cyfradd y canlyniadau positif wedi gostwng o dros 25 y cant i 18 y cant. Ac, yn ystod y diwrnod neu ddau diwethaf, mewn ysbytai yn ardal Rhondda Cynon Taf, 14 o achosion a gadarnhawyd sydd mewn gofal critigol erbyn hyn—dyna'r isaf ers 27 Hydref. Ceir 206 o achosion a gadarnhawyd mewn gwelyau acíwt eraill yn ardal bwrdd iechyd Cwm Taf Morgannwg—mae hynny 50 yn is na'r un diwrnod yr wythnos diwethaf a 64 yn is na'r pwynt uchaf, a oedd ar 3 Tachwedd. A dim ond cyn belled â'n bod ni'n gallu parhau i leihau'r niferoedd cynyddol presennol y bydd gan y bwrdd iechyd y capasiti wedyn i allu mynd i'r afael â'r canlyniadau tymor hwy. Rwy'n cytuno â'r pwynt yr oedd David Melding yn ei wneud, os oes gennych chi boblogaeth hŷn, fwy sâl a thlotach, yna mae'r effeithiau hirdymor hynny yn debygol o fod yn fwy dwys.