1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 17 Tachwedd 2020.
4. Pa asesiad y mae'r Prif Weinidog wedi'i wneud o'r effaith y bydd canlyniad etholiadau llywyddiaeth yr Unol Daleithiau yn ei chael ar strategaeth ryngwladol Llywodraeth Cymru? OQ55853
Fel y mae ein strategaeth ryngwladol yn ei amlinellu, mae'r Unol Daleithiau yn berthynas o flaenoriaeth i Gymru ac mae'n hanfodol bwysig i'n heconomi. Rwyf i wedi ysgrifennu at y darpar Arlywydd a'r darpar Dirprwy Arlywydd i'w llongyfarch ar eu buddugoliaeth ac i gyfleu ein hymrwymiad o'r newydd i feithrin cysylltiadau agosach fyth yn seiliedig ar werthoedd a buddiannau a rennir.
Diolchaf i'r Prif Weinidog am yr ymateb cadarnhaol ac adeiladol yna. Rwy'n siŵr, fel minnau, y byddai'n croesawu'r ffaith ei bod hi'n ymddangos ein bod ni'n mynd i gael partner rhagweithiol, ymgysylltiedig ac adeiladol, nawr, sy'n barod i chwarae ei ran ar y llwyfan byd-eang, gan gynnwys drwy ailymuno â Sefydliad Iechyd y Byd wrth ymdrin â'r pandemig byd-eang a thrwy ailymrwymo i gytundeb Paris a chymryd rhan lawn a gweithredol yng Nghynhadledd y Partïon 26 sydd ar fin cael ei chynnal.
Ond a gaf i ofyn i'r Prif Weinidog beth y mae'n ei gredu y gallwn ni ei wneud hyd yn oed yn fwy o ran y cysylltiadau diplomataidd, economaidd, cymdeithasol, diwylliannol? A beth fydd arlywyddiaeth yr Unol Daleithiau yn ei gynnig i ni o ran pethau nad ydym ni efallai'n meddwl cymaint amdanyn nhw, fel yr agwedd at fasnach a chysylltiadau'r UE sy'n cael eu trafod ar hyn o bryd gan Lywodraeth y DU, a hefyd cytundeb Belfast, y broses heddwch, y cyfrannodd ein cydweithwyr, mae'n rhaid i ni gofio, lawer ati dros Lywodraethau olynol, gan gynnwys ein cyfaill da Paul Murphy?
Diolchaf i Huw Irranca-Davies am hynna. Rwy'n cytuno ag ef mai'r fantais fwyaf trawiadol y byddwn ni'n ei gweld gan arlywyddiaeth Biden yw ailymgysylltiad yr Unol Daleithiau â'r materion a'r sefydliadau rhyngwladol enfawr hynny, yr arferai fod yn bartner mor ddibynadwy ynddyn nhw ac nad yw wedi bod dros y blynyddoedd diwethaf. Felly, bydd y ffaith y bydd yn ailymgysylltu â Sefydliad Iechyd y Byd yn golygu y bydd ei gallu a gallu'r byd i ymdrin â coronafeirws yn cael ei gryfhau. Bydd y ffaith na fydd bellach yn troi ei chefn ar gytgord hinsawdd Paris yn newyddion da, nid yn unig i'r Unol Daleithiau ond i'r byd i gyd. Dyna'r peth mwyaf trawiadol yr wyf i'n credu yr ydych chi'n ei weld, o'r tu allan i'r Unol Daleithiau, fel rhywbeth sydd er budd i bob un ohonom ni.
Byddwn yn defnyddio ein swyddfeydd rhyngwladol, wrth gwrs, i barhau i gymryd rhan mewn cyfleoedd economaidd i Gymru, cysylltiadau diwylliannol rhwng Cymru a gwahanol rannau o'r Unol Daleithiau, ond hefyd y cysylltiadau gwleidyddol y mae angen i ni eu hadeiladu gyda'r weinyddiaeth newydd. Rwy'n credu fy mod i wedi dweud yr wythnos diwethaf, Llywydd, y bydd y glymblaid Gymreig ar Capitol Hill yn cael ei diwygio. Ymwelodd fy nghyd-Aelod, y cyn Brif Weinidog â'r glymblaid, gan gyfarfod â phobl sy'n rhan ohoni, ac edrychaf ymlaen at y diwrnod pan fydd ymweliadau gweinidogol â gwahanol rannau o'r byd, ac â’r Unol Daleithiau yn arbennig, ar gael unwaith eto. Oherwydd bydd hynny yn caniatáu i ni ddatblygu hyd yn oed yn gyflymach y strategaeth ryngwladol a drafodwyd gennym ni yr wythnos diwethaf, gyda'r cenhadon yr ydym ni wedi gallu eu penodi—dau ohonyn nhw yn yr Unol Daleithiau—a'r diaspora yr ydym ni'n gwybod sydd yno yn yr Unol Daleithiau, yn barod i'n helpu i gadw proffil Cymru yn uchel yno ac i ymgysylltu ar yr holl agenda honno a nodwyd gan Huw Irranca-Davies yn ei gwestiwn atodol.
Prif Weinidog, roedd hi'n Ddiwrnod Caredigrwydd y Byd yr wythnos diwethaf, a cheir Aelodau o'ch plaid eich hun, chi yn eu plith, sydd wedi cefnogi gwleidyddiaeth fwy caredig. Ond nid yw caredigrwydd yn rhywbeth y mae'r chwith wedi ei roi i Donald Trump yn ystod ei gyfnod fel Arlywydd yr Unol Daleithiau. A ydych chi'n cytuno â mi ei bod hi'n bwysig, ni waeth pwy yw Arlywydd yr Unol Daleithiau, nad yw Aelodau'r Siambr hon, gan gynnwys y rhai sy'n heclo ar eich meinciau cefn chi ar hyn o bryd, yn gwneud ymosodiadau personol dibwys yr ydym ni wedi eu gweld yn erbyn pobl fel Donald Trump dros y pedair blynedd diwethaf ac y dylen nhw yn hytrach ddilyn eu cyngor eu hunain?
Wel, byddwn i'n gallu darparu gwahanol fath o ateb i'r Aelod pe bawn i'n credu bod yr Arlywydd y cyfeiriodd ato wedi cymryd am eiliad y cyngor y mae Darren Millar wedi ei gynnig. Osgoi ymosodiadau personol dibwys? Onid ydych chi erioed wedi gweld y trydariadau y mae'r dyn hwnnw wedi eu arllwys allan yn ystod y pedair blynedd, a'r cam-driniaeth afiach y mae wedi ei gyfeirio at bobl sy'n anghytuno ag ef? A phan fydd yn cyfeirio at garedigrwydd, rwy'n meddwl am y 500 o blant hynny y mae'n debygol na fyddan nhw byth yn gweld eu rhieni eto, a dyna oedd canlyniad uniongyrchol camau y gwnaeth y dyn hwnnw fynnu eu cymryd yn yr Unol Daleithiau. Ni wnaf i ddefnyddio'r gair 'caredigrwydd' pan fy mod yn cyfeirio at Arlywydd blaenorol yr Unol Daleithiau tra bod y 500 o blant hynny yn dal i fod yn fy meddwl.