Gweinidog, a gaf i ddiolch ichi am gopi ymlaen llaw o'ch datganiad a hefyd am y briff technegol ddoe, a gynhaliwyd gennych chi eich hun, i lefarwyr y gwrthbleidiau? Gwerthfawrogwyd hynny'n fawr.

Gan fod y strategaeth hon yn eithaf eang, rwy'n siŵr yr hoffai Aelodau ei hystyried yn fanwl yn ystod y cyfnod ymgynghori sydd i ddod. O'm rhan i, rwy'n sicr yn credu ei bod hi'n hen bryd cael y strategaeth drafnidiaeth. Mae gennyf nifer o gwestiynau. Byddwn yn ddiolchgar pe gallech chi nodi'r amserlenni ar gyfer cyflawni'r strategaeth drafnidiaeth a dull Llywodraeth Cymru o gyflawni'r strategaeth. Fe wnaethoch chi sôn am y cynllun pum mlynedd cenedlaethol. A fydd hynny ar y cyd â llywodraeth leol drwy eu cynlluniau trafnidiaeth lleol neu ranbarthol? A byddai'n dda cael rhai dyddiadau ynghylch peth o gyd-destun yr hyn y buoch chi'n sôn amdano heddiw.

Mae Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau wedi ystyried datgarboneiddio trafnidiaeth—adroddiad y byddwn, fel y mae'n digwydd, yn ei drafod yn y Senedd hon ymhen ychydig wythnosau. Rydych chi wedi amlinellu heddiw, i raddau, sut y bydd strategaeth drafnidiaeth Cymru yn cefnogi nodau datgarboneiddio trafnidiaeth, ond a gaf i ofyn yn benodol: sut y byddwch chi'n sicrhau y bydd y sector cludo nwyddau a Maes Awyr Caerdydd yn chwarae rhan yn y gwaith o fynd i'r afael â'r bylchau a oedd yn bodoli cyn COVID, a ganfuwyd yng nghynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer datgarboneiddio? A sut y byddwch yn mynd i'r afael â'r canfyddiadau bod costau cyfalaf sylweddol buddsoddi mewn cerbydau trydan yn rhwystr gwirioneddol i gwmnïau ac awdurdodau lleol? Rwy'n sylweddoli eich bod wedi sôn bod mwy i'r maes penodol hwnnw na dim ond hynny. Yn eich datganiad, fe wnaethoch chi ddweud:

Rydym ni wedi creu diwylliant o ddibyniaeth ar geir na fydd yn hawdd ei newid.

Er mwyn newid y ffyrdd y mae pobl yn dewis teithio, mae angen newid meddylfryd, oherwydd mae meddylfryd yn pennu ymddygiad. Credaf fod Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau wedi dod i'r casgliad yn ddiweddar yn ei adroddiad ar ddatgarboneiddio na all Cymru fforddio colli'r cyfle i weld newid diwylliant parhaol yn y ffordd yr ydym ni'n teithio wrth i'r cyfyngiadau symud liniaru. Felly, rwy'n credu ein bod yn cytuno'n gyffredinol ar yr agwedd honno, ond rwyf hefyd yn ymwybodol yn ogystal bod rhannau helaeth o ddaearyddiaeth Cymru yn wledig iawn ac nad oes gan bobl ddewis ond defnyddio ceir; does dim dewis arall iddyn nhw. Hefyd, mae yna rai sydd ag anableddau nad oes ganddyn nhw ddewis arall ond teithio mewn car. Felly, rwy'n tybio ein bod yn cytuno, ond rwy'n ymwybodol y dylem ni fynd ati yn y ffordd gytbwys honno hefyd, a byddai eich sylwadau ynglŷn â hynny'n cael eu gwerthfawrogi.

Sut mae Llywodraeth Cymru wedi ymgorffori COVID-19 a'r adferiad o'r pandemig yn ei chynlluniau? Mae gennym ni bobl yn gweithio o gartref a newidiadau mewn patrymau gwaith. Hefyd, o ganlyniad i gadw pellter cymdeithasol a'r amharodrwydd hirdymor posib gan rai pobl i ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus eto, sut ydych chi wedi ystyried y goblygiadau posib hyn ar gapasiti, galw a hyfywedd y rhwydwaith? Rydych chi wedi dweud wrthym ni o'r blaen nad ydych chi eisiau i bobl gael eu hannog i beidio â defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus, ond sut y bydd strategaeth drafnidiaeth Cymru yn annog pobl i ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus drachefn pan wyddom ni fod llawer yn troi'n ôl at y car preifat? A dywedaf yn hynny o beth hefyd—. Gadawaf hynny oherwydd amser.

Yn sicr, nid y bygythiad o gosbi'r modurwr yw'r ffordd ymlaen, yn fy marn i. Felly, sut y bydd strategaeth ddrafft Cymru yn ceisio creu dewis amgen deniadol a chyfleus yn hytrach na defnyddio'r car, a fydd yn cymell y newid ymddygiad sydd ei angen? Ni soniwyd am y Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol o gwbl, neu yn hytrach, ni allwn i weld llawer o sôn am y Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol—ni ddywedaf 'o gwbl'; dydw i ddim wedi cael amser i ddarllen y cyfan yn fanwl. Ond rwy'n ymwybodol y sefydlwyd hwnnw fel corff i edrych ar seilwaith ar gyfer y tymor hir, a meddwl ydw i tybed sut mae'r Comisiwn Seilwaith Cenedlaethol yn cyd-fynd â'ch cynlluniau o ran y strategaeth a'r cynlluniau a fydd yn dilyn.

Ac yn olaf, a ydych chi'n cytuno y bydd perfformiad rhwydwaith trafnidiaeth ffyrdd Cymru yn galluogi cynhyrchiant a chystadleurwydd parhaus yn y dyfodol? Coridorau trafnidiaeth ffyrdd yw rhydwelïau masnach ddomestig a rhyngwladol ac maen nhw'n hybu cystadleurwydd cyffredinol economi Cymru, a byddwn yn croesawu eich safbwynt ar y datganiad hwnnw hefyd.