Diolch yn fawr iawn, Laura Anne Jones, am y sylwadau a'r cyfraniadau cadarnhaol iawn yna, gan gydnabod pwysigrwydd Wythnos Rhyngffydd. Rwy'n falch eich bod chi wedi sôn am y ffaith bod Wythnos Rhyngffydd mewn gwirionedd yn cyd-daro ac yn dechrau gyda Diwrnod y Cofio, ac yn wir roedd yn fraint fawr i mi, ac rwy'n siŵr bod pawb yn ymwybodol o'r ffaith bod Cyngor Hil Cymru, am yr ail flwyddyn yn olynol, wedi trefnu gwasanaeth coffa yng ngerddi Alexandra yn Cathays ar gyfer milwyr o leiafrifoedd ethnig. Fe wnaethom ni osod torchau ar y dydd Sadwrn hwnnw. Hon oedd yr ail flwyddyn, ac roeddem yn arbennig o falch bod gennym ni gynrychiolaeth o bellter cymdeithasol iawn yno o bob crefydd a oedd yn bresennol. Felly, gosodwyd torchau gan Gyngor Mwslimaidd Cymru, Cyngor Hindŵaidd Cymru, y gymuned Iddewig, y gymuned Gristnogol—roedden nhw i gyd yno yn mynegi eu ffydd a'u cefnogaeth i Ddiwrnod y Cofio. A gall pobl weld y plac hollbwysig hwnnw a gafodd ei osod yno y llynedd, gyda chefnogaeth y Lleng Brydeinig Frenhinol hefyd.

Rwyf i o'r farn hefyd ei bod yn bwysig iawn eich bod yn cydnabod bod agweddau yn newid, ac rydych yn gweld hynny drwy'r arolygon o ran barn pobl Cymru, drwy ein harolygon cenedlaethol, ond rydym yn gwybod na allwn ni gymryd hynny'n ganiataol.

Nawr, soniais am y digwyddiad rhithwir yr oeddwn yn bresennol ynddo ddydd Iau a drefnwyd gan Gyngor Rhyngffydd Cymru, a'r hyn a oedd yn ddiddorol iawn, unwaith eto, oedd y farn a fynegwyd gan yr holl grefyddau gwahanol a gynrychiolwyd. Dywedodd un cyfranogwr o'r ffydd Hindŵaidd fod pobl â ffydd allan ar y blaen o ran yr ymateb i'r pandemig coronafeirws. Roedd cau'r deml yn gymaint o sioc—dau Hindŵ ifanc oedd y rhain a fyddai'n arfer cyfarfod bob wythnos—ond fe wnaethon nhw ddweud, 'Rydym ni bellach wedi dysgu sgiliau newydd i gadw ein ffydd yn fyw ar-lein, a hefyd i edrych allan i'r gymuned i weld sut y gallem ni rannu. Fe wnaethom ni gau ein drysau, ond arweiniodd hyn at agor ein calonnau. Rydym ni'n tyfu llawer ac rydym ni wedi tyfu'n nes at ein gilydd.' Wrth gwrs, mae cysylltiad agos yno hefyd â chyfranogwr Sikhaidd yn y digwyddiad a ddywedodd, 'Mae ffydd wedi fy nysgu i ymddiried. Dysgais fy hun i roi eraill cyn fi fy hun. Rydym ni i gyd yn un.' Ac roedd llawer o gyfraniadau eraill o'r fath yn y digwyddiad hwnnw, y byddwn i wedi hoffi pe byddai llawer mwy wedi bod yn rhan ohono. Roedd yn ddadlennol iawn o ran yr ymrwymiad hwnnw.

Rwy'n credu bod yn rhaid i ni wynebu'r ffaith hefyd fod troseddau casineb. Ychydig wythnosau yn ôl, cawsom yr Wythnos Ymwybyddiaeth o Droseddau Casineb, ac roedd yn bwysig iawn i ni edrych ar yr ystadegau. Cefais i ddatganiad yma heddiw yn y Siambr, ac, yn dilyn y datganiad a wnes i, fe wnes i gyfarfod â llysgenhadon Cymorth i Ddioddefwyr Cymru a lansiodd eu siarter troseddau casineb, yn canolbwyntio ar hawliau dioddefwyr troseddau casineb. Fe wnaethom ni ymrwymo, fel Llywodraeth Cymru, i'r siarter, gan ddangos ein hymrwymiad i chwarae ein rhan i fynd i'r afael â throseddau casineb, gan gydnabod hefyd ein bod ni wedi edrych ar ystadegau o'r flwyddyn ddiwethaf a bod gostyngiad mewn troseddau casineb crefyddol mewn gwirionedd. Ond rydym ni'n gwybod ei bod yn ymwneud â phobl yn dod ymlaen hefyd, a theimlo eu bod yn hyderus i adrodd. Fe wnes i'r pwynt na ddylai neb yng Nghymru orfod goddef rhagfarn na throseddau casineb, a bod gan bawb yr hawl i barch ac y dylen nhw allu mynd trwy fywyd heb gael eu sarhau, eu haflonyddu na'u beirniadu.

Felly, mae'n rhaid i ni ddefnyddio Wythnos Rhyngffydd fel cyfle gwirioneddol i rannu a chroesawu sut y mae pobl yn gweithio gyda'i gilydd, yn dod at ei gilydd ac yn dysgu gyda'i gilydd, a bydd y prosiect ym Mhilgwenlli, rwy'n siŵr, yn un o'r enghreifftiau niferus y gallem ni eu rhoi heddiw.