1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru – Senedd Cymru ar 9 Rhagfyr 2020.
7. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am fuddsoddi strategol mewn trafnidiaeth ym Merthyr Tudful a Rhymni? OQ56009
Gwnaf, wrth gwrs. Rydym yn buddsoddi ym mhob dull i greu system drafnidiaeth integredig sy'n cyfrannu at fetro de-ddwyrain Cymru ac sy'n dod â manteision i ardal Merthyr a Rhymni a'r rhanbarth ehangach.
Diolch am yr ateb hwnnw, Weinidog. Yn wahanol i rai eraill sydd wedi gwneud sylwadau ar gam olaf y gwaith o ddeuoli ffordd Blaenau'r Cymoedd, rwy'n edrych ymlaen at y manteision niferus a fydd yn codi yn fy etholaeth, yn amrywio o'r gwaith o'i hadeiladu i wella diogelwch ar ddarn peryglus iawn o ffordd a'r gwelliant dilynol i seilwaith, gan wneud y rhan hon o'r Cymoedd gogleddol yn gynnig mwy deniadol ar gyfer buddsoddi a datblygu economaidd. Yn ogystal, mae'r buddsoddiadau trên a bws i'r metro hefyd yn ffyrdd pwysig o gael swyddi a phobl o Gaerdydd a mannau eraill i fyw a gweithio yn y Cymoedd. Yn amlwg, fel y nodwyd eisoes, bydd y seilwaith trafnidiaeth hwn yn hanfodol i economi'r Cymoedd gogleddol yn arbennig, ond mae gennyf ddiddordeb mawr hefyd mewn gwelliannau pellach i gysylltedd digidol yn fy etholaeth i a choridor ehangach Blaenau'r Cymoedd. Felly, pa gamau y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i wella'r cysylltedd digidol hwnnw yn ogystal â'r buddsoddiad trafnidiaeth sydd i'w groesawu'n fawr?
Wrth gwrs, mae cysylltedd digidol yn gwbl hanfodol yn yr oes fodern, ac rydym bob amser wedi bod o'r farn yn Llywodraeth Cymru y dylid trin band eang cyflym fel cyfleustod allweddol ac y dylai fod rhwymedigaeth gwasanaeth cyffredinol briodol ar waith. Ond wrth gwrs, fel y gŵyr Dawn Bowden, nid yw polisi telathrebu wedi'i ddatganoli i Gymru. Mae'n dal i fod yn gyfrifoldeb i Lywodraeth y DU, ond rydym wedi camu i mewn dro ar ôl tro. Rydym yn camu i mewn unwaith eto i gyflwyno ffeibr i 39,000 o adeiladau eraill ledled Cymru. Rydym yn edrych ar yr hyn y gallwn ei wneud gyda thechnoleg newydd a thechnoleg sy'n datblygu, technolegau amgen, i wella cysylltedd, gan gynnwys defnyddio technoleg celloedd bach. Ac wrth gwrs, byddwn wedi clywed yn ddiweddar gan Lywodraeth y DU am ei chynlluniau uchelgeisiol i ddarparu band eang ffeibr llawn i bob cartref yn y DU ac i bob busnes yn y DU. Maent wedi addo gwario £5 biliwn rhwng nawr a 2033 ar y cynllun penodol hwnnw, ac rydym yn ceisio sicrwydd o gyllid digonol i Gymru. Dylai'r cyllid digonol hwnnw gydnabod anghenion cartrefi, topograffeg Cymru a busnesau Cymru, a'r heriau anhygoel sy'n ein hwynebu gyda'i ddarparu yma yng Nghymru.
Diolch yn fawr iawn, Weinidog.