Byddaf i'n cefnogi'r Bil, ac rwy'n mynd i ganolbwyntio'n benodol ar agweddau ar y cod addysg cydberthynas a rhywioldeb. Rwy'n mynd i groesawu'r ffaith bod y Gweinidog wedi dileu'r hawl i dynnu'n ôl a'i bod yn cadw at addysg cydberthynas a rhywioldeb a pherthnasoedd iach, a bod Llywodraeth Cymru yn mynd i wneud hynny'n orfodol, ac rwy'n falch iawn iawn bod hynny'n digwydd.

Bydd llawer ohonoch chi yma yn gwybod fy mod i wedi ymgyrchu ers blynyddoedd ynglŷn â sut beth yw perthynas iach. Rwyf i wedi cysylltu ag ysgolion ledled Cymru i ymuno â mi, a hyd yn oed wedi darparu deunyddiau o ymgyrch y Rhuban Gwyn, ac rwyf i wedi cael rhywfaint o lwyddiant lle mae ysgolion wedi gwneud hynny, ond dim llawer. A'r rheswm yw ceisio dod o hyd i'r amser hwnnw yn y flwyddyn ysgol honno—nid oherwydd nad yw'r athrawon na'r ysgolion eu hunain eisiau gwneud hynny, ond nid ydyn nhw dan fandad chwaith. Rwyf i wedi eistedd mewn ysgolion, mewn ystafelloedd dosbarth lle mae plant ifanc wedi siarad am berthnasoedd iach ym mhob grŵp oedran, ac yn deall yr hyn ydyw, a'r hyn nad ydyw, ar ôl eu harwain drwy addysgu sy'n briodol i'w hoedran. Yr hyn y mae hynny'n ei wneud, i mi, yw dysgu parch i'r plant hynny, yn gyntaf tuag atyn nhw eu hunain, ac yn ail tuag at bobl eraill. Ac maen nhw'n tyfu i fyny gyda'r parch hwnnw. Gan ein bod ni i gyd yn gwybod bod nifer yr achosion a niferoedd cam-drin domestig yr un fath ag yr oedden nhw 30 mlynedd yn ôl, a'r unig gyfle sydd gennym ni i wneud unrhyw beth o gwbl ynghylch rhoi terfyn ar drais yn erbyn menywod a phlant yw dechrau llawer yn gynt; dechrau gyda phobl ifanc a dysgu parch iddyn nhw. Ac maen nhw'n ei ddeall; maen nhw'n ei ddeall yn llwyr ar ôl i chi eu cynnwys yn y sgyrsiau hynny.

Ac, wrth gwrs, mae'n rhaid i'r parch hwnnw fod yn ehangach; mae'n rhaid iddo ymwneud â pharch at wahanol agweddau crefyddol ac, fel y dywedodd Jenny Rathbone yn gwbl briodol, mae hyn yn ymwneud ag addysg. A dyna'r hyn yr ydym ni'n ei addysgu: safbwyntiau ehangach. Mae hefyd yn ymwneud â chydnabod bod pobl yn wahanol, a bod perthnasoedd yn wahanol hefyd. Rwy'n falch iawn, unwaith eto, drwy addysg sy'n briodol i'w hoedran, y bydd plant, wrth symud ymlaen, yn cael y cyfleoedd i gael yr addysg honno.

Ac rwyf i, unwaith eto, yn dymuno cefnogi'r syniad y mae Jenny wedi'i godi o ran lles y mislif. Oherwydd oni bai bod pobl yn gwybod beth yw mislif da, sut beth yw mislif arferol, a'u bod nhw wedyn yn gallu siarad drostyn nhw eu hunain a chael sgwrs gartref, mae pethau fel endometrosis yn mynd heb gael diagnosis. Ac mae gen i ddau aelod o'r teulu sydd wedi dioddef canlyniadau hynny, ac yn wir, gallan nhw fod yn ddifrifol a newid bywydau. Felly, yr wyf i wir eisiau i hynny fod yno.

Rwy'n credu bod gennym ni heddiw, gyfle i wneud rhywfaint o adeiladu pontydd, i roi naratif gwirioneddol o oddefgarwch a gwahaniaeth, ac i ganiatáu i bobl ifanc gael y profiad hwnnw a'i rannu a'i ddathlu, ond, yn anad dim, i'w dderbyn. A dyna'n union beth fydd yn digwydd mewn ysgolion drwy ganiatáu Addysg Cydberthynas a Rhywioldeb a pheidio â chaniatáu i'r rhieni dynnu eu plant yn ôl, boed hynny drwy ofn neu gamddealltwriaeth, fel y mae hi'n aml iawn.

Byddaf i'n cefnogi hyn yn llwyr, ond rwyf i eisiau anghytuno â'r syniad hwn ei fod yn rhy radical ac na all ddigwydd mewn ysgolion y wladwriaeth, yn ôl y siaradwr blaenorol. Ac eto, mae'n amlwg yn iawn sôn am bethau radical a gwahaniaeth a rhyddid yn yr ysgolion bonedd, o fewn ysgolion rhydd ac unrhyw ysgol arall, ar yr amod nad yw'n ysgol sy'n cael ei chynnal gan yr awdurdod lleol—dyna'r eithriad sydd gen i.