Diolch, Llywydd, am adael i Laura Anne Jones barhau. Roeddwn i'n mwynhau ei chyfraniad. Yn wir, rwyf wedi bod yn mwynhau'r ddadl yn gyffredinol. Diolch, Jenny, am eich cyfraniad chi.

Mae fy marn i ar hyn yn un sydd, ar y cyfan—rwy'n credu y bydd yn mynd yn groes i'r rhan fwyaf o bobl yn y fan yma, ond, ar y cyfan, rwyf wedi penderfynu pleidleisio yn erbyn egwyddorion cyffredinol y Bil. Ond, i mi, mae'n benderfyniad eithaf anodd ac nid yw'n cael ei wneud gyda llawer iawn o hyder. Rwy'n siarad â gwyleidd-dra; dydw i ddim yn siŵr fy mod i'n gywir. Rwy'n siarad yn betrus o ran yr hyn yr wyf i'n ei ddweud. Rwyf hefyd yn cydnabod rhai o gyflawniadau y system addysg yng Nghymru dan arweiniad Kirsty Williams yn ystod y pumed Cynulliad. Rwyf wedi siarad o'r blaen yn arbennig am y cynllun Seren a nifer y plant sy'n cyrraedd y prifysgolion gorau, mwyaf blaenllaw a'r cynnydd yn hynny o beth, a'r cynnydd mewn cyrhaeddiad ar y graddau Safon Uwch uchaf. Rwy'n credu bod y ddau beth hynny'n ganmoladwy. Hefyd, pan gawsom ni ganlyniadau PISA—a chefais fy nharo yn fawr gan ba mor ganolog yw canlyniadau PISA i'r ffordd yr ydym ni'n sôn am addysg yng Nghymru a sut y maen nhw'n llywio'r ddadl honno—roeddwn i'n meddwl ei bod yn bwysig—a dydw i ddim yn credu bod y rhai hynny ar y meinciau i'm chwith wedi gwneud hyn yn y ddadl—cydnabod y bu gwelliant, ac roedd yn welliant sylweddol. Ac er fy mod i'n credu ei bod yn dal yn deg cyflwyno'r achos bod y canlyniadau'n llai da nag yr oedden nhw ar gyfer gwledydd eraill yn y DU, roedden nhw'n well na'r canlyniadau gwael iawn a fu yn y cylch tair blynedd blaenorol.

Mae hwn yn gwricwlwm newydd beiddgar ac uchelgeisiol, rwy'n credu i Lynne Neagle ddweud, a dywedodd y Gweinidog mai'r bwriad oedd codi safonau addysgol i bawb a lleihau'r bwlch cyrhaeddiad. Gobeithio y bydd yn gwneud hynny, ond rwy'n ofni na fydd yn gwneud hynny, o bosibl, a hynny oherwydd ei fod mor fentrus ac uchelgeisiol a pha mor radical ydyw, bod mwy o bosibiliadau o bethau'n mynd o chwith ac efallai'n mynd o chwith mewn modd difrifol, a byddwn i'n gofyn i eraill fod yn effro i'r rheini. Mae'r Gweinidog yn dweud y bydd Llywodraeth Cymru yn monitro sut mae'n cael ei weithredu, ac wrth gwrs mae'n rhaid iddyn nhw wneud hynny. Dywedodd Siân Gwenllian, os caiff ei weithredu a'i gefnogi'n iawn, ond mae hwnnw'n 'os' mawr iawn, oherwydd rydych chi'n rhoi mwy o ddisgresiwn i ysgolion ac i athrawon nag sydd gennym ni yn y system bresennol. Rwy'n gwerthfawrogi'r ddadl pam y gall hynny fod yn beth da. Weithiau mae pobl yn cyfeirio at y system yn y Ffindir, lle mae parch anhygoel o uchel at addysgu. Mae'n faes cystadleuol iawn i fynd iddo, ac mae athrawon yn cael eu talu llawer mwy yno nag y maen nhw yma. Ac yn y system honno, nid oes gen i unrhyw amheuaeth na fydd mwy o ddisgresiwn a barn broffesiynol yn gweithio. Ond rwy'n pryderu pa un a fydd yn gweithio i'r graddau y mae'r Gweinidog ac eraill yn ei obeithio o fewn ein system ni, lle yr ydym wedi cael cyfnod hir o gyni a lle nad yw athrawon yn cael eu talu'n dda o'u cymharu â llawer o broffesiynau eraill ac nad yw mor gystadleuol i ymuno â'r system. Rwy'n credu os oes gennych chi fwy o ddisgresiwn, bydd mwy o wasgariad o ddulliau gweithredu ac, o bosibl, canlyniadau, a gallai arwain at gynnydd mewn bylchau cyrhaeddiad. I mi, yr hyn a fyddai'n fy ngwneud i'n gyfforddus am hynny yw mai nid Llywodraeth Cymru yn unig a fyddai yn ei fonitro ond bod rhieni'n gallu ei fonitro'n well drwy gael canlyniadau yn gyson ac a oedd yn cael eu cyhoeddi i ganiatáu i rieni asesu ysgolion ac athrawon yn ogystal â bod hwythau yn asesu plant.

Rwy'n credu hefyd y dylai fod rhwystr eithaf uchel cyn i ni symud i gyfeiriad annibynnol iawn ynglŷn â sut y dylai addysg ddatblygu yng Nghymru o'i gymharu â Lloegr. Rwy'n gwybod bod llawer o bobl nad ydyn nhw'n hoffi i mi wneud y gymhariaeth honno, ond mae cyflogau'n sylweddol uwch, ar gyfartaledd, yn Lloegr, yn enwedig yn Llundain, ac os, drwy fod â system addysg wahanol iawn yn mynd i gyfeiriad gwahanol iawn, mae'n ei gwneud yn anos i bobl o'r system honno gael y swyddi mwyaf cystadleuol sy'n talu'n dda ac i brifysgolion yn y system honno—nid wyf yn dweud y bydd; rwy'n dweud fy mod i'n ofni y gallai, dim mwy na hynny—rwy'n gofyn i hynny gael ei ystyried.

Nid wyf ychwaith yn cefnogi triniaeth anghyfartal ein dwy iaith, a'r Gymraeg yn orfodol o pan fydd plant yn dair oed, ond Saesneg dim ond o saith oed, er fy mod yn deall y rhesymau—mae pobl eraill yn dadlau dros hynny.

Yn olaf, yr hyn sy'n digwydd ym maes addysg cydberthynas a rhywioldeb a chrefydd, gwerthoedd a moeseg, rwy'n clywed y dadleuon a wnaethpwyd ar y ddwy ochr, ac roeddwn i'n credu bod Jenny Rathbone wedi siarad mewn modd cymhellol iawn yn hynny, ond roeddwn yn bryderus ynghylch pa mor gryf y gwnaeth pobl wfftio'r hyn a ddywedodd Caroline Jones a'r hyn a waeddwyd ar draws y Siambr i'w chyfeiriad, oherwydd rwy'n credu ei bod yn siarad dros lawer o rieni. Ac rydym wedi cael cyfaddawd Prydeinig iawn o Ddeddf Butler 1944, a sut mae honno wedi esblygu dros amser, ac mae symud i gyfeiriad radical iawn i ffwrdd o hynny yn rhywbeth y byddwn i yn argymell bod yn ofalus yn ei gylch. Nid wyf i wedi fy argyhoeddi y bydd y Bil hwn yn arwain at yr hyn y mae ei gefnogwyr yn credu y bydd, ac rwy'n ofni efallai na fydd yn llwyddiant, a dyna pam rwy'n pleidleisio yn ei erbyn, ond rwy'n gwneud hynny gyda gwyleidd-dra yn hytrach na hyder.