3. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud ynglŷn â'r cynnydd yn nifer y cŵn bach a gaiff eu gwerthu yn ystod pandemig COVID-19? OQ56048

Dylai pobl feddwl yn galed am yr ymrwymiad sydd ynghlwm wrth fod yn berchen ar anifail anwes. Mae'n bwysig fod darpar berchnogion anifeiliaid anwes newydd yn sicrhau eu bod yn prynu’r anifail mewn modd cyfrifol. Am y rheswm hwn, rydym wedi ail-lansio ein hymgyrch #ArosAtalAmddiffyn a byddwn yn parhau i gyhoeddi negeseuon cryf ar hyn yn y dyfodol.

Diolch. Yn ystod mis cyntaf y cyfyngiadau symud, cynyddodd nifer y chwiliadau ar-lein am gŵn a chathod bach 120 y cant yn ôl Dogs Trust. Ac mae’r cynnydd hwnnw yng ngwerthiant cŵn a chathod bach, yn ôl adroddiad gan Gartref Cŵn Battersea, wedi arwain at gynnydd o 94 y cant mewn mewnforion cyfreithiol o dramor i ateb y galw. Yn anffodus, yn ôl yr elusen, mae'r cynnydd hwn yn debygol o nodi cynnydd ym masnach anghyfreithlon smyglo cŵn a chathod bach ar draws ffiniau gwledydd hefyd. Bydd llawer ohonynt yn cael eu gwerthu drwy drydydd partïon ar wefannau ar-lein fel Facebook a Gumtree, er enghraifft.

Ym mis Hydref, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru y byddant yn cyflwyno deddfwriaeth a fydd yn gwneud gwerthu cŵn a chathod bach gan drydydd parti yn anghyfreithlon yng Nghymru, ac rydym yn ei galw’n gyfraith Lucy. Mae'n ddeddfwriaeth bwysig a'r gobaith yw y bydd yn cael gwared ar y bridwyr diegwyddor nad oes ganddynt fawr o barch at les anifeiliaid. Felly, Weinidog, a allwch roi amserlen glir i ni ar gyfer pa bryd rydych yn bwriadu rhoi’r ddeddf a elwir yn gyfraith Lucy ar waith yng Nghymru?

Felly, fel y soniais, rwy’n credu, wrth Gadeirydd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Materion Gwledig yr wythnos diwethaf—ac mae'r prif swyddog milfeddygol yn wirioneddol awyddus i mi bwysleisio'r pwynt hwn—rydym yn mynd y tu hwnt i gyfraith Lucy, ac mae’n ymwneud â gwerthiannau gan drydydd partïon. Felly, bydd hyn yn cael ei gyflwyno cyn diwedd tymor y Senedd hon. Ni allaf roi union amserlen i chi, ond fel y dywedaf, dim ond tri, pedwar mis sydd gennym bellach i'n galluogi i wneud hyn. Ac er gwaethaf yr holl alwadau eraill ar amser y tîm, rydym ar y trywydd iawn gyda'n deddfwriaeth ar werthu gan drydydd partïon.

Byddwch wedi fy nghlywed yn dweud lawer gwaith, Joyce, na fydd y ddeddfwriaeth ar ei phen ei hun yn gwneud popeth y byddem am iddi ei gwneud, a dyna pam y cawsom brosiect gorfodaeth bridio cŵn ar gyfer awdurdodau lleol hefyd. Gwnaethom ei ariannu, a buom yn gweithio'n agos iawn gyda'n hawdurdodau lleol. Lywydd, hoffwn atgoffa pobl ein bod, yn anffodus, yn gwybod bod y Nadolig yn draddodiadol yn gyfnod pan fydd pobl yn prynu cŵn a chathod bach ar fympwy. Soniais am ymgyrch #ArosAtalAmddiffyn ar y cyfryngau cymdeithasol. Rydym wedi’i hail-lansio. Fe wnaethom ni hynny y llynedd cyn y Nadolig, ac rydym wedi ail-lansio’r ymgyrch yr wythnos hon i atgoffa pobl.