Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:57 pm ar 12 Ionawr 2021.
Llywydd, rwyf i wedi bod—[Anghlywadwy.]—rhwng y pigiad a'r haint, a dyna'r ras yr wyf i'n canolbwyntio arni ac y mae'r Gweinidog iechyd yn canolbwyntio arni: gwneud yn siŵr ein bod ni'n manteisio i'r eithaf ar ein gallu i ddefnyddio pa gyflenwad bynnag o frechlyn a ddaw i ni o ganlyniad i gaffaeliad Llywodraeth y DU ohono. Gadewch i mi fod yn eglur, Llywydd—rwy'n ddiolchgar am y cyfleoedd a gafwyd i drafod hyn gyda Llywodraeth y DU. Fe'i trafodais gyda'r Prif Weinidogion eraill a Michael Gove ddydd Mercher yr wythnos diwethaf. Rwy'n disgwyl cael trafodaeth arall yfory. Cyfarfu'r Gweinidogion iechyd ddydd Iau yr wythnos diwethaf, ac rwy'n eithaf ffyddiog bod popeth y gellir ei wneud yn cael ei wneud gan bob un o'r pedair gwlad i gael cyflenwadau o'r brechlyn ac i'w gludo i ble mae eu hangen a'u defnyddio cyn gynted â phosibl. Dyna'r ras yr ydym ni'n rhan ohoni yma yng Nghymru.
Wrth gwrs, rydym ni eisiau defnyddio cynifer o gontractwyr cymwysedig â phosibl i'n helpu yn yr ymdrech honno, ac rwy'n hynod ddiolchgar am yr ymateb enfawr yr ydym ni wedi ei gael gan feddygfeydd teulu ar hyd a lled Cymru. Rwy'n credu bod pob un meddygfa deulu yn ardal Hywel Dda wedi cofrestru i ddarparu'r brechlyn, a byddwn yn defnyddio fferyllwyr cymunedol hefyd. Bydd y fferyllfa gymunedol gyntaf i ddarparu'r brechlyn yn gwneud hynny erbyn diwedd yr wythnos hon, a bydd hynny yn y gogledd. Fel y bydd Paul Davies yn deall, rwy'n siŵr, ceir rhai pethau ymarferol y mae'n rhaid eu datrys, ac mae'n rhaid i chi gael rhywfaint o gyfle i wneud yn siŵr bod popeth yn cael ei wneud yn y ffordd orau a mwyaf diogel. Mae'n rhaid i chi roi rhywfaint o gyfle iddo i ganiatáu i hynny gael ei brofi. Byddwn yn profi hynny gyda fferylliaeth gymunedol yn y gogledd cyn diwedd yr wythnos hon, ac yna byddwn eisiau defnyddio fferyllwyr cymunedol ym mhob rhan o Gymru. Roedden nhw'n rhan bwysig iawn o'n hymdrech i ddarparu brechlyn ffliw dros yr hydref: cafodd 1,100,000 o bobl frechiad rhag y ffliw yng Nghymru dros gyfnod yr hydref, ac mae hynny'n dangos gallu'r system yma yng Nghymru i frechu ar raddfa fawr, gan ddefnyddio'r holl wahanol ysgogiadau sydd ar gael i ni. Rydym ni eisiau i bobl sydd wedi ymddeol ddod yn ôl i'n helpu gyda'r ymdrech honno. Dyna sut yr oedd y bobl y cyfeiriodd arweinydd yr wrthblaid atyn nhw yn gwybod am hynny. Roedden nhw wedi cael gwahoddiad. Roedden nhw wedi cael cais i ddod yn ôl. Nawr, mae'n rhaid i ni wneud yn siŵr o hyd bod staff sy'n dychwelyd wedi'u harfogi yn briodol ar gyfer y gwaith yr ydym ni'n gofyn iddyn nhw ei wneud. Hyd yn oed os ydych chi'n frechydd profiadol, dydych chi erioed wedi defnyddio'r brechlynnau hyn; mae'n rhaid i chi gael eich hyfforddi i ddefnyddio'r brechlynnau penodol hyn. Mae angen i chi wybod pa adweithiau ab posibl a allai fod iddo ac mae'n rhaid i hynny fod ar waith er mwyn i bobl allu gweithredu yn llwyddiannus, yn effeithiol ac yn ddiogel. Rwyf i eisiau i'r rhwystrau hynny fod cyn lleied â phosibl, ond mae'n rhaid iddyn nhw fod yno er hynny i ddiogelu'r sawl sy'n gwneud y gwaith ac i roi hyder i'r bobl sy'n cael eu brechu.