Part of the debate – Senedd Cymru am 3:46 pm ar 13 Ionawr 2021.
Diolch yn fawr am gyflwyno'r deisebau hyn. Rwy'n llwyr werthfawrogi, oherwydd rwyf wedi cael llawer o etholwyr yn cyfrannu at y drafodaeth cyn y ddadl hon am y ffordd y gall campfeydd fod yn achubiaeth i rai, yn llythrennol fel ffordd o oresgyn, neu weithio drwy brofiadau trawmatig. Felly, rwy'n llwyr gydnabod rôl bwysig y math hwnnw o ymarfer corff dwys i weithio drwy'r tensiynau—tensiynau corfforol a meddyliol—y mae llawer o bobl yn gorfod eu goresgyn.
Er y byddwn yn annog unrhyw un na all ddefnyddio campfa ar hyn o bryd am fod rhaid inni eu cau i sicrhau eu bod yn ymarfer yn yr awyr agored tra na fydd hi'n bosibl gwneud hynny, rwy'n deall, fodd bynnag, y byddai ymarfer corff yn yr awyr agored, yn enwedig yn y gaeaf, yn heriol iawn, naill ai oherwydd eu bod yn fregus neu oherwydd anabledd corfforol sy'n eu hatal rhag cerdded yn bell iawn. Er enghraifft, os ydych chi'n ddall, gall cerdded neu redeg yn yr awyr agored fod yn beryglus iawn oherwydd celfi stryd a allai achosi anaf difrifol iawn iddynt os nad ydynt yn ei wneud gyda rhywun arall.
Ac i lawer sydd ag anabledd—problem cefn efallai—nofio yw'r math gorau o ymarfer corff mewn gwirionedd. Er enghraifft, i fenywod yng nghamau hwyr beichiogrwydd. Nid sbrint yw rhoi genedigaeth, mae'n farathon, a gorau po ffitiaf y byddant ar gyfer yr her gorfforol, feddyliol ac emosiynol fwyaf gwych ond mwyaf anodd y maent yn debygol o'i hwynebu yn eu bywydau. Yn anffodus, mae'r pwll nofio yn fy etholaeth i, Canolfan Hamdden Pentwyn, wedi bod ar gau ers mis Mawrth ac nid oes unrhyw arwydd pa bryd y bydd yn ailagor, er ei fod wedi'i leoli yn un o'r cymunedau mwyaf difreintiedig yng Nghymru gyfan, mewn ardal gynnyrch ehangach o amddifadedd, lle nad oes gan dros hanner y trigolion gar at eu defnydd ac yn sicr ni fyddant wedi cael unrhyw brofiad gwyliau neu hamdden arall y tu hwnt i gerdded yn y 10 mis diwethaf.
Gan droi at golff, nid oes gan y gamp ddelwedd wych, hyd yn oed cyn i Donald Trump gael ei chysylltu â hi, gan fod iddi'r ddelwedd mai camp ar gyfer pobl gyfoethog yn unig yw hi. Ond rwy'n derbyn bod bod yn yr awyr agored a cherdded ar hyd cwrs penodol yn gamp wych ar gyfer yr awyr agored, ac mae'n siomedig iawn ein bod wedi gorfod cau cyrsiau golff nawr, oherwydd pan gawsant ailagor, aethant ati o ddifrif i weithredu negeseuon o ran systemau unffordd, archebu ymlaen llaw, a peidio â chaniatáu i bobl fynd i mewn i'r clwb i gymdeithasu. Felly, unwaith eto, gobeithio y byddwn yn gallu ailagor cyrsiau golff eto yn y dyfodol.
Ar bêl-droed, mae arnaf ofn nad yw'r gweithwyr proffesiynol ym maes pêl-droed yn ein hannog i feddwl bod pêl-droed yn rhywbeth y gallwn ei wneud yn ddiogel, oherwydd rydym i gyd wedi gweld ar y teledu y ffordd y mae pêl-droedwyr yn cofleidio'i gilydd bob tro y byddant yn sgorio gôl. Felly, ni chaniateir hyn o gwbl ar hyn o bryd. Ond serch hynny, yn fuan iawn dylai fod yn bosibl rhagweld ffyrdd y gallwn ailagor clybiau amatur ar raddfa fach—grwpiau ifanc pump bob ochr, saith bob ochr sy'n gysylltiedig â hynny—ac rwy'n gobeithio'n fawr y byddwn yn gallu bod yn ddigon hyderus cyn bo hir ynghylch graddau'r amrywiolyn newydd i'n galluogi i wneud hynny. Ond am y tro, rwy'n llwyr gefnogi safbwynt Llywodraeth Cymru ar yr adeg hon, gydag ysbytai yn agos at fethu ymdopi, na allwn ganiatáu unrhyw weithgareddau ychwanegol fel y rhai hyn, sy'n rhai rhagorol ynddynt eu hunain. Felly, edrychaf ymlaen at y diwrnod pan allwn wneud pob un o'r tri gweithgaredd yn flaenoriaeth ar gyfer ailagor.