Part of 1. Cwestiynau i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru am 2:16 pm ar 20 Ionawr 2021.
Credaf fod yr Aelod yn gwneud pwynt synhwyrol iawn. Os ydych yn cael eich newyddion gan y BBC, byddwch wedi gweld y gyfres y maent yn ei dangos yr wythnos hon ar y pwysau gwirioneddol ar ein system gofal iechyd. Efallai fod yr ysbyty yn Lloegr, ond mae'r pwysau'n real ym mhob rhan o'r Deyrnas Unedig, ac mae’r gofal COVID hwnnw’n golygu ein bod wedi gorfod tarfu ar ofal nad yw'n ofal COVID. Rwyf wedi egluro o'r blaen fod ymestyn gofal critigol hyd at oddeutu 150 y cant o'i gapasiti, o ran ei ddefnydd, yn golygu y bu’n rhaid defnyddio pobl o fannau eraill. Mae mannau eraill fel theatrau wedi gorfod cael eu trosglwyddo i'w defnyddio fel amgylcheddau gofal critigol. Golyga hynny na allwn ddarparu gofal nad yw'n ofal COVID yn yr un modd, ac nid yw hynny’n golygu gofal dewisol yn unig. Ceir tarfu ar wasanaethau brys oherwydd y mesurau sy'n rhaid inni eu rhoi ar waith i achub cymaint o fywydau â phosibl.
Bydd hynny ynddo'i hun yn arwain at bryder a rhwystredigaeth, ond at fwy o niwed hefyd o bosibl, oherwydd efallai na fydd y GIG yn gallu unioni'r holl niwed sy’n cael ei achosi. Dyma pam fod angen i bob un ohonom weithio gyda'n gilydd i wneud y peth iawn drwy gydol yr argyfwng eithriadol hwn rydym yn byw drwyddo, ond gall yr Aelod ac eraill fod yn hyderus nid yn unig fod ein GIG yn gwneud y peth iawn drwy anterth y pandemig, ond wrth gwrs, rydym yn cynllunio ar gyfer yr adferiad sydd ei angen, gan gynnwys y pwynt a wna’r Aelod ynglŷn â cheisio asesu risg a deall y newid yn sefyllfa pobl y gohiriwyd eu triniaeth. Dyna pam rwy’n dweud y bydd y dasg enfawr hon yn dominyddu tymor cyfan Senedd nesaf Cymru o ran gofal iechyd. Ni fydd adferiad yn hawdd nac yn gyflym, ond mae'n gwbl angenrheidiol, ac mae ein GIG yn deall ac eisoes yn ceisio cynllunio ar gyfer y realiti hwnnw.