Rhaid imi ddweud ar y dechrau mai fy newis i yw i etholiadau'r Senedd fynd rhagddynt fel y bwriadwyd ar 6 Mai, ond dim ond os yw'n ddiogel gwneud hynny, oherwydd rydym ni yng nghanol pandemig anrhagweladwy sy'n lladd cannoedd o bobl yng Nghymru bob wythnos. Mae miloedd o bobl wedi marw yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, ac mae miloedd yn fwy yn cael trafferth anadlu neu'n brwydro yn erbyn blinder ofnadwy am fisoedd lawer, ac mae'r cyfan oherwydd y clefyd ofnadwy hwn—clefyd sydd wedi arwain at sefyllfa lle mae hanner ein gwelyau critigol a chwarter ein hysbytai yn llawn cleifion â COVID-19. Mae wedi arwain at ganslo arholiadau ar gyfer plant ysgol am yr ail flwyddyn yn olynol, a rhieni ar draws y wlad yn ei chael hi'n anodd addysgu eu plant gartref. Ac mae wedi arwain at lyffetheirio rhannau helaeth o'n heconomi, miloedd o fusnesau'n methu a degau o filoedd yn colli eu swyddi. Mae feirws SARS-CoV-2 wedi mwtadu, mae wedi dod yn fwy ffyrnig ac mae'n dal i heintio cannoedd o'n dinasyddion bob dydd. Ond mae gennym ni obaith, gobaith nad oedd gennym ni yr adeg hon y llynedd. Mae gennym ni ddau frechlyn yn cael eu darparu, gyda mwy ar y ffordd gobeithio. Er ein bod wedi dechrau'n dda, dim ond i tua 8 y cant o'r boblogaeth yr ydym ni wedi darparu'r dos cyntaf. Nid ydym ni yn disgwyl i bawb gael eu brechu tan ddiwedd eleni. Felly, yng ngoleuni hyn i gyd, sut y gallwn ni gynnal etholiadau rhydd a theg?

Yn ystod yr wythnosau diwethaf, rwyf wedi clywed eraill yn tynnu sylw at y ffaith bod democratiaethau mwy wedi cynnal etholiadau, gan gyfeirio'n bennaf at yr Unol Daleithiau, ond nid yw eu hetholiadau fel ein hetholiadau ni, ac mae gan ddinasyddion yr Unol Daleithiau wythnosau i bleidleisio. Mae gennym ni 15 awr. Dibynna dinasyddion yr Unol Daleithiau ar ddadleuon ar y teledu i gael gwybodaeth am eu hymgeiswyr, ac rydym ni yn curo ar ddrysau pobl i gyflwyno ein hunain. Felly, oni bai ein bod yn newid y ffordd yr ydym ni'n cynnal etholiadau'n sylweddol, mae'n anodd gweld sut y gallem gynnal etholiadau'n ddiogel tra bo'r pandemig yn parhau i fod yn rhemp.

Rhaid inni hefyd ystyried a oes gennym y gweithlu i gynnal etholiad hyd yn oed. A ddylem fod yn dargyfeirio adnoddau o'r gwaith o geisio dod â'r pandemig i ben yn gyflym tuag at gynnal etholiad? Wrth gwrs, gallem weld gwelliannau enfawr dros yr ychydig fisoedd nesaf, a fyddai'n caniatáu inni gynnal etholiadau rhydd a theg, ond yn yr un modd, gallem weld pethau'n gwaethygu. Pwy a ŵyr beth a ddaw yn sgil yr amrywiolion newydd? Wrth i fwy o bobl gael eu heintio, mae mwy o siawns gan y feirws hwn i fwtadu. Felly, Duw a'n gwaredo os gwelwn ni amrywiolyn sy'n gwrthsefyll y brechlynnau.

Felly, os yw'r flwyddyn ddiwethaf wedi dysgu unrhyw beth i ni, mae'r pandemig hwn yn anrhagweladwy. Felly, mae'n gwneud synnwyr inni obeithio am y gorau, ond paratoi ar gyfer y gwaethaf. Felly, rwy'n gobeithio y gallwn ni gynnal etholiadau ym mis Mai, ond mae'n rhaid i ni gyflwyno'r Bil brys hwn fel y gallwn ni eu gohirio os nad yw'n ddiogel eu cynnal ymhen 14 wythnos, ac mae diogelwch y cyhoedd o'r pwys mwyaf. Diolch yn fawr iawn.