Diolch yn fawr, Suzy. Jest yn gyntaf, dwi yn meddwl ei bod hi'n werth inni edrych nôl yn hanesyddol ar beth sydd wedi digwydd, achos rŷn ni'n gwybod, yn hanner cyntaf yr ugeinfed ganrif, gwnaeth lot o bobl oedd yn medru'r Gymraeg beidio â phasio'r Gymraeg ymlaen i'r genhedlaeth nesaf. Felly, mae'n rhaid inni ddysgu o beth ddigwyddodd yn fanna, beth oedd y cyd-destun hanesyddol. Roedd y capeli yn dechrau chwalu, roedd pob math o bethau yn newid. Roedd newidiadau cymdeithasol yn digwydd ac mae'n rhaid inni ddysgu o beth sydd wedi digwydd yn y gorffennol. A hefyd, mae'n rhaid inni fod yn sensitif i'r ffaith bod ymyrryd yn y teulu yn rhywbeth sy'n anodd iawn, a dwi ddim yn meddwl bod lle i'r Llywodraeth. Mae'n rhaid inni fod yn rili, rili sensitif o ran sut mae'r Llywodraeth yn gallu ymyrryd yn y teulu. A dyna pam mae hwn—dŷn ni'n gorfod, dwi'n meddwl, jest cerdded yn rili ofalus yn y maes yma.

Beth sy'n glir yw, mewn rhai teuluoedd, mae dewis iaith yn rhywbeth sydd wedi'i benderfynu; mae wedi cael ei drafod. Ac yn sicr, yn fy nheulu i, roedd hi'n amod priodas bod yn rhaid i fy ngŵr i ddysgu Cymraeg fel ein bod ni'n gallu siarad Cymraeg â'r plant. Nawr, dŷn ni ddim yn mynd i ofyn i bobl Cymru ei gwneud hi'n amod priodas i siarad Cymraeg, ond dwi yn meddwl beth ŷn ni'n gobeithio ei wneud yw bod pobl o leiaf yn cael y drafodaeth, eu bod nhw yn gwneud dewis iaith yn rhywbeth maen nhw o leiaf wedi'i ystyried. Achos beth sydd wedi dod yn glir o beth ŷn ni wedi clywed yw ei bod hi'n rhywbeth mae pobl yn cwympo mewn iddi heb rili ystyried, a dim ond nes ymlaen, ar ôl i'r patrymau iaith gael eu sefydlu, maen nhw'n dechrau ystyried y peth, ac mae'n fwy anodd wedyn unwaith mae pobl wedi cwympo mewn i batrwm iaith.

Wrth gwrs, beth ŷn ni'n gwneud yn fan hyn yw adeiladu ar raglenni sydd wedi bod eisoes hefyd. Mae rhaglen Twf, wrth gwrs, 2001, a rhaglen Cymraeg i Blant, felly rŷn ni'n adeiladu ac wedi ystyried beth ŷn ni wedi'i ddysgu o'r rhaglenni rheini, ac mae'n bwysig bod y rhain yn cyd-dynnu gyda'i gilydd. Dyw hwn ddim wedi'i anelu at athrawon, ond dwi yn meddwl bod gwaith ymchwil yma efallai y gall athrawon ein helpu ni gyda. Dyna pam mae neges a thôn, y ffordd rŷn ni'n siarad, yn rili bwysig, ein bod ni'n cael y tôn yn iawn, ein bod ni ddim yn gwthio pobl i wneud rhywbeth lle maen nhw'n anghyfforddus. Ac mae lot o waith rŷn ni wedi'i wneud fel adran i fod i'n helpu ni gyda beth sy'n mynd i helpu pobl i ymgymryd â mwy o ddefnydd o'r iaith Gymraeg. Ac felly, dwi yn meddwl ei bod hi'n bwysig ein bod ni yn edrych i weld ble allwn ni ddysgu. Mae'r ffaith ein bod ni'n gallu methu, fel rŷch chi'n ei ddweud, Suzy, yn rhywbeth sy'n bwysig. A dwi'n meddwl ei fod e'n bwysig bod yna le ble mae pobl ddim yn cael eu beirniadu, a byddwn i'n rili hapus, Suzy, i glywed rhai o'ch syniadau chi, achos un peth rŷn ni'n gwneud yn glir yn fan hyn yw bod dim monopoli gyda ni ar syniadau; rŷn ni'n fwy na hapus ac rŷn ni'n awyddus iawn i glywed os oes syniadau eraill gan bobl. Achos mae hwn yn faes eithaf newydd; does dim lot o bobl yn y byd yn gwneud hwn. Rŷn ni wedi edrych ar lefydd eraill. Mae ambell i beth efallai bod y Basgiaid wedi'i wneud, mae diddordeb gyda ni i edrych mewn i hynny, er enghraifft, fel camau ymlaen hefyd.