Ansicrwydd Bwyd

Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:09 pm ar 2 Chwefror 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour 2:09, 2 Chwefror 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Prif Weinidog am yr ateb yna. Rydym ni i gyd wedi gweld y lluniau o foron a phupurau wedi'u torri, a oedd i fod yn ddigonol ar gyfer gwneud pum cinio i deuluoedd sy'n cael prydau ysgol am ddim yn Lloegr, ac rwy'n siŵr y byddech chi'n rhannu fy mraw bod cwmnïau preifat wedi cael codi £30 am barseli bwyd mor gwbl annigonol. Mewn cyferbyniad, mae gan bob plentyn sy'n cael prydau ysgol am ddim yng Nghaerdydd y sicrwydd o dalebau gwerth bron i £20, y gallan nhw eu gwario yn yr archfarchnad leol o'u dewis.

Yn anffodus, mae'r pandemig wedi amlygu sut mae deietau gwael yn troi'n iechyd gwael ac yn gwneud teuluoedd difreintiedig gymaint yn fwy tebygol o ddal a marw o COVID na theuluoedd sy'n gallu fforddio bwyd maethlon, ac nid yw'r sefyllfa honno yn cael ei helpu gan y tarfu ar fwydydd bob dydd sy'n cael eu mewnforio o'r UE. Mae'r cynllun gweithredu adferiad gwyrdd a luniwyd gan Syr David Henshaw ac eraill yn cynnwys syniadau ardderchog ar gyfer mynd i'r afael â'n system fwyd ansicr, gan gynnwys amaethyddiaeth drefol lle mae ei hangen fwyaf, cynyddu nifer y bobl sy'n gwybod sut i dyfu bwyd, a chysylltu tyfwyr â marchnadoedd lleol. Ond ar ôl siarad â phennaeth Ymddiriedolaeth Trussell yng Nghymru, nid yw'n eglur pa un a fydd hyn yn ddigon i atal y cynnydd parhaus i nifer y teuluoedd y mae'n rhaid iddyn nhw droi at fanciau bwyd yn y cyfnod hynod anodd hwn. Pa ran all Llywodraeth Cymru ei chwarae, naill ai drwy ei pholisïau caffael ei hun neu strategaethau eraill, i fynd i'r afael â'r ansicrwydd bwyd a'r deiet gwael y mae'r coronafeirws wedi eu hamlygu fel cyfrannwr mor fawr at salwch cronig a bod yn agored i glefydau?