7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am gymorth tai i gymunedau ym Mlaenau'r Cymoedd yn y cyfnod ar ôl COVID-19? OQ56237

Diolch, Alun. Rydym wedi parhau i ddarparu cymorth ar gyfer tai fforddiadwy gyda phob cymuned drwy gyflawni ein targed o 20,000 o dai fforddiadwy. Mae ein lefelau buddsoddi uchaf erioed wedi esgor ar fanteision i dai ym mhob ardal, gan gynnwys ym Mlaenau'r Cymoedd.

Rwy'n ddiolchgar i chi am hynny, Weinidog; credaf fod y rhan honno o safbwynt cyffredinol y Llywodraeth wedi bod yn llwyddiannus iawn dros y pum mlynedd diwethaf. Ond fe fyddwch wedi gweld yr adroddiadau, y gofynnais i'r Prif Weinidog amdanynt ddoe, sydd wedi dangos yn glir iawn y bydd ardaloedd fel Blaenau Gwent ac ardal Blaenau'r Cymoedd yn dioddef yn anghymesur o ganlyniad i'r pandemig COVID. Felly, byddai gennyf ddiddordeb mewn deall sut y gall eich adran ddarparu cymorth ychwanegol ar gyfer adeiladu tai, perchentyaeth a datblygu tai mewn ardaloedd fel Blaenau Gwent, er mwyn sicrhau y gall ein cymuned gyfan ymuno yn yr adferiad o'r pandemig hwn?

Diolch, Alun. Rydym yn awyddus iawn i sicrhau, er enghraifft, yn ein—. Mae gennym ein rhaglen ôl-osod er mwyn optimeiddio lle byddwn, fel y gwyddoch, yn gweithio gydag amrywiaeth o landlordiaid cymdeithasol cofrestredig a chynghorau ledled Cymru i ddeall sut y mae rhaglen ôl-osod yn edrych ar gyfer yr holl stoc dai yng Nghymru, ac rydym yn awyddus iawn i wneud hynny ar y cyd â'r Gweinidog Addysg a Gweinidog yr Economi, Trafnidiaeth a Gogledd Cymru. Y rheswm am hynny yw er mwyn sicrhau bod y gymysgedd sgiliau sy'n deillio o'r rhaglenni hynny'n arwain at swyddi ar lawr gwlad mewn cymunedau fel Blaenau Gwent, ar ben uchaf Blaenau'r Cymoedd, ac yn wir, drwy dasglu'r Cymoedd yr oeddech yn allweddol yn y gwaith o'i sefydlu ac sy'n dal i fod yn weithgar iawn yn y maes hwn.

Rydym hefyd yn buddsoddi arian ychwanegol mewn grant cynnal tai, £40 miliwn arall yn y grant cynnal tai, gan ddod â'r cyfanswm i £166,763,000. Dyna ffigur anodd i'w ddweud. Mae hwnnw'n esgor ar newid trawsnewidiol ym maes tai yn arbennig, ond wrth gwrs, mae'n darparu nifer fawr o swyddi yn y gwasanaethau cymorth angenrheidiol, a'r rheswm fod y swyddi hynny'n arbennig o ddiddorol yw oherwydd eu bod wedi'u gwasgaru ledled Cymru wrth gwrs, maent ym mhob cymuned yng Nghymru, ac maent yn hygyrch. Mewn partneriaeth â nifer o'n sefydliadau rhanddeiliaid, rydym yn sicrhau bod y swyddi hynny ar gael i bobl leol i gefnogi pobl yn eu tai lleol.

A'r cynllun diwethaf, mae nifer fawr o gynlluniau, ond y cynllun diwethaf yr hoffwn ei grybwyll yn arbennig yw'r £10 miliwn i gyflwyno'r cynllun grant cartrefi gwag ar draws ardal tasglu'r Cymoedd. Rydym wedi cael dros 600 o geisiadau i gyd ar draws cam 1 a cham 2, a bwriad y cynllun yw dod â nifer fawr o'r cartrefi gwag hŷn yn ôl i ddefnydd buddiol ar gyfer y cymunedau hynny. Mae dwy fantais i hynny, mae'n rhoi gwaith mawr ei angen i fusnesau adnewyddu bach a chanolig yn yr ardaloedd hynny, ac wrth gwrs, mae'n ailfywiogi cymunedau drwy gael pobl i ddychwelyd i fyw a gweithio yn yr ardal. Felly, rwy'n falch iawn o ddweud bod nifer o fentrau ar y gweill.