3. A wnaiff y Gweinidog amlinellu asesiad Llywodraeth Cymru o'i gwariant cyfalaf yng Nghwm Cynon yn ystod tymor presennol y Senedd? OQ56259

Dros y weinyddiaeth hon, mae Llywodraeth Cymru wedi dyrannu £12.2 biliwn ar gyfer buddsoddi mewn prosiectau cyfalaf ledled Cymru, gan gynnwys £120 miliwn ar draws cwm Cynon ac ardal ehangach Rhondda Cynon Taf drwy raglen ysgolion a cholegau'r unfed ganrif ar hugain, er enghraifft.

Diolch i chi, Weinidog. Nid oes unrhyw amheuaeth fod cwm Cynon wedi elwa'n sylweddol o gyllid Llywodraeth Cymru dros y pum mlynedd diwethaf. Efallai mai'r maes gwariant cyfalaf mwyaf arwyddocaol fu'r buddsoddiad parhaus mewn adeiladau addysgol yn yr ardal.

Mae cwm Cynon wedi gweld mwy o fuddsoddiad gan gyllid ysgolion yr unfed ganrif ar hugain Llywodraeth Cymru nag unrhyw etholaeth arall yng Nghymru, gwerth dros £100 miliwn, ac mae hynny'n rhywbeth rwy'n falch iawn ohono yn wir. Mae tymor presennol y Senedd wedi arwain at agor campws Coleg y Cymoedd, sy'n werth £22 miliwn, yn Aberdâr; Ysgol Gynradd Cwmaman, sy'n werth £7.2 miliwn; ac ym mis Medi y llynedd, ysgol gynradd Hirwaun sy'n werth £10.2 miliwn. Weinidog, a fyddech yn cytuno bod hwn yn fuddsoddiad sylweddol yn ein plant a'n pobl ifanc, a fydd yn gwneud gwahaniaeth gwirioneddol i'w cyrhaeddiad addysgol a'u rhagolygon bywyd yn y dyfodol?

Byddwn yn cytuno'n llwyr â Vikki Howells yno, ac mae wedi bod yn llais cryf dros addysg yn ei hetholaeth ac yn allweddol wrth gyflwyno'r achos dros gyllid ychwanegol yn ei hardal, felly llongyfarchiadau i Vikki am yr hyn y mae wedi'i gyflawni ar ran ei hetholwyr. Ac mae'r enghreifftiau o'r prosiectau y mae wedi'u disgrifio yn gyffrous. Mae'n bwysig ein bod yn rhoi'r amgylchedd dysgu gorau i blant weithio ynddo ac i dyfu ynddo, oherwydd dyna sut rydym yn dweud wrthynt eu bod yn bwysig, a'n bod yno i'w cefnogi a'u helpu i gyflawni eu potensial llawn.

Rwy'n credu mai maes arall lle rydym wedi bod yn llwyddiannus iawn yng nghwm Cynon yw'r gefnogaeth arbennig rydym wedi'i rhoi i dai cymdeithasol. Felly, er enghraifft, rydym wedi trawsnewid Ysgol y Merched Aberdâr yn fflatiau, tai a byngalos wedi'u cynllunio'n benodol ar gyfer defnyddwyr cadeiriau olwyn. Dyna £4.8 miliwn o gymorth. A defnyddiwyd grant tai cymdeithasol o £2.7 miliwn ar gyfer datblygu hen Ysgol y Bechgyn Aberdâr yn 30 o dai fforddiadwy mawr eu hangen, unwaith eto gan gynnwys fflatiau, tai a byngalos. Ac rydym yn gwneud gwaith gyda'r gronfa gofal integredig ar ailddatblygu Llys Pen Llew i ddarparu'r cyfleuster 19 gwely i unigolion ag anabledd dysgu. Bydd gan bob preswylydd ei fflat hunangynhwysol ei hun. Felly, rwy'n credu bod cymaint o waith cyffrous yn digwydd yng nghwm Cynon, ac mae'n arwydd o'r buddsoddiad rydym wedi gallu ei wneud yn yr ardal.