6. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y cynnydd a wnaed o ran gweithredu'r cynllun gweithredu addysg bellach a phrentisiaethau cyfrwng Cymraeg a dwyieithog? OQ56258

Rwy'n falch iawn o gynnydd sylweddol y coleg Cymraeg ers cyhoeddi'r cynllun gweithredu uchelgeisiol a chadarn. Cefnogwyd dros 100 o ddysgwyr ychwanegol, ac mae adnoddau iechyd a gofal cymdeithasol mawr eu hangen wedi'u creu. Mae'r modiwlau iaith Prentis-Iaith nesaf hefyd yn cael eu datblygu ar ôl i'r lefel gyntaf ragori ar ein holl ddisgwyliadau.

Lansiodd y Gweinidog y cynllun gweithredu dros ddwy flynedd yn ôl, ac er bod rhywfaint o gynnydd da wedi ei gyflawni, rydyn ni dal mewn sefyllfa lle mai dim ond 11 y cant o staff addysg bellach a 7 y cant o staff prentisiaethau sy'n gallu addysgu drwy gyfrwng y Gymraeg. A all y Gweinidog egluro'r hyn mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i sicrhau bod gan golegau yr adnoddau sydd eu hangen arnynt i gyflogi mwy o staff sydd â sgiliau iaith Gymraeg i gynnig darpariaeth ddwyieithog, yn enwedig mewn meysydd fel gofal plant ac iechyd a gofal cymdeithasol, lle mae angen gweithlu dwyieithog?

Rwyf wedi darparu dros £0.5 miliwn i'r coleg eleni ar gyfer amrywiaeth o brosiectau, ac mae prosiectau strategol wedi'u hymestyn i bob coleg ym meysydd blaenoriaeth iechyd a gofal cymdeithasol a gofal plant a gwasanaethau cyhoeddus. Oherwydd rydych chi'n llygad eich lle; mae angen inni sicrhau bod gennym weithlu sydd â sgiliau ieithyddol i ddiwallu anghenion pob cymuned a dinesydd yng Nghymru. Mae hyn wedi galluogi'r colegau i gyflogi staff addysgu ychwanegol a rhoi strwythurau ar waith i gefnogi'r dysgwyr, ac ymgorffori darpariaeth ddwyieithog yn y colegau. Yr hyn sy'n arbennig o braf, Mike, yw bod colegau eu hunain wedi darparu arian cyfatebol i'r prosiectau hyn, sy'n dangos eu hymrwymiad i ymestyn modelau a chyrsiau dwyieithog i ddysgwyr. Mae hon yn ymdrech ar y cyd, gan y coleg ei hun a hefyd y sefydliadau unigol. Dilynodd dros 305 o staff mewn 10 coleg y cwrs Cymraeg Gwaith a ddarparwyd gan y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol y llynedd, ac mae ymateb y sector wedi bod yn eithriadol o gadarnhaol eto eleni drwy sicrhau bod mwy a mwy o'u staff yn gallu manteisio ar gyfleoedd dysgu proffesiynol o'r fath. Hoffwn dalu teyrnged i'r gwaith y mae'r coleg yn ei wneud. Mae'r cynllun gweithredu ôl-16 yn gynllun hirdymor, ac mae gennyf hyder llwyr y bydd y coleg yn cyflawni ei nodau hynod ymestynnol a chadarn.

Russell George.

Mae fy nghwestiwn wedi cael sylw mewn cwestiwn cynharach. Diolch.

Diolch. Bethan Sayed.

Dwi wedi clywed yma heddiw y ffaith eich bod chi'n dweud pa mor dda mae'r coleg Cymraeg yn ei wneud yn y gwaith maen nhw'n ei wneud, a dwi'n cytuno ac wedi cwrdd â nhw i drafod y gwaith hynny. Ond, pan ddaeth y Gweinidog iaith Gymraeg i'n pwyllgor ni, y Pwyllgor Diwylliant, y Gymraeg a Chyfathrebu, yn ddiweddar, fe wnaethon ni godi'r mater gyda hi nad oedd dim byd yn y gyllideb ddrafft er mwyn ehangu ar y gyllideb hynny. Mae'r Coleg Cymraeg wedi gofyn am £800,000 o arian yn ychwanegol y flwyddyn yma, ac wedyn mwy o ddyraniadau yn y dyfodol er mwyn gallu cyflawni'r gwaith clodwiw yma yn ein sefydliadau addysg bellach. Beth ydych chi'n dweud wrthyn nhw ynglŷn â hynny, ac ydych chi'n bwriadu gwrando arnyn nhw i newid y gyllideb pan ddaw at y cyfnod hwnnw?

Gallaf gadarnhau bod trafodaethau wedi bod yn mynd rhagddynt rhwng yr is-adran iaith Gymraeg, yr is-adran addysg bellach a phrentisiaethau a swyddogion cyllid i archwilio ymhellach beth arall y gallwn ei wneud i gefnogi gwaith pwysig y coleg.