– Senedd Cymru am 1:44 pm ar 10 Chwefror 2021.
Grŵp 5 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r grŵp yma'n ymwneud â chyfyngiadau ar roi hysbysiad, a gwelliant 1 yw'r prif welliant yn y grŵp. Dwi'n galw ar Julie James, y Gweinidog, i gyflwyno gwelliant 1 a'r gwelliannau eraill yn y grŵp ac i siarad iddyn nhw. Y Gweinidog, Julie James.
Diolch, Lywydd. Rwy'n cynnig gwelliannau 1, 23, 29 a 30 y Llywodraeth, sy'n egluro pryd y gellir cyflwyno rhybudd o dan adran 173 i ddeiliad contract drwy aildeitlo adran 175 fel bod y pennawd yn cyfateb i'r adran ei hun. Bydd hyn yn cael gwared ar y posibilrwydd o amwysedd mewn perthynas â sefyllfa lle nad yw'r contract meddiannaeth yn caniatáu i ddeiliad y contract ddechrau meddiannu'r eiddo ar unwaith. Yn aml, gall hyn godi gydag eiddo ar osod i fyfyrwyr lle mae'r contract yn caniatáu i ddeiliad y contract ddechrau meddiannu o ddyddiad yn y dyfodol. O dan yr amgylchiadau hyn ac amgylchiadau tebyg, ni all landlord roi rhybudd adran 173 yn ystod y cyfnod sy'n dechrau ar y diwrnod y gwneir y contract ac a ddaw i ben chwe mis ar ôl y dyddiad meddiannu, ac mae'r gwelliant yn sicrhau bod pennawd adran 175 yn adlewyrchu'r ffaith honno.
Mae gwelliannau 2, 24 a 31 yn egluro pryd y gall landlord roi rhybudd cymal terfynu i ddeiliad contract drwy aildeitlo adran 196 fel bod y pennawd yn cyfateb i destun yr adran. Bydd yn parhau i fod yn wir fod landlord yn cael eu hatal rhag cyflwyno cymal terfynu o dan gontract cyfnod penodol am 18 mis ar ôl i'r contract ddod i ben, gan ddechrau gyda dyddiad meddiannu'r contract. Bydd y cyfyngiad hwn yn berthnasol ni waeth pryd yr ymrwymwyd i'r contract cyfnod penodol.
Mae gwelliannau 3, 4, 8 a 15 yn dileu cyfeiriadau at Ddeddf Tai (Cymru) 2014 yn y Bil hwn. Mae angen cymryd camau o'r fath, yn dilyn ystyriaeth fanwl o ddyfarniad Llys Apêl Jarvis v Evans yn 2020, mewn perthynas â Deddf Tai (Cymru) 2014. Mae'r dyfarniad wedi bod yn eithaf cymhleth wrth ei roi ar waith, nid yn unig mewn perthynas â Deddf 2014, ond o ran sut y caiff hyn ei fynegi gyda Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016. Mae gennyf rai pryderon y gallai unrhyw welliannau a gyflwynir ar y cam hwn i gyfrif am y dyfarniad hwn fod yn anghywir ac y byddai'n anodd eu cywiro. Felly, rwyf o'r farn ei bod yn ddoeth dileu'r cyfeiriadau hyn at Ddeddf 2014 fel y gellir ystyried y mater yn llawn a chyflwyno darpariaethau yn hyderus.
Mae gwelliannau 11, 12, 13 a 22 yn rhoi eglurder pellach ar gyflwyno rhybudd adran 173 neu 186 a rhybudd cymal terfynu gan landlord nad yw wedi darparu datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Mae gwelliannau 11, 12 a 13 yn dileu unrhyw ansicrwydd posibl ynghylch gallu landlord i gyflwyno rhybudd lle na ddarparwyd datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Pan na ddarparwyd datganiad ysgrifenedig gan y landlord, boed yn ystod y cyfnod o 14 diwrnod y darperir ar ei gyfer o dan adrannau 31(1) a 31(2) ai peidio, bydd y landlord wedi’u hatal rhag cyflwyno rhybudd a nodir o dan atodlen 2 hyd nes y darperir datganiad ysgrifenedig.
Mae adran 31(1) yn darparu cyfnod o 14 diwrnod i'r landlord ddarparu datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract, gan ddechrau gyda dyddiad meddiannu'r contract. Mae adran 31(2) yn darparu cyfnod o 14 diwrnod, o’r dyddiad meddiannu neu pan ddaw'r landlord yn ymwybodol, i'r landlord ddarparu datganiad ysgrifenedig newydd i ddeiliad y contract pe bai deiliad y contract yn newid yn ystod oes y contract. Ni fydd landlord sy'n darparu datganiad ysgrifenedig o fewn y cyfnod o 14 diwrnod yn wynebu unrhyw sancsiynau pellach. Mae gwelliant 13 yn egluro bod landlord sydd wedi methu cydymffurfio â'r gofyniad hwn wedi’u gwahardd rhag rhoi rhybudd o dan adran 173 neu 186 o dan gymal terfynu landlord am gyfnod o chwe mis, gan ddechrau gyda'r diwrnod y darparodd y landlord y datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract.
Mae gwelliant 14 yn egluro bod landlord wedi'u hatal rhag cyflwyno rhybudd pan fyddant yn mynd yn groes i’r gofynion diogelwch mewn perthynas â'r contract meddiannaeth.
Mae gwelliant 28 yn ymdrin â'r tenantiaethau a'r trwyddedau presennol hynny, a fydd yn trosi'n gontract meddiannaeth ar ôl i’r Ddeddf Rhentu Cartrefi gael ei gweithredu. Bydd gan landlord presennol, ar ôl i’r Ddeddf gael ei gweithredu, gyfnod o chwe mis o'r diwrnod penodedig—y dyddiad gweithredu—i roi copi o'r datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Yn ystod y cyfnod hwn o chwe mis, mae'r contract meddiannaeth mewn grym ac mae’n berthnasol i’r un graddau i'r landlord a deiliad y contract. Mae gwelliant 28 yn egluro nad yw landlord wedi eu hatal rhag cyflwyno rhybudd o dan adran 173, adran 186, neu gymal terfynu landlord yn ystod y cyfnod hwn, p’un a yw'r datganiad ysgrifenedig wedi'i ddarparu i ddeiliad y contract ai peidio.
Felly, rwy’n annog yr Aelodau i gefnogi'r holl welliannau yn y grŵp hwn. Diolch, Lywydd.
Diolch. Cyn i mi alw ar Laura Jones i siarad, a gaf fi ymddiheuro i Laura Jones am beidio â’i galw yn y grŵp blaenorol o welliannau? Fy mai i yn llwyr oedd hynny a byddai wedi eich drysu. Mae’n ddrwg gennyf am hynny. Felly, os ydych yn dymuno gwneud unrhyw sylwadau ar welliannau 53 a 54 o'r grŵp blaenorol fel eu bod wedi'u cofnodi, mae croeso i chi wneud hynny. Ac wrth gwrs, siaradwch am y grŵp hwn o welliannau hefyd. Ymddiheuriadau, Laura.
Diolch, Lywydd, rwy'n gwerthfawrogi hynny. Iawn, ie, fe awn yn ôl at grŵp 4. Mae gwelliant 56 yn fy enw i yn gysylltiedig â'n gwelliant 54 rydym newydd ei drafod a phleidleisio arno. Ei nod yw egluro statws meddiannaeth gweinidog crefydd, ac unwaith eto, rwy'n ddiolchgar i Cytûn am eu cymorth.
Mewn tystiolaeth ysgrifenedig, dywed Cytûn mai eu safbwynt hwy yw nad yw gweinidogion crefydd sy'n meddiannu persondai wedi’u cynnwys o fewn terfynau’r Bil. Er enghraifft, nid yw gweinidogion yr Eglwys yng Nghymru yn talu unrhyw rent, ffi’r drwydded nac unrhyw daliad arall i'r corff cynrychioliadol nac i unrhyw un o gyrff eraill yr Eglwys yng Nghymru. Mae Cytûn yn dadlau felly y byddai effaith uniongyrchol y Ddeddf yn newid y berthynas rhwng yr Eglwys a gweinidogion o fod yn berthynas nad yw'n berthynas gyflogaeth i un sy'n berthynas gyflogaeth. Fodd bynnag, maent hefyd yn cydnabod bod hwn yn ganlyniad anfwriadol i'r Bil a fyddai'n cael sylw drwy'r gwelliant hwn. Fy ngobaith yw y byddai'r Aelodau'n cefnogi hyn.
Weinidog, hoffwn ofyn hefyd am eglurhad ynghylch gwelliant 25, sy'n rhoi nifer o bwerau ychwanegol i Weinidogion Cymru dros Ddeddf 2016. Nid yw'r tabl diben ac effaith yn glir iawn ynglŷn â sut rydych yn bwriadu defnyddio'r pwerau hyn a allai fod yn bellgyrhaeddol yn y dyfodol. Felly, byddwn yn gwerthfawrogi rhywfaint o eglurder ar hynny. A ddylwn fynd yn syth ymlaen at grŵp 5, Lywydd?
Dylech, os gwelwch yn dda. Ewch yn eich blaen.
Cyfyngiadau ar roi rhybudd. Weinidog, byddwn yn ymatal ar welliannau 1 a 2, a'u gwelliannau canlyniadol. Ni wnaf hyn oherwydd fy mod yn anghytuno â'r bwriad o gynyddu sicrwydd deiliadaeth, ond am fy mod yn dymuno codi materion a drafodwyd gan fy nghyd-Aelod Mark Isherwood AS yng Nghyfnod 2.
Yng Nghyfnod 2, fe wnaethom gyflwyno gwelliant yn seiliedig ar argymhellion a wnaed gan yr NRLA i ganiatáu i rybudd adran 173 chwe mis gael ei gyflwyno ar ôl pedwar mis, ond i ddod i rym ar ddiwedd y cyfnod penodol o chwe mis. Er nad yw'n amharu ar fwriadau'r Bil, mae'r NRLA wedi mynegi pryderon am yr effaith y gallai hyn ei chael mewn marchnadoedd lle mae cadw cylch blynyddol, y sector myfyrwyr yn bennaf, yn hanfodol er mwyn i'r sector rhentu redeg yn ddidrafferth. Cefnogwyd hyn hefyd gan arweinydd Cyngor Sir Ceredigion, cynghorydd Plaid Cymru, mewn llythyr diweddar at yr NRLA.
Gwrthododd y Gweinidog dderbyn y gwelliant hwn, gan ddadlau yn hytrach na fyddai myfyrwyr yn cael eu trin yn wahanol. Nid dyma oedd bwriad y gwelliant hwn. Ni fyddai'r gwelliant hwn chwaith wedi tarfu ar amcan Llywodraeth Cymru o flwyddyn o sicrwydd deiliadaeth a chyfnod rhybudd hirach. Ei unig fwriad oedd rhoi hyblygrwydd ychwanegol i'r landlordiaid ddiogelu'r cylch busnes sy'n hanfodol er mwyn i’r sector redeg yn effeithlon. Weinidog, sut rydych yn ymateb i bryderon dilys rhai yn y sector tai ynglŷn â’r effaith y bydd y ddarpariaeth hon yn ei chael ar y sector tai myfyrwyr, yn arbennig, a sut y gallwch leddfu'r pryderon hyn?
Gan symud ymlaen at welliant 2, fe wnaethom gyflwyno gwelliant cyfaddawd yng Nghyfnod 2, i ganiatáu ar gyfer cymal terfynu chwe mis, 10 mlynedd i'r tenant yn unig a argymhellwyd gan yr NRLA. Fodd bynnag, gwrthodwyd hyn gan y Gweinidog. Deilliai hynny o bryderon fod rhai tenantiaid yn awyddus i gael hyblygrwydd fel y gallant ymateb i newidiadau yn eu bywydau personol. Fel y cyfryw, a wnaiff y Gweinidog ddarparu sicrwydd ynglŷn â sut y mae'r Bil yn darparu ar gyfer tenantiaid sydd angen hyblygrwydd, gan gynyddu sicrwydd deiliadaeth ar yr un pryd?
Yn olaf, rydym yn ymatal ar welliant 15, gan nad ymddengys ei fod yn datrys dyfarniad achos diweddar Jarvis v. Evans yn llawn. Yn wir, mae'n dychwelyd i'r status quo, fel yr amlinellwyd yn Neddf Tai (Cymru) 2014. Fel y cyfryw, roeddwn yn awyddus i ofyn a yw hwn yn welliant dros dro cyn newidiadau pellach, neu a ydych yn fodlon ei fod yn ymateb i'r dyfarniad diweddar? Diolch.
Julie James i ymateb.
Diolch, Lywydd. Wel, gan ddechrau gyda'r pwynt olaf hwnnw’n gyntaf, credaf i mi egluro yn fy nghyflwyniad ein bod yn dileu'r cyfeiriadau oherwydd cymhlethdod yr achos dan sylw. Mae angen ystyriaeth bellach ar gymhlethdod y dyfarniad hwnnw. Felly, rydym wedi dileu pob cyfeiriad at Ddeddf 2014 o ganlyniad i hynny.
O ran y pwyntiau eraill, rwy’n deall y pwynt y mae Laura Anne yn ei wneud, ond nid ydym yn derbyn bod y darpariaethau a nodir yma yn tarfu'n ormodol ar gylch busnes y landlordiaid. Mae'r gwelliannau yn y grŵp yn gwneud amryw o newidiadau i'r cyfyngiadau ar roi rhybudd. Rydym wedi gweithio'n galed iawn gyda'r holl randdeiliaid—tenantiaid a landlordiaid—i sicrhau bod hwn yn gyfaddawd rhesymol rhyngddynt. Gofynnaf felly i'r Aelodau gefnogi'r holl welliannau yn y grŵp. Diolch.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 1, felly? A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 1? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 1. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 35, naw yn ymatal, pump yn erbyn. Felly, mae gwelliant 1 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 2, Julie James.
A yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 2? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, gwrthwynebiad, felly pleidlais ar welliant 2 yn enw Julie James. Agor y bleidlais. O blaid 35, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn. Felly, mae gwelliant 2 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 3, Julie James.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 3? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 3. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 35, 11 yn ymatal, dau yn erbyn. Felly, mae gwelliant 3 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 4, Julie James.
Cynigiwyd.
A oes gwrthwynebiad i welliant 4? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly cawn ni bleidlais ar welliant 4. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 11 yn ymatal, dau yn erbyn. Ac felly, mae gwelliant 4 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 11, Julie James.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 11? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais, felly, ar welliant 11. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Mae gwelliant 11 wedi'i dderbyn.
Julie James, gwelliant 12.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 12? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly pleidlais ar welliant 12. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Felly, mae gwelliant 12 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 13, Julie James.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 13? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 13. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Ac felly, mae gwelliant 13 wedi'i dderbyn.
Gwelliant 14, Julie James.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 14? Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 14. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal, neb yn erbyn, ac felly mae gwelliant 14 wedi'i gymeradwyo.
Gwelliant 15, Julie James.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 15? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly cawn ni bleidlais ar welliant 15. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 12 yn ymatal, un yn erbyn, felly mae gwelliant 15 wedi'i dderbyn.