[Anghlywadwy.]—datganiad, Gweinidog. A gaf i ddechrau drwy ddiolch i bawb yn y sector prifysgolion sydd wedi torchi llewys i helpu myfyrwyr drwy'r pandemig hwn? Gwn ein bod yn teimlo'r un fath ynghylch hynny. Rwy'n credu y byddwn bob amser yn ddiolchgar i'r rhai a ymatebodd i'r her ysgubol hon.

Ond mae diwygio cyllid myfyrwyr, wrth gwrs, wedi rhoi mwy o sicrwydd o gyllid i brifysgolion ac wedi tynnu sylw at astudio hyblyg, ac mae hynny i'w groesawu'n fawr, ond nid yw wedi diogelu myfyrwyr sy'n wynebu dyled bersonol enfawr ond heb gael y profiad addysg penodol y gwnaethant dalu amdano, boed hynny oherwydd streiciau neu mewn rhai achosion gostyngiad yn ansawdd y ddarpariaeth oherwydd COVID. Felly, fy nghwestiynau cyntaf yw: sut ydych chi'n credu y dylai Llywodraeth nesaf Cymru ymdrin â galwadau am ad-dalu ffioedd dysgu yn rhannol, o gofio'r egwyddorion yr ydych chi wedi'u nodi'n gynharach, a beth yw'r rhagolygon hirdymor ar gyfer ad-dalu benthyciadau myfyrwyr?

A  gaf i fod yn agored a dweud fy mod yn croesawu unrhyw dwf yn y ffigurau, wrth gwrs fy mod i, a hefyd y cysylltiadau rhyngwladol hynny ledled y byd, nid dim ond ar ein stepen drws. Ond rydych yn aml wedi bychanu'r syniad o ddifidend Diamond, ac yn hynny o beth mae angen herio eich honiad yn agoriad y datganiad hwn o effaith drawsnewidiol. Rwy'n mynd i ddibynnu ar ddata'r Asiantaeth Ystadegau Addysg Uwch i wneud hynny, oherwydd mae 1,135 yn llai o israddedigion rhan-amser na thair blynedd yn ôl, y flwyddyn ddiwethaf cyn i Diamond frathu, a 3,000 yn llai na phum mlynedd yn ôl. Yn yr un tair blynedd cyn Diamond, roeddem eisoes wedi gweld cynnydd, nid gostyngiad yn nifer wirioneddol yr israddedigion amser llawn ac ôl-raddedigion amser llawn a rhan-amser. Felly, rwy'n gweld y bu saib o flwyddyn yn y duedd tuag i lawr ar gyfer israddedigion rhan-amser, ond nid wyf yn siŵr a yw hynny'n drawsnewidiol iawn pan fo nifer y myfyrwyr eraill yng Nghymru wedi bod yn codi beth bynnag, fel y maen nhw, mewn gwirionedd, ar wahân i israddedigion amser llawn, sydd, yn fy marn i, yn ddiddorol, ar draws y DU gyfan, lle nad ydyn nhw, wrth gwrs, wedi cael diwygiadau Diamond. Ac os ydych chi'n priodoli'r cynnydd yn niferoedd myfyrwyr eraill yng Nghymru i ddiwygiadau Diamond, yna mae'n siŵr y gellir priodoli'r gostyngiad mewn ffigurau israddedig rhan-amser yn 2019-20 i'r un peth hefyd.

Os cymharwch y ddwy flynedd ddiwethaf â ffigurau 2017-18, sef y flwyddyn olaf cyn Diamond, yn bendant mae mwy o fyfyrwyr ôl-raddedig o Gymru a rhannau eraill o'r DU, sy'n newyddion gwych, ond a ydych yn derbyn, yn gyffredinol yn y DU, fod mwy o ôl-raddedigion mewn prifysgolion na dwy flynedd yn ôl ac nad yw prifysgolion Cymru, mewn gwirionedd, yn cael y gyfran lawn o'r twf, er gwaethaf Diamond? Efallai fod y niferoedd wedi cynyddu, ond gostyngodd canran y graddedigion sy'n hanu o Gymru sy'n astudio ym mhrifysgolion Cymru mewn gwirionedd yn y ddwy flynedd ddiwethaf, o 69.3 y cant i 63.1 y cant. Felly, er bod mwy o fyfyrwyr sy'n hanu o Gymru ym mhrifysgolion y DU, maen nhw'n dal i ddewis mynd â'u talent dros y ffin. Felly, beth yn eich tyb chi sy'n gyfrifol am hynny?

Ac yna, yn olaf, a wnewch chi roi rhyw syniad inni o fanylion meysydd astudio ôl-raddedig ym mhrifysgolion Cymru ar hyn o bryd a sut y mae hynny'n adlewyrchu blaenoriaethau Llywodraeth Cymru? Rwy'n derbyn, wrth gwrs, nad yw addysg yn ymwneud ag economi neu wasanaethau cyhoeddus Cymru yn unig, ond hoffwn weld rhyw faint o gysylltiad rhwng yr ymchwil hon a'r budd i Gymru. Diolch.