Part of the debate – Senedd Cymru am 5:33 pm ar 2 Mawrth 2021.
Diolch yn fawr, Dirprwy Lywydd. Cynigiaf welliannau 41 a 42 a gwelliannau 20, 21 a 22, ac maen nhw i gyd wedi eu cyflwyno yn fy enw i. A gaf i ei gwneud yn glir ar ddechrau fy nghyfraniad at y ddadl hon fy mod i'n llwyr gefnogi'r egwyddor y dylai plant fod yn cael eu haddysgu ynglŷn â rhyw a pherthnasoedd sy'n eu cadw nhw'n ddiogel rhag niwed ac sy'n eu galluogi i fod â'r wybodaeth i wneud dewisiadau? Rwyf i hefyd yn cytuno y dylid cael addysg sy'n briodol iddyn nhw o ran addysg mislif ac yn y blaen. Ond rwy'n ofni y gallai'r Bil, fel y mae ar hyn o bryd, fod â llai o allu i gyflawni'r amcan hwn nag y gallai fod.
Mae fy ngwellianau 41 a 42 yn ceisio gosod gofynion ar wyneb y Bil ynglŷn â chynnwys cod addysg cydberthynas a rhywioldeb arfaethedig Llywodraeth Cymru—y cod RSE, fel y mae'r Bil yn ei ddisgrifio. Ar hyn o bryd, nid oes dim ar wyneb y Bil i bennu cynnwys y cod. Mae'r fframwaith deddfwriaethol presennol ynghylch addysgu'r pwnc sensitif hwn, addysg cydberthynas a rhywioldeb, sef Deddf Addysg 1996, yn cynnwys rhai mesurau diogelu sylfaenol ar gyfer addysgu addysg rhyw. Fe'u cyflwynwyd gan Lywodraeth Lafur y DU yn ôl yn 2001, ac ymatebodd y mesurau diogelu hynny i angen gwirioneddol ar y pryd i roi cyfeiriad mwy cadarnhaol i'r pwnc. Ond mae Bil Cwricwlwm ac Asesu (Cymru) yn ceisio datgymhwyso'r mesurau diogelu hyn yma yng Nghymru heb roi unrhyw beth tebyg yn eu lle i sicrhau bod dibenion elfen orfodol addysg cydberthynas a rhywioldeb yn cael eu bodloni'n briodol.