3. Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o'r potensial i ddenu busnesau rhyngwladol i Gymru nawr bod y DU wedi gadael yr UE? OQ56357

Mae’r cytundeb masnach a chydweithredu wedi mynd i’r afael â rhywfaint o’r ansicrwydd sydd wedi atal buddsoddiad ers y refferendwm yn 2016. Ond nid yw Cymru a’r DU bellach yn cynnig mynediad di-rwystr at farchnad sengl o 450 miliwn o bobl, a gallai hynny amharu, i ryw raddau, ar fewnfuddsoddiad o dramor.

Diolch am eich ateb, Gwnsler Cyffredinol, ond nid wyf yn synnu, mewn gwirionedd, gan eich bod o blaid aros. Ers i gytundeb gyda'r UE gael ei roi ar waith, rydych wedi dweud bod problemau gyda masnach ryngwladol am fod Llywodraeth y DU wedi rhoi sofraniaeth o flaen llesiant. Y ddelwedd o Gymru roeddech am ei rhoi i bobl oedd gwlad a fyddai'n anodd cyflawni busnes ynddi a chyda hi, ac na allai hyd yn oed ofalu am iechyd ei phobl ei hun gan nad ydym yn yr UE. Serch hynny, dyma ni, y DU yn arwain y byd ar frechu yn erbyn COVID, yn ail i Israel yn unig, a chyda mwy na 1,000 o fusnesau’r UE yn agor swyddfeydd yn y DU am y tro cyntaf erioed. Er eich bod yn dethol newyddion i awgrymu y bydd Amsterdam rywsut yn disodli Llundain fel prifddinas cyllid Ewrop drwy siarad am fasnachu cyfranddaliadau yn unig, mae pobl fusnes go iawn fel pennaeth Barclays, Jes Staley, yn dweud y bydd Brexit o fudd i'r DU oherwydd ein gallu i ddenu cyfalaf byd-eang. Mae hyd yn oed papur newydd The i, a oedd yn gryf o blaid aros, yn cytuno ag ef.

Does bosibl nad ydych yn ymwybodol fod honni'n gyson ein bod wedi cael cytundeb gwael am nad oedd yn gytundeb Brexit-mewn-enw-yn-unig fel roeddech yn dymuno’i gael, a bychanu dyfodol a photensial Cymru am eich bod yn dymuno aros yn yr UE, yn gwneud unrhyw beth ond annog pobl i beidio â buddsoddi yma. Oni fyddech yn cytuno mai'r dechrau gorau wrth ddenu busnesau rhyngwladol i Gymru, yn enwedig yng ngoleuni'r newyddion fod 1,000 o gwmnïau cyllid ar fin agor swyddfeydd yn y DU, yn aml am y tro cyntaf, fyddai newid cyfeiriad a dechrau canolbwyntio ar y llu o fanteision a chyfleoedd y mae Brexit wedi eu rhoi i ni, a sut y bydd hynny o fudd i gwmnïau sy'n buddsoddi yma, yn hytrach na pharhau i ymladd refferendwm sydd wedi'i benderfynu ers amser maith?

Felly, pa ymdrechion y mae Llywodraeth Cymru yn eu gwneud i ddenu rhai o'r 1,000 o fusnesau hyn i agor swyddfeydd yng Nghymru, a pha mor effeithiol fydd hynny pan fydd Llywodraeth y DU yn parhau i siarad yn gadarnhaol am ddyfodol gweddill y DU, tra bo’ch Llywodraeth chi'n parhau i fod yn negyddol mewn perthynas â Chymru?

Fe geisiaf gysylltu fy ymateb â rhywfaint o'r dystiolaeth, sy'n debyg o fod yn ffordd ddefnyddiol o edrych ar hyn yn fy marn i. Y gwir amdani yw y bu dirywiad sylweddol mewn mewnfuddsoddiad yn dilyn refferendwm 2016. Drwy ymdrechion da llawer iawn o bobl, rwy'n falch o ddweud y bu cynnydd o'r lefel is honno y llynedd, felly mae hynny'n gadarnhaol ac rydym yn croesawu hynny'n llwyr. Ond mae'n gadarnhaol ar ôl cael cwymp o ganlyniad i'r ansicrwydd hwnnw, nad ydym fel Llywodraeth yn ei groesawu, yn sicr, ac nid oedd busnesau'n gyffredinol yng Nghymru yn ei groesawu chwaith.

Drwy gydol y pandemig yn enwedig rydym wedi ymgymryd â rhaglen ymgysylltu sylweddol iawn, gyda'n mewnfuddsoddwyr cyfredol i sicrhau eu bod yn cael y cymorth sydd ei angen arnynt, ond hefyd i nodi cyfleoedd eraill, mewn ffordd sydd wedi bod yn gynhyrchiol iawn. Mae'r strategaeth ryngwladol yn nodi'n glir iawn y sectorau lle rydym yn teimlo y gallwn wneud cynnig gwirioneddol ddeniadol, os mynnwch, ar gyfer mewnfuddsoddiad—ar gyfer lled-ddargludyddion cyfansawdd, seiberddiogelwch, yn y maes ynni adnewyddadwy, yn y maes technoleg ariannol y soniodd amdano, ac mewn gwyddorau bywyd—ac rydym wedi datblygu cyfres gynhwysfawr a soffistigedig iawn o gynigion yn y meysydd hynny, ac mae ein gwaith ymgysylltu â chlystyrau, rhanddeiliaid a sianeli marchnad amrywiol yn y sectorau hynny wedi dwyn ffrwyth. Rwy'n croesawu hynny, a hoffwn weld hynny’n parhau.

Ond credaf ei bod hefyd yn bwysig i'r Aelod gydnabod pa mor anffodus yw canlyniad y negodi a wnaed gan Lywodraeth y DU a'u hymagwedd tuag at y negodiadau, oherwydd pe byddent wedi mabwysiadu ymagwedd fwy adeiladol, byddai pethau hyd yn oed yn well.

Daeth Awdurdod Datblygu Cymru â nifer o weithfeydd cydosod sylfaenol yma—a elwir yn aml yn 'weithfeydd sgriwdreifer'—o bob cwr o'r byd. Daeth llawer ohonynt yma, ac mae’r rhan fwyaf ohonynt wedi mynd. A yw'r Gweinidog yn cytuno bod angen mewnfuddsoddiad arnom a fydd yn dod â chyflogaeth o ansawdd uchel a chyflogaeth uwch-dechnoleg a fydd yn para, ni waeth o ble y daw, ac mai'r peth olaf rydym ei eisiau yw nifer o fuddsoddiadau blwch swyddfa bost, lle maent yn talu i gael blwch swyddfa bost yng Nghymru heb gyflogi unrhyw un?

A gaf fi ddiolch i Mike Hedges am ei gwestiwn pwysig iawn? Credaf ei fod yn nodi mater pwysig iawn ac yn gosod y cyfeiriad teithio cywir yn ei gwestiwn. Drwy'r strategaeth ryngwladol y soniais amdani gynnau, rydym wedi dweud yn glir iawn mai'r hyn rydym yn ei geisio yw buddsoddiad sy'n ychwanegu gwerth, os mynnwch, i economi Cymru, yn y ffordd y soniodd Gweinidog yr economi amdani yn ei gwestiynau yn gynharach. Byddwn yn parhau â'r gwaith o fynd ati’n rhagweithiol i hyrwyddo'r rhan o'r economi a all ein helpu i gyflawni hynny. Ac yn ychwanegol at rai o'r sectorau y soniais amdanynt eisoes yn fy ymateb i Michelle Brown, boed yn ynni’r môr neu dechnoleg feddygol, ceir nifer o feysydd lle gallwn ddenu buddsoddiad, ac rydym yn parhau i fod yn awyddus i wneud hynny, ond yn y ffordd yr awgryma ei gwestiwn, er mwyn sicrhau bod y buddsoddiad hwnnw'n ychwanegu gwerth, ac felly'n gallu cyflawni gweithgarwch economaidd hirdymor, cynaliadwy a chynhyrchiol yng Nghymru a swyddi da.