Rydym yn Llywodraeth sy'n dyrannu cyllid lle gall gael yr effaith fwyaf. Mae'r pandemig hwn wedi chwalu sylfeini ein heconomi, ac rydym yn cydnabod yr angen i weithredu'n awr i greu swyddi a galw mewn proses o adferiad sy'n dechrau heddiw. Mae ein cyllideb derfynol yn cynnwys ysgogiad cyfalaf o fwy na £220 miliwn i symud y gwaith hwn yn ei flaen. Mae hyn yn cynnwys £147 miliwn ychwanegol i gynyddu rhaglenni adeiladu tai a £30 miliwn ychwanegol i gyflymu'r rhaglen uchelgeisiol o adeiladu ysgolion a cholegau'r unfed ganrif ar hugain, gan helpu i gefnogi twf economaidd, swyddi cynaliadwy a chyfleoedd hyfforddi ar draws y sector.

Gwyddom fod angen sicrwydd ar ein busnesau sydd wedi dioddef waethaf hefyd. Rwy'n neilltuo £200 miliwn mewn cronfeydd wrth gefn ar gyfer cymorth busnes ychwanegol y flwyddyn nesaf os oes angen ymateb i heriau'r pandemig sy'n esblygu. Cyn y gyllideb, galwais ar Lywodraeth y DU i ehangu'r pecyn cymorth busnes yn Lloegr, a dyna pam y penderfynais ar unwaith yn dilyn cyllideb Llywodraeth y DU, ar ôl inni gael sicrwydd ynghylch y cyllid sydd ar gael, i gyhoeddi estyniad i'r rhyddhad ardrethi manwerthu, hamdden a lletygarwch, gydag uchafswm ar gyfer eiddo â gwerth ardrethol o dros £500,000, a'r cynllun rhyddhad ardrethi hamdden a lletygarwch gwell am 12 mis.

Cyflwynwyd cyllideb y DU ar adeg dyngedfennol i'r economi, ac, er ein bod yn croesawu'r £735 miliwn ychwanegol o refeniw i Gymru, ni chawsom yr un geiniog yn ychwanegol mewn cyfalaf y flwyddyn nesaf i gefnogi'r adferiad economaidd. Yn siomedig, nid oedd unrhyw arwydd o gymorth hirdymor gwirioneddol i'r rhai mwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas. Cafodd y Canghellor gyfle i wneud y cynnydd mewn credyd cynhwysol ychwanegol yn barhaol, ond ni wnaeth, ac mae'r newidiadau tymor hwy i lwfansau treth personol yn dreth lechwraidd a fydd yn taro'r rhai â'r cyflogau isaf galetaf. Yr un mor bryderus oedd y distawrwydd ar bwysau gwario i wasanaethau cyhoeddus, heb unrhyw gymorth ariannol ychwanegol ar gyfer adferiad yn y GIG a blaenoriaethau strategol eraill, gan gynnwys diwygio gofal cymdeithasol yn ehangach.

Ni wnaeth cyllideb y DU unrhyw beth i roi hyder ynghylch patrwm cyllid cyhoeddus yn y dyfodol y tu hwnt i 2021-22. Rydym yn wynebu gostyngiad yn ein cyllideb o 2021-22, wedi'i sbarduno'n rhannol gan dynnu cymorth COVID yn ôl, ond hefyd gan ostyngiadau sylfaenol i wariant cyhoeddus arfaethedig sydd wedi'i gynnwys yng nghynlluniau tymor canolig Llywodraeth y DU. Fel y nodwyd gan y Sefydliad Astudiaethau Cyllid:

Mae cynlluniau gwariant tymor canolig y Canghellor yn edrych yn amhosibl o isel.

Yn wahanol i Lywodraeth y DU, rydym ni wedi parhau â'n dull gweithredu penodol a chyfrifol, gan ddarparu cymorth effeithiol yn ystod y pandemig hwn sy'n newid yn gyflym, gan wneud penderfyniadau amserol a darparu cymorth pan fo'i angen. Er mwyn rhoi amser ychwanegol i brynwyr tai gwblhau trafodion, cyhoeddais yr wythnos diwethaf estyniad yn ein cyfnod gostyngiadau treth trafodiadau tir yng Nghymru tan 30 Mehefin. Ddoe cyhoeddwyd pecyn cyllid gwerth £72 miliwn, gan fynd â chyfanswm y buddsoddiad i dros £112 miliwn, i gefnogi athrawon a dysgwyr y mae'r pandemig wedi effeithio arnyn nhw eleni. Gan adeiladu ar gyllid a gyhoeddwyd gennym ni yn y gyllideb derfynol, ac i gefnogi ein hadferiad, rwyf heddiw'n cyhoeddi £8.7 miliwn ychwanegol yn rhan o gyfanswm buddsoddiad ychwanegol o £18.7 miliwn i gefnogi ehangu ein cynllun cymhelliant cyflogwyr ac i gryfhau ein cynnig prentisiaeth gwaith hyblyg.

Er na allwn ni fychanu maint yr heriau sy'n ein hwynebu, rydym ni wedi rhoi sicrwydd i'n gwasanaethau cyhoeddus hanfodol, yn helpu i ailgodi ein heconomi gyda diben cymdeithasol ac amgylcheddol go iawn, ac yn diogelu Cymru rhag effeithiau gwaethaf y pandemig. Rwy'n falch ein bod wedi darparu sylfeini cadarn i'r weinyddiaeth nesaf greu Cymru fwy ffyniannus, mwy cyfartal a mwy gwyrdd. Diolch.