15. Dadl: Setliad yr Heddlu 2021-22

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:20 pm ar 9 Mawrth 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 6:20, 9 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Hoffwn i ddiolch i'r Aelodau am eu diddordeb a'u cyfraniadau heddiw.

Unwaith eto, beth i'w ddweud wrth Laura Jones? Nid wyf i'n gwybod ai peidio â deall neu fod yn ffuantus y mae hi, fel y mae Alun yn ei ddweud. Ond i ailadrodd unwaith eto, mae'r cyllid sydd wedi ei ddarparu trwy Lywodraeth Cymru yn cyfrif am 35 y cant o'r cyllid grant refeniw craidd ar gyfer plismona yng Nghymru. Wrth gynnwys y dreth gyngor, mae 65 y cant o'r cyllid cyffredinol ar gyfer plismona yng Nghymru yn cael ei weinyddu yn y fan yma. Yn amlwg, byddai angen i unrhyw ddatganoli plismona sy'n digwydd ddod gyda'r cyllid priodol. Rwy'n cytuno'n llwyr â Leanne Wood ac Alun Davies ynglŷn â phwysigrwydd cael rheolaeth dros hynny er mwyn gwneud yr holl bethau y mae'r ddau ohonyn nhw wedi eu nodi, ac yr wyf i'n cytuno yn llwyr â nhw, a'n gallu i ariannu'r strategaethau hynny, o bosibl.

Mae Laura Anne Jones, rwy'n siŵr, yn gwybod bod Llywodraeth Cymru yn trosglwyddo'r swm y cytunwyd arno ac a drosglwyddir i Lywodraeth Cymru o Drysorlys Ei Mawrhydi a'r Swyddfa Gartref. Nid yw plismona wedi ei ddatganoli, fel y mae hi'n ymwybodol, rwy'n siŵr, ac yn amlwg nid yw'n briodol lleihau'r cyllid ar gyfer cyfrifoldebau datganoledig er mwyn ei gynyddu ar gyfer cyfrifoldebau nad ydyn nhw wedi eu datganoli. Rwy'n credu bod hynny yn amlwg ynddo'i hun. Felly, fel y dywedais i, roedd hi naill ai yn bod yn ffuantus neu mae hi wedi camddeall y diben yn sylfaenol. Rwyf i'n amau yn gryf, fel y dywedodd Alun Davies, mai dim ond ceisio gwneud pwynt gwleidyddol yn wael iawn yr oedd hi.

Hoffwn i ailadrodd unwaith eto fod diogelwch cymunedol yn amlwg yn brif flaenoriaeth i'r Llywodraeth hon. Fel y dywedais i yn fy sylwadau agoriadol, er ei bod yn ymddangos bod y setliad hwn yn un da ar y wyneb, fel y nododd Alun a Leanne, mewn gwirionedd mae'n arian parod digyfnewid o ran cyllid craidd, ac felly nid yw'n setliad da o gwbl mewn gwirionedd. Nid yw ond yn adfer yr heddlu i'r lle yr oedden nhw gynt.

Rwy'n gwybod bod rhai comisiynwyr heddlu a throsedd wedi mynegi pryder, er bod cyllid ychwanegol wedi ei ddarparu ar gyfer swyddogion newydd, fod cyllid annigonol o hyd ar gyfer y cyflenwadau presennol. Fodd bynnag, mae hwn yn fater, yn anffodus, i'r Swyddfa Gartref, gan nad yw wedi ei ddatganoli i ni, ac nid oes dim y gallwn ni ei wneud er mwyn gwneud yn iawn am hynny. Fodd bynnag, rydym ni wedi ymrwymo i weithio gyda chomisiynwyr heddlu a throseddu a phrif gwnstabliaid i sicrhau bod yr heriau hyn yn cael eu rheoli mewn ffyrdd sy'n cyfyngu ar yr effaith ar ddiogelwch cymunedol a phlismona rheng flaen yng Nghymru. Mae parhau i weithio mewn partneriaeth, fel erioed, i nodi a datblygu cyfleoedd yn bwysig iawn, fel y mae defnydd llwyddiannus ein 500 o swyddogion cymorth cymunedol yn ei ddangos, sydd wedi gwneud cymaint o wahaniaeth i bresenoldeb gweladwy yr heddlu ar ein strydoedd yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, fel ag erioed.

Ar y sail honno, Llywydd, rwy'n cymeradwyo'r setliad hwn i'r Senedd. Diolch.