Eitem 5 yw'r eitem nesaf, Rheoliadau Iechyd y Cyhoedd (Gwarchodaeth Rhag Troi Allan) (Rhif 2) (Cymru) (Coronafeirws) 2021. A dwi'n galw ar y Gweinidog Tai a Llywodraeth Leol i wneud y cynnig yma eto—Julie James.

Cynnig NDM7678 Rebecca Evans

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1, Yn cymeradwyo Rheoliadau Iechyd y Cyhoedd (Gwarchodaeth Rhag Troi Allan) (Rhif 2) (Cymru) (Coronafeirws) 2021 a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 17 Mawrth 2021.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Lywydd. Yn fy natganiad ysgrifenedig ar 17 Mawrth, dywedais wrth yr Aelodau fy mod wedi gosod Rheoliadau Iechyd y Cyhoedd (Gwarchodaeth rhag Troi Allan) (Rhif 2) (Cymru) (Coronafeirws) 2021—testun y ddadl heddiw. Nodais hefyd y byddwn yn gosod Rheoliadau Deddf Coronafeirws 2020 (Tenantiaethau Preswyl: Ymestyn Cyfnod Gwarchodaeth rhag Troi Allan) (Cymru) 2021 heddiw o dan y weithdrefn negyddol. Gyda'i gilydd, bydd y ddwy set o reoliadau'n ymestyn ymhellach, tan ddiwedd mis Mehefin, yr amddiffyniadau cyfredol rydym wedi'u rhoi ar waith. Mae'r amddiffyniadau hyn, yn y rhan fwyaf o achosion, yn atal beilïaid neu swyddogion gorfodi'r Uchel Lys rhag gweithredu gwarantau meddiannu neu orchmynion troi allan, a hefyd yn ei gwneud yn ofynnol i landlordiaid roi rhybudd o chwe mis cyn ceisio meddiant.

Bydd yr eithriadau i'r trefniadau hyn yn parhau'n gyfyngedig iawn—er enghraifft, trais yn y cartref, ymddygiad gwrthgymdeithasol neu dresmasu. Bydd y cyfyngiadau ar orfodi gorchmynion meddiannu gan feilïaid neu swyddogion gorfodi'r Uchel Lys yn parhau i gael eu hadolygu'n rheolaidd yn ystod y cyfnod y maent mewn grym i sicrhau eu bod yn parhau i fod yn angenrheidiol ac yn gymesur. Bydd ymestyn yr amddiffyniadau hyn yn sicrhau bod tenantiaid yn gallu aros yn eu cartrefi tra bod cyfyngiadau coronafeirws yn parhau. Bydd hyn yn diogelu iechyd y cyhoedd drwy leihau nifer y bobl sy'n cael eu troi allan, neu sydd mewn perygl o gael eu troi allan, i ddigartrefedd, ac yn enwedig digartrefedd ar y stryd, lle mae mwy o berygl y gallent fod yn agored i ddal y feirws, a'r tebygolrwydd y byddant yn ei ledaenu. 

Bydd y mesurau hyn hefyd yn lleihau'r pwysau presennol ar wasanaethau cyngor a chymorth tai a digartrefedd, a allai ei chael yn anodd ymdopi fel arall oherwydd y galwadau presennol sy'n gysylltiedig â'r pandemig ac argaeledd llety dros dro a llety camu ymlaen. Er bod rhai mesurau eraill yn cael eu llacio i raddau cyfyngedig, mae'r amddiffyniadau a gynigir gan y rheoliadau hyn yn parhau'n hanfodol, yn enwedig yng nghyd-destun y perygl y gallai amrywiolion newydd o'r feirws gynyddu ei drosglwyddadwyedd, neu ddifrifoldeb ei effaith, neu drydedd don bosibl o heintiau. Rwy'n cydnabod y gallai ymestyn yr amddiffyniadau dros dro hyn am gyfnod pellach achosi anawsterau i rai landlordiaid yn y sector rhentu preifat. Fodd bynnag, fy mhrif flaenoriaeth yw diogelu iechyd y cyhoedd ar yr adeg hon.

Bydd yr Aelodau am wybod bod gweinyddiaethau eraill yn rhannu'r farn hon. Mae Llywodraeth y DU wedi cyhoeddi'n ddiweddar y bydd cyfyngiadau tebyg yn Lloegr yn cael eu hymestyn tan ddiwedd mis Mai, tra bod Llywodraeth yr Alban wedi cyhoeddi y bydd y trefniadau yno'n cael eu hymestyn tan ddiwedd mis Medi. Felly, rwy'n annog yr Aelodau i gefnogi'r cynnig. Diolch.

Cadeirydd y Pwyllgor Cyfansoddiad, Deddfwriaeth a Chyfiawnder i gyfrannu—Mick Antoniw.

Diolch, unwaith eto, Lywydd. Unwaith eto, gwnaethom ystyried y rheoliadau hyn yn ein cyfarfod fore Llun, ac mae ein hadroddiad yn cynnwys pedwar pwynt rhinweddau, y bydd rhai ohonynt, wrth gwrs, yn gyfarwydd i'r Aelodau.

Mae ein pwynt rhinweddau cyntaf yn nodi bod y rheoliadau hyn yn cynnwys hawliau landlord o dan erthygl 1 o brotocol 1 y confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol. A nodwn fod eithriadau wedi'u cynnwys yn y rheoliadau sy'n caniatáu troi allan mewn rhai amgylchiadau; dim ond am gyfnod penodedig y caiff y rheoliadau eu gwneud; maent i'w hadolygu ar sail cylch tair wythnos rheolaidd; ac fe'u gwneir yng nghyd-destun yr argyfwng iechyd presennol. Yn ogystal, nodwn hefyd ystyriaeth y Llywodraeth o gymesuredd y rheoliadau hyn yn y memorandwm esboniadol.

Mae ein hail bwynt rhinweddau'n nodi na fu ymgynghoriad ffurfiol ar y rheoliadau, ac mae ein trydydd pwynt rhinweddau'n nodi nad oes asesiad effaith rheoleiddiol wedi'i baratoi. Wrth wneud ein trydydd pwynt, rydym yn tynnu sylw at y ffaith bod y memorandwm esboniadol yn ceisio nodi crynodeb o effaith bosibl y rheoliadau, sy'n darparu rhywfaint o asesiad ansoddol o'u heffaith.

Mae ein pedwerydd pwynt rhinweddau, a'r pwynt terfynol, yn tynnu sylw at y ffaith bod y rheoliadau hyn yn ychwanegu tua 12 wythnos at y cyfnod o amser na fydd landlord yn gallu ceisio meddiant o'u heiddo am fethu talu rhent. Felly, ynghyd â rheoliadau blaenorol a basiwyd ym mis Ionawr 2021 ac ym mis Rhagfyr 2020, rydym yn tynnu sylw at y ffaith y bydd landlordiaid wedi cael eu hatal rhag adfer meddiant oherwydd methiant i dalu rhent am gyfnod sylweddol o amser. Gall ôl-ddyledion rhent gael effaith economaidd andwyol sylweddol ar rai landlordiaid, ac o'r herwydd, nodwn fod y memorandwm esboniadol yn cynnwys asesiad y Llywodraeth o'r risg hon. Diolch, Lywydd.

Does gyda fi ddim unrhyw un yn siarad yn y ddadl; dwi ddim yn gwybod a ydy'r Gweinidog eisiau ymateb o gwbl. Julie James.

Dim diolch, Lywydd.

Ocê. Felly, fe wnawn ni ofyn: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Dwi ddim yn gweld na chlywed gwrthwynebiad, ac felly mae'r eitem wedi ei chymeradwyo.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.