– Senedd Cymru am 3:29 pm ar 9 Mehefin 2021.
Yr eitem nesaf, felly, yw'r datganiadau 90 eiliad, ac mae'r datganiad cyntaf y prynhawn yma gan Vikki Howells.
Diolch, Lywydd. Ewch yn ôl ychydig wythnosau'n unig a byddai trenau dosbarth 143, y Pacers, wedi bod yn rhan o'r rhestr hir honno o weithredoedd dros dro sydd wedi aros gyda ni. Cyflwynwyd y Pacers, enw a ddaeth i gyfleu anghysur cymudo a gwasanaethau hwyr cronig, fel ateb dros dro yn lle trenau diesel hŷn. Nid oedd y corff bws Leyland—mae'n wir mai o hen fysiau y cawsant eu llunio—seddau mainc a'r siasis wagen lwytho a adeiladwyd gan British Rail yn y 1980au, yn awgrymu erioed mai cysur teithwyr oedd y prif amcan. Yn wir, roedd yr asynnod siglog, fel y'u gelwid, yn rhan anfad o brofiad cymudwyr y rheilffyrdd yng Nghymru ac mewn mannau eraill yn y DU ers hynny. Fodd bynnag, ddydd Sadwrn 29 Mai, gwnaeth y Pacers eu teithiau terfynol ar rwydwaith Trafnidiaeth Cymru. Mae Trafnidiaeth Cymru wedi ymrwymo, wrth gwrs, i ddarparu trenau newydd sbon sy'n darparu mwy o gapasiti a theithiau cyflymach a gwyrddach. Mae profiad cwsmeriaid ar y trên modern sy'n darparu gwell cyfleusterau, gwell hygyrchedd, a theithio mwy cyfforddus yn allweddol hefyd.
Bydd rhai o'r trenau Pacer yn cael ail fywyd drwy gael eu rhoi i reilffyrdd treftadaeth a phrosiectau cymunedol eraill. Ond wrth i'w taith ar wasanaethau teithwyr cymudo ddod i ben, mae'n bwysig cofio'r blynyddoedd o wasanaeth a welodd drenau dosbarth 143 yn gwneud yr hyn sy'n cyfateb i dros bum taith i'r lleuad ac yn ôl. Ac phe bai'r Pacer yn gallu dweud ffarwel wrthym, byddai'n gwneud hynny gyda'r wich brêc fyddarol ac unigryw honno sydd mor gyfarwydd i gymudwyr ledled Cymru.
Diolch. Rhianon Passmore.
Diolch, Ddirprwy Lywydd. Mae etholaeth Islwyn, a gynrychiolir gennyf, yn cynnwys cymunedau cryf iawn o ddynion a menywod dosbarth gweithiol yn bennaf, sy'n parhau i freuddwydio am well yfory, er nad yw ein heddiw erioed wedi bod yn fwy heriol. Felly, mae'r ffaith bod cewri ffilmiau Hollywood, Warner Brothers Pictures, wedi portreadu Islwyn a Chymru yn ddiweddar ar y sgrin fawr gyda'r ffilm wych ac eiconig Dream Horse, a agorodd yn y Coed-duon—ac sydd bellach i'w gweld ar draws y DU mewn sinemâu sydd ar agor—yn foment o lawenydd a chyffro. Ac mae'r portread cadarnhaol hwnnw o Gymru mewn ffilm, a stori Jan a Brian Vokes a'r syndicet a fagodd geffyl Cymreig ar randir yng Nghefn Fforest a aeth ymlaen i ennill y Grand National, wedi ennill adolygiadau gwych. Ac mae hefyd yn ychwanegu at ein dadeni ein hunain ym maes ffilm a theledu yng Nghymru. Felly, os nad ydych wedi'i gweld eto, mae'n stori gadarnhaol am ysbryd cymunedol cryf yn Islwyn, gyda chast o'r radd flaenaf, yn cynnwys Toni Collette, a enwebwyd ar gyfer Oscar, yng Nghymru, a'n Owen Teale ein hunain. Gwnaeth gwaith ar gynhyrchu'r ffilm ddefnydd o leoliadau ledled de Cymru, gan gynnwys Blaenafon.
Cymru—wel, rydym yn genedl hunanhyderus, ac rydym yn tyfu'n fyd-eang pan adroddwn mewn ffilm a theledu a chelfyddyd a llenyddiaeth, cerddoriaeth a theatr y straeon cadarnhaol hynny am ein pobl a'n cymunedau y mae Dream Horse yn eu portreadu mor effeithiol. Ac mae'r gallu hwnnw i ddefnyddio doniau creadigol o Gymru o flaen a thu ôl i'n camerâu mor hollbwysig, ac yn hanfodol i'n dyfodol diwylliannol ac economaidd. Mae Cymru, ein pobl, a'n hwyl i'w gweld yn glir yn Dream Horse, ac mae'n enghraifft o'n hysbryd a'n dyfodol rhyngwladol. Felly, mae Llywodraeth Cymru a'n hasiantaethau diwylliannol yn iawn i roi cefnogaeth hael ac i hyrwyddo cynyrchiadau a wneir yng Nghymru sy'n adrodd hanes Cymru i'r byd a hefyd yn hyrwyddo sectorau creadigol Cymru ar ôl COVID. Mae Dream Horse yn dangos yn rymus fod Cefn Fforest yn Islwyn yn fan lle mae breuddwydion yn dal i ddod yn wir, ac rwy'n annog pob Aelod i wylio'r ffilm gyffrous ac arloesol hon. Diolch.
Diolch.