Mae cyllid yr UE wedi cyfoethogi'r cymunedau yr wyf i yn eu cynrychioli. O ddatblygiadau yng nghanol trefi i ariannu prosiectau seilwaith, mae wedi creu cyfleoedd. Pan wnaethom ni adael yr UE, addawyd inni nid ceiniog yn llai gan Lywodraeth y DU, ond, Llywydd, mae digonedd o dystiolaeth eisoes i awgrymu y bydd fy ardal i ar ei cholled yn sgil y cynlluniau olynol.

Yn gynharach eleni, cyhoeddodd y Llywodraeth Dorïaidd yn San Steffan restr o 100 o ardaloedd blaenoriaeth ar gyfer y gronfa adnewyddu cymunedol, fel yr awgrymwyd eisoes—ardaloedd y byddai'n debygol o gael blaenoriaeth; hynny yw, cael y cyllid. Roedd y rhai hynny a oedd yn byw yng Nghaerffili yn siomedig o ddarganfod nad oedd yr ardal wedi'i chynnwys, a hyn er gwaethaf y ffaith bod yr ardal wedi elwa ar gyllid yr UE, a doedd hynny ddim yn gwneud synnwyr. Felly, ym mis Ebrill eleni, cynhaliodd fy nhîm ymchwil. Cyn imi rannu canfyddiadau'r ymchwil honno â'r Siambr, hoffwn dynnu sylw, Llywydd, at y ffaith bod gwefan Llywodraeth y DU wedi honni y dylai unrhyw ddata a ddefnyddir ar gyfer y gronfa fod ar gael i'r cyhoedd fel bod y cyfrifiadau y tu ôl i drefn y rhestr yn gwbl dryloyw—nod canmoladwy, ac eto, pan ysgrifennais at Robert Jenrick ar 13 Ebrill yn gofyn i'r data hynny fod ar gael i'r cyhoedd, ni chafwyd ateb. Mae Llywodraeth y DU hefyd wedi gwrthod rhyddhau'r data i'r Western Mail, ac yn wir, maen nhw wedi gwrthod eu rhyddhau o dan gais rhyddid gwybodaeth a gyflwynwyd gan y Caerphilly Observer.

Dadansoddodd fy nhîm beth oedd sefyllfa Caerffili ac a ddylai fod yn gymwys i fod yn ardal flaenoriaeth, a defnyddion nhw'r metrigau y mae Llywodraeth y DU yn honni ei bod wedi dibynnu arnyn nhw wrth benderfynu ar y blaenoriaethu—hynny yw, cynhyrchiant, sgiliau, cyflogaeth, dwysedd poblogaeth, incwm aelwydydd. Ac a allwch chi ddyfalu beth rwy'n mynd i'w ddweud wrthych chi, Llywydd? Wrth gwrs, sgoriodd Caerffili yn uchel ar yr holl fetrigau, yn enwedig cynhyrchiant, a oedd fod â'r pwysoliad mwyaf ohonyn nhw. Hynny yw, dylai sgorau Caerffili fod wedi golygu y byddai'n gymwys. I roi halen yn y briw o ran y darganfyddiad niweidiol hwn, canfuom fod gan 35 o'r 100 ardal a flaenoriaethwyd gyfraddau cynhyrchiant uwch na Chaerffili. Hynny yw, dylen nhw fod wedi sgorio'n is na'r ardal ac wedi bod yn llai tebygol o fod yn gymwys i gael cymorth. O'r 35 ardal hynny, lle ceir cwestiynau ynghylch pam eu bod wedi'u cynnwys, gadewch imi ddweud wrthych chi: mae gan 22 ohonyn nhw ASau Ceidwadol, mae 10 yn seddi wal goch sy'n cael eu blaenoriaethu yn benodol er budd y Torïaid, ac mae wyth o'r seddi yn seddi Gweinidogion Torïaidd y Llywodraeth.

Gofynnais i Mr Jenrick ailedrych ar y cyfrifiadau ac, yn wir, eu gwneud yn gyhoeddus er mwyn osgoi unrhyw awgrym posibl bod y cyfrifiadau hyn yn wleidyddol yn hytrach na mathemategol, a hyd yma, nid wyf wedi cael ymateb gan Lywodraeth y DU. Soniais fod y Caerphilly Observer wedi cyflwyno cais rhyddid gwybodaeth am y data, a'r wythnos diwethaf cawsant ymateb o'r diwedd a oedd, wrth gwrs, yn gwrthod rhyddhau'r data oherwydd na fyddai er budd y cyhoedd i'w rhyddhau. A hyn er gwaethaf y ffaith—rwy'n credu ei bod hi'n werth ailadrodd y pwynt, Llywydd—fod eu gwefan nhw eu hunain yn honni y dylai unrhyw ddata a ddefnyddir fod ar gael i'r cyhoedd i gynorthwyo tryloywder. Mae'n ymddangos bod Llywodraeth y DU bellach yn benderfynol o fwrw ymlaen â dyfarnu'r arian cyn iddi ryddhau'r data a chyn i unrhyw un o'r pryderon hyn gael eu datrys. Mae'r rheswm yn ymddangos yn glir i mi: mae'r cynlluniau olynol hyn gan y Torïaid wedi'u cynllunio i gyfoethogi buddiannau'r blaid Dorïaidd, nid ein cymunedau ni. 'Dim ceiniog yn llai', ddywedwyd wrthym ni. Wel, ceiniog am eich addewidion, Brif Weinidog, oherwydd dyna'r cyfan yw eu gwerth.