Cwestiynau Heb Rybudd gan Lefarwyr y Pleidiau

Part of 2. Cwestiynau i’r Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru, a’r Trefnydd – Senedd Cymru am 2:43 pm ar 23 Mehefin 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Cefin Campbell Cefin Campbell Plaid Cymru 2:43, 23 Mehefin 2021

Iawn. Diolch yn fawr iawn. Rwy'n gobeithio byddwch chi ddim fel John Redwood yn ymfalchïo yn y ffaith ein bod ni'n anfon arian Cymru yn ôl i'r Trysorlys.

Yr ail gwestiwn: plannu coed ar dir fferm. Mater pwysig arall i'n cymunedau gwledig yw cynlluniau plannu coed ar dir fferm. Yn ddiweddar, fe gwrddais i â chynrychiolwyr o Gyngor Cymuned Myddfai yn sir Gâr a rhai o'r ffermwyr lleol o'r ardal honno i glywed tystiolaeth gynyddol o ffermydd cyfan, cymaint â 300 erw, yn cael eu prynu gan bobl fusnes cyfoethog a chwmnïau rhyngwladol mawr ar gyfer plannu coed ar gyfer carbon offsetting. Ac roedden nhw'n rhoi enghreifftiau i fi o ffermydd yn sir Gâr, Ceredigion a de Powys sydd wedi cael eu prynu yn ddiweddar at y pwrpas yma. Ac mae'n debyg bod arian cynllun Glastir yn cael ei ddefnyddio i gefnogi'r cynlluniau, ac mewn un achos roedd hyn wedi atal ffermwr ifanc oedd wedi bwriadu symud yn ôl i brynu tir drws nesaf i fferm y teulu, roedd e wedi cael ei atal rhag gwneud hyn oherwydd bod y fferm yma wedi cael ei phrynu at bwrpas carbon offsetting

Rwy'n siwr eich bod chi'n cytuno, unwaith y bydd ein ffermydd teuluol fel hyn wedi cael eu colli a'u gorchuddio gan goed, fyddan nhw ddim yn cael eu dychwelyd i ddefnydd amaeth. Ac mae hyn yn drychineb wrth gwrs, nid yn unig i gynhyrchu bwyd yng Nghymru ond hefyd i gynaliadwyedd ein cymunedau gwledig, wrth iddo arwain at fwy o ddiboblogi gwledig ac effaith niweidiol ar gynaliadwyedd ein hysgolion gwledig a gwasanaethau gwledig yn ogystal. 

Nawr does neb yn amau pwysigrwydd plannu coed, wrth gwrs, i gyflawni ein polisïau amgylcheddol, ond rhaid gwneud hyn tra'n diogelu hyfywedd ein busnesau amaethyddol. Felly, y cwestiwn i'r Gweinidog yw hwn: a ydych chi'n cytuno â mi, felly, ei bod hi'n gwbl hurt bod cwmnïau a chyfoethogion o'r tu allan i Gymru, er enghraifft, yn gallu cael gafael ar daliadau cymorth ffermio drwy'r cynllun Glastir i blannu coed pan ddylai'r polisi hwnnw sicrhau bod yr arian yn aros yng Nghymru? Ac a ydy'r Llywodraeth yn fodlon sicrhau mai dim ond ffermwyr actif sy'n gallu cael gafael ar daliadau cymorth trwy'r cynllun hwn a bod angen capio canran yr erwau fferm y gellir eu neilltuo ar gyfer plannu coed a bod angen caniatâd cynllunio ar gyfer gwneud hynny? Diolch yn fawr.