– Senedd Cymru am 1:30 pm ar 29 Mehefin 2021.
Yr eitem gyntaf y prynhawn yma yw'r enwebiadau ar gyfer Cadeiryddion pwyllgorau. Ychydig o bwyntiau oddi wrthyf i am hyn: fe fyddaf i nawr yn gwahodd enwebiadau o dan Reol Sefydlog 17.2F i ethol Cadeiryddion y pwyllgorau. Dim ond Aelod o'r grŵp gwleidyddol y dyrannwyd y pwyllgor hwnnw iddo a all gael ei enwebu yn Gadeirydd, a dim ond Aelod o'r un grŵp plaid sy'n cael cynnig yr enwebiad. Cytunwyd ar y dyraniad Cadeiryddion i grwpiau gwleidyddol yn unol â Rheol Sefydlog 17.2A. Pan fo gan grŵp plaid fwy nag 20 Aelod, mae'n rhaid i'r enwebiad gael ei eilio gan Aelod arall o'r un grŵp. Yn achos grwpiau plaid sydd â llai nag 20 Aelod, does dim angen eilydd. Os bydd unrhyw Aelod yn gwrthwynebu enwebiad, neu os ceir dau enwebiad neu fwy ar gyfer yr un pwyllgor, cynhelir pleidlais gyfrinachol. Byddaf yn parhau gyda'r enwebiadau ar gyfer gweddill y pwyllgorau hyd nes bydd yr enwebiadau i gyd wedi'u gwneud.
Felly, rŷn ni'n cychwyn drwy wahodd enwebiadau ar gyfer Cadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol, sydd wedi ei ddyrannu i'r grŵp Llafur. Dwi'n galw am Aelod o'r grŵp Llafur i wneud unrhyw enwebiad. Jayne Bryant.
Rwy'n enwebu Jenny Rathbone.
A oes unrhyw Aelod o'r grŵp Llafur yn eilio'r enwebiad yna o Jenny Rathbone?
Rwy'n ei eilio.
Mae'r enwebiad wedi ei eilio. A oes rhagor o enwebiadau? Nac oes. Dwi ddim yn gweld unrhyw enwebiadau eraill. [Torri ar draws.] Oes, dwi'n gweld llaw nawr. Alun Davies, oes gyda chi enwebiad?
Hoffwn wneud pwynt o drefn ar y weithdrefn hon, Llywydd.
Nid wyf i'n mynd i gymryd pwynt o drefn yng nghanol y broses enwebu, ond fe wnaf dderbyn eich pwynt o drefn—[Torri ar draws.] Fe dderbyniaf y pwynt o drefn ar ddiwedd yr enwebiadau. Os nad oes rhagor o enwebiadau ar gyfer y pwyllgor hwnnw—
—oes yna unrhyw wrthwynebiad i'r enwebiad yna?
Unrhyw wrthwynebiad i'r enwebiad yna? Nac oes.
Felly, dwi'n datgan bod Jenny Rathbone wedi cael ei hethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol. Llongyfarchiadau i Jenny Rathbone.
Y pwyllgor nesaf i wahodd enwebiadau ar ei gyfer yw'r Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a Gweinyddiaeth Gyhoeddus. Dyrannwyd y pwyllgor yma i'r Ceidwadwyr. A oes unrhyw enwebiad i fod yn Gadeirydd?
Llywydd, rwy'n argymell Mark Isherwood.
Cewch enwebu Mark Isherwood. Nid oes angen eilydd. A oes unrhyw wrthwynebiad i enwebiad Mark Isherwood? Nid oes gwrthwynebiad, felly gallaf ddatgan bod Mark Isherwood bellach wedi'i ethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus a Gweinyddiaeth Gyhoeddus. Llongyfarchiadau, congratulations, Mark Isherwood.
Fe awn ymlaen nawr i—
—y Pwyllgor Cyllid. Dyrannwyd y Cadeirydd ar gyfer y Pwyllgor Cyllid i Blaid Cymru. A oes enwebiad ar gyfer Cadeirydd y Pwyllgor Cyllid o Blaid Cymru? Delyth Jewell.
Hoffwn enwebu Peredur Owen Griffiths.
Diolch. Does dim angen eilydd i'r enwebiad. A oes rhagor o enwebiadau ar gyfer y gaderiyddiaeth yna? Sioned Williams.
Hoffwn i enwebu Rhys ab Owen.
Rhys ab Owen. Does dim angen eilydd. Felly, gan fod yna fwy nag un enwebiad, fe fydd yna bleidlais ar gyfer y gadeiryddiaeth yna o'r Pwyllgor Cylliad, ac fe fydd y bleidlais yna'n cael ei chynnal yn gyfrinachol.
Y pwyllgor nesaf, felly, yw'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad. Dyrannwyd hwn i'r grŵp Llafur. A oes enwebiad o'r grŵp Llafur? Sarah Murphy.
Sarah Murphy, a allwch chi gael eich dad-dawelu? Iawn, dyna chi.
Diolch. Hoffwn enwebu Huw Irranca-Davies, os gwelwch yn dda.
Oes eilydd i'r enwebiad yna o Huw Irranca-Davies? Buffy Williams.
Rydych chi wedi eich dad-dawelu nawr. Ewch ymlaen, Buffy.
Rwyf i'n eilio hynny.
Ocê. Diolch yn fawr. A oes unrhyw enwebiad arall ar gyfer Cadeirydd y pwyllgor yma? Unrhyw enwebiad arall?
Unrhyw enwebiad arall? Na, nid wyf yn gweld enwebiad arall.
Felly, dwi'n gallu datgan bod Huw Irranca-Davies wedi cael ei ethol yn Gadeirydd y pwyllgor deddfwriaeth—. Na, cyn i fi ddatgan ei fod e wedi cael ei ethol, mae'n rhaid i fi ofyn a oes gwrthwynebiad i'r ffaith bod Huw Irranca-Davies yn cael ei gynnig ar gyfer y swydd yma? Oes unrhyw wrthwynebiad? Nac oes. Felly nawr fe allaf i ddatgan bod Huw Irranca-Davies wedi ei ethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, a phob hwyl iddo yn y gwaith.
Rwy'n gwahodd enwebiadau nawr ar gyfer y Pwyllgor Deisebau—Petitions Committee—a ddyrannwyd i'r grŵp Llafur. Jayne Bryant.
Hoffwn enwebu Jack Sargeant.
Jack Sargeant wedi ei enwebu. Oes eilydd?
A oes eilydd? Ken Skates. [Torri ar draws.]
Rwy'n eilio Jack Sargeant.
Iawn. Diolch, Ken Skates. A wnaiff Aelodau sy'n sylwi nad ydyn nhw wedi'u tawelu naill ai dawelu eu hunain neu fod yn ofalus beth maen nhw'n ei ddweud? Iawn. Felly, mae gennym ni eilydd ar gyfer—. Rwy'n anghofio pwy nawr—o, Jack Sargeant. Mae'n ddrwg gen i, Jack. [Chwerthin.] A oes enwebiad arall ar gyfer y Pwyllgor Deisebau? Na, ni welaf unrhyw enwebiadau eraill. A oes gwrthwynebiad i Jack Sargeant fod yn Gadeirydd ar y Pwyllgor Deisebau? Na, ni welaf innau wrthwynebiad ychwaith. Felly, mae Jack Sargeant wedi'i ethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Deisebau. Llongyfarchiadau i chi, Jack.
Pwyllgor Diwylliant, Cyfathrebu, y Gymraeg, Chwaraeon a Chysylltiadau Rhyngwladol.
Rwy'n credu mai dyna'r teitl hiraf yr ydym ni wedi ei gael ar gyfer pwyllgor hyd yma. Enwebiad Plaid Cymru yw hwn. A oes enwebiad gan Blaid Cymru? Llyr Gruffydd.
Diolch, Llywydd. Buaswn i'n dymuno enwebu Delyth Jewell i fod yn Gadeirydd y pwyllgor o dan sylw.
Diolch. Does dim angen eilydd i'r enwebiad. Oes yna enwebiad arall gan Blaid Cymru? Oes yna? Does yna ddim? Ocê, iawn. Does yna ddim enwebiad arall, felly, i'r swydd yna o Gadeirydd—. Rhys ab Owen.
Hoffwn enwebu Heledd Fychan, plîs.
Ocê. Felly, mae yna ddau enwebiad ar gyfer Cadeirydd y pwyllgor diwylliant ac, oherwydd hynny, mi fydd yna bleidlais gyfrinachol ar gyfer y swydd yna.
Y pwyllgor nesaf i'w enwebu ar ei gyfer yw Pwyllgor yr Economi, Masnach a Materion Gwledig. Dyrannwyd y Cadeirydd yma i'r Ceidwadwyr. Oes yna enwebiad? Laura Jones.
Llywydd, rwy'n enwebu Paul Davies.
Mae Paul Davies wedi ei enwebu. A oes enwebiad arall gan y grŵp Ceidwadol ar gyfer y Cadeirydd hwn? Nid wyf i'n gweld enwebiad arall. A oes gwrthwynebiad i'r enwebiad hwnnw? Ni welaf unrhyw wrthwynebiad, ac felly mae Paul Davies wedi ei ethol i gadeirio Pwyllgor yr Economi, Masnach a Materion Gwledig.
Llongyfarchiadau i Paul Davies.
Y Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol sydd nesaf, eto gan y Ceidwadwyr Cymreig. A oes yna enwebiad? Laura Jones.
Mae'n ddidrafferth iawn pan gaiff ei wneud gan yr un person bob tro, mae'n rhaid i mi ddweud. [Chwerthin.]
Plesio yw ein nod, Llywydd. Rwy'n enwebu Russell George.
Mae Russell George wedi ei enwebu. A oes enwebiad arall gan y grŵp Ceidwadol? Nac oes, ni welaf yr un. A oes gwrthwynebiad i'r enwebiad hwnnw? Gan nad oes gwrthwynebiad y gallaf i ei weld, yna rwy'n datgan bod Russell George wedi ei ethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol.
Llongyfarchiadau, Russell.
Mae'r Cadeirydd nesaf ar gyfer y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai. Y grŵp Llafur i enwebu. Jayne Bryant.
Hoffwn enwebu John Griffiths.
Mae John Griffiths wedi ei enwebu. Ken Skates i eilio?
Rwy'n eilio John Griffiths.
Mae'r enwebiad hwnnw wedi ei eilio. A oes enwebiad arall gan y grŵp Llafur? Rhianon Passmore.
Mike Hedges.
Mae Mike Hedges wedi ei enwebu. A oes eilydd ar gyfer yr enwebiad hwnnw? Jack Sargeant.
Mi wnaf i eilio Mike Hedges.
Diolch. A oes enwebiad arall—trydydd enwebiad? Ie, Hefin.
Cadeirydd, fe fyddwn i wedi hoffi manteisio ar y cyfle heddiw i enwebu Mike Hedges ac Alun Davies fel cyd-gadeiryddion y pwyllgor hwn ar ffurf rhannu swydd, ac, mae'n rhaid i mi ddweud, mae'n siomedig bod y Pwyllgor Busnes heddiw wedi penderfynu peidio â chaniatáu i drefn cyd-gadeiryddion fynd yn ei blaen. Rwy'n credu ei fod yn gyfle a gollwyd, a hoffwn roi hynny ar y cofnod.
Wel, mae ef ar y cofnod yn awr. Rwy'n amau bod Alun Davies yn dymuno gwneud yr un pwynt, felly man a man i mi ei dderbyn yn awr. Alun Davies, a ydych chi'n dymuno gwneud yr un pwynt, neu a yw ynghylch—?
Ydw, ar bwynt o drefn, roeddwn i'n hynod siomedig bod y Pwyllgor Busnes wedi achub ar y cyfle i rwystro'r ymgeisyddiaeth hon y bore yma a pheidio ag archwilio'r potensial i rannu swydd Cadeirydd pwyllgor. Mae'n ymddangos i mi, ac roedd yn ymddangos, rwy'n credu, i eraill, fod hwn yn gynnig syml iawn ac yn un y gellid bod wedi'i gynnwys yn ein Rheolau Sefydlog presennol. Mae'n ymddangos i mi na roddodd y Pwyllgor Busnes yr ystyriaeth yr oedd yn ei haeddu i hyn, ac mae'n ymddangos i mi ein bod ni bellach yn y sefyllfa yn y Senedd hon lle nad yw'r Aelodau mwyaf ceidwadol bellach yn eistedd ar feinciau'r Ceidwadwyr.
Wel, i ymateb ac i'w roi ar y cofnod, ac yn dilyn y trafodaethau ar bwyllgorau a Chadeiryddion sydd wedi eu cynnal mewn grwpiau ac yn y Pwyllgor Busnes yn ystod y pum wythnos diwethaf, cefais gais brynhawn ddoe gan Mike Hedges ac Alun Davies i rannu swydd Cadeirydd pwyllgor. Rhoddais y cais hwnnw i'r Pwyllgor Busnes fore heddiw. Roedd y Pwyllgor Busnes yn unfrydol nad oedd cefnogaeth i wneud hyn. Byddai newidiadau eithaf sylweddol wedi bod yn angenrheidiol ar gyfer hynny, i'r Rheolau Sefydlog ac i'n gweithdrefnau. Mae'r Pwyllgor Busnes yn awyddus i gynnal adolygiad o'r holl faterion hyn, ond nid oedd gwneud hynny mewn cyfnod mor fyr yn rhywbeth y gallai'r Pwyllgor Busnes ymrwymo iddo, o gofio'r ffaith ein bod ni'n bwriadu ethol ein Cadeiryddion heddiw, ac, felly, mae'r rhain yn faterion y gellir ymdrin â nhw yn y dyfodol.
Hoffwn atgoffa'r holl Aelodau eu bod yn cael cyflwyno eu henwau i'w henwebu a chael eu henwebu a'u heilio yn y lle hwn, fel yr ydym ni wedi ei wneud drwy gydol y prynhawn yma. Nid oes neb yn cael ei rwystro rhag gwneud hynny gan y Pwyllgor Busnes na'r Senedd hon. Etholiad ar gyfer Cadeiryddion yw hwn, ac mae'r holl Aelodau'n gyfartal o ran eu cyfranogiad yn y broses honno.
Rwy'n credu ein bod ni wedi dweud popeth sydd angen i ni ei ddweud ar y cofnod ynglŷn â hynny. Mae'n debyg na fyddwn i wedi bod eisiau cymryd hynny fel pwynt o drefn yng nghanol etholiad, ond fe wnaeth Hefin David fy nal i braidd yn annisgwyl yn y fan yna. A byddwn ni'n dysgu o hynny.
Felly, ble ydw i? Rwyf wedi colli golwg ar ba bwyllgor yr wyf i wedi'i gyrraedd. A ydym ni wedi ethol y Cadeirydd ar gyfer llywodraeth leol? Naddo. Rydym ni wedi cael dau enwebiad wedi eu heilio. A oes enwebiadau eraill? Gall unrhyw un gael ei enwebu ar yr adeg hon, os oes gennych chi gefnogaeth. Unrhyw enwebiadau eraill? Nac oes. Felly, mae gennym ni etholiad ar gyfer y Cadeirydd hwnnw ar gyfer llywodraeth leol a thai, a chaiff hynny ei gynnal drwy bleidlais gyfrinachol.
Y Pwyllgor Newid Hinsawdd, yr Amgylchedd a Seilwaith. Cadeirydd o Blaid Cymru y tro yma. A oes unrhyw enwebiad o Blaid Cymru? Mabon ap Gwynfor.
Gaf i gynnig Llyr Gruffydd, os gwelwch yn dda?
Oes unrhyw enwebiad arall gan Blaid Cymru? Nac oes. Felly, oes unrhyw wrthwynebiad i Llyr Gruffydd fel y Cadeirydd? Nac oes. Ac felly dyna ni, mae Llyr Gruffydd wedi'i ethol yn Gadeirydd y Pwyllgor Newid Hinsawdd, Amgylchedd a Seilwaith. Pob lwc i Llyr yn ei waith.
Y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg, wedi ei ddyrannu i'r grŵp Llafur. A oes enwebiad? Ken Skates.
Rwy'n enwebu Jayne Bryant.
O, dyna pam na allech chi enwebu'r un yna. [Chwerthin.] Ac a oes eilydd i Jayne Bryant?
Hoffwn i eilio Jayne Bryant.
Mae Jayne Bryant wedi cael ei chynnig a'i heilio. A oes rhagor o enwebiadau i'r pwyllgor yna?
Gan nid oes enwebiadau eraill, a oes gwrthwynebiad i Jayne Bryant gadeirio'r pwyllgor yna? Ni welaf unrhyw wrthwynebiad, ac felly, Jayne Bryant, rydych wedi eich ethol i gadeirio'r Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg.
Y Pwyllgor Safonau Ymddygiad yn awr, sydd wedi'i neilltuo i'r grŵp Llafur. Unrhyw enwebiad ar gyfer Cadeirydd y pwyllgor safonau? Huw Irranca-Davies.
Hoffwn enwebu Vikki Howells.
Vikki Howells. A oes eilydd i enwebiad Vikki Howells? Buffy Williams.
Rwy'n eilio Vikki Howells.
Iawn, diolch. Mae'r enwebiad hwnnw wedi'i eilio. Unrhyw enwebiad arall ar gyfer y pwyllgor safonau? Nac oes. Gan nad oes enwebiad arall, gallaf ddatgan bod Vikki Howells wedi ei hethol yn Gadeirydd ein pwyllgor safonau. Pob lwc i chi gyda'r gwaith hwnnw.
Wedi eu gwneud nhw i gyd? Ie, dyna ni. Dyna derfyn ar y broses enwebu, felly. Ac yn achos yr enwebiadau hynny a gyfeiriwyd ar gyfer pleidlais gyfrinachol, yn unol â'r Rheolau Sefydlog, rwy'n hysbysu'r Aelodau y bydd y pleidleisiau cyfrinachol yn cael eu cynnal yn ystafelloedd pwyllgor 1 a 2 yn y Senedd, a bydd Aelodau'n derbyn e-bost yn fuan i'w hysbysu bod y pleidleisio wedi agor. Bydd y pleidleisio'n dod i ben am 4.30 p.m. neu ar ddiwedd yr ail egwyl, pa bynnag un sydd hwyraf, gan ganiatáu dwy awr ar gyfer pleidleisio. Y clerc fydd yn gyfrifol am oruchwylio'r broses bleidleisio a'r broses o gyfrif pleidleisiau, y pleidleisiau cyfrinachol. Byddaf yn cyhoeddi'r canlyniad ar ôl y cyfnod pleidleisio yn y Cyfarfod Llawn heddiw, ar ddiwedd y prynhawn.