1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru ar 7 Gorffennaf 2021.
8. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am fargeinion dinesig yn ne Cymru? OQ56747
Gwnaf. Mae'r ddwy fargen ddinesig yn gwneud cynnydd da. Mae bargen ddinesig bae Abertawe yn gwneud cynnydd da, gyda phum prosiect wedi'u cymeradwyo a £54 miliwn o gyllid y fargen ddinesig wedi'i ryddhau. Yng Nghaerdydd, mae'r gronfa fuddsoddi wedi ymrwymo £198 miliwn hyd yn hyn ar gyfer 12 prosiect, ac mae naw ohonynt eisoes yn y broses o gael eu cyflawni.
Diolch am eich ateb, Weinidog, ac yn gyntaf oll, hoffwn ddatgan fy mod yn aelod o Gyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, a datgan y buddiant hwnnw lle rwy'n aelod.
Fel y gwyddoch, mae fy rhanbarth i, Gorllewin De Cymru, yn cynnwys cynghorau Abertawe a Chastell-nedd Port Talbot, sy'n rhan o fargen dinas-ranbarth bae Abertawe, yn ogystal â Chyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr, sy'n rhan o fargen ddinesig Caerdydd. Nid yw'r ardaloedd hyn yn annibynnol ar ei gilydd a byddai llawer o drigolion Castell-nedd Port Talbot—neu Abertawe, o ran hynny—yn elwa o rai o'r prosiectau sydd yn yr arfaeth ym Mhen-y-bont ar Ogwr, ac fel arall. Enghraifft o hyn yw'r prosiect parcio a theithio yng ngorsaf drenau'r Pîl, sydd ym mwrdeistref sirol Pen-y-bont ar Ogwr, ond bydd o fudd mawr i lawer o bobl sy'n byw yng Nghastell-nedd Port Talbot hefyd, o ystyried ei fod mor agos yn ddaearyddol.
Felly, a gaf fi ofyn pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau bod cydweithredu'n digwydd rhwng gwahanol brosiectau'r bargeinion dinesig, yn enwedig ar brosiectau ar y ffiniau a fydd yn effeithio ar fwy nag un o ardaloedd y bargeinion dinesig? A beth arall y gellir ei wneud i wella cydweithredu, fel bod preswylwyr, busnesau a'r cyhoedd yn ehangach yn ymwybodol o'r buddsoddiad na fydd o reidrwydd yn digwydd yn eu rhanbarth hwy?
Credaf fod angen dull gwirioneddol bragmatig yma, ac mae'r gwaith a wnaed ar ddod â rhanbarthau ynghyd i gydnabod eu diddordebau cyffredin yn rhan o'r broses hon. Ac edrychwch, rydym yn deall yn iawn fod Pen-y-bont ar Ogwr mewn sefyllfa lle mae'n edrych tua'r dwyrain i raddau helaeth, ond nid yn llwyr—roedd honno'n sgwrs a gawsom am ffiniau byrddau iechyd, er enghraifft—ac nid yw sicrhau bod Pen-y-bont ar Ogwr yn edrych i un cyfeiriad yn fras ar gyfer eu partneriaeth strategol ranbarthol yn golygu bod gweithgarwch sy'n mynd i fwy nag un cyfeiriad rywsut yn cael ei anghofio neu ei roi o'r neilltu. Felly, ydw, rwy'n disgwyl y gallwn wneud mwy, ac mewn gwirionedd, mae'r ffordd y mae swyddogion Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU yn gweithio gydag ardaloedd y bargeinion dinesig yn enghraifft dda o edrych ar sut y gallant effeithio'n gadarnhaol ar ei gilydd.
Ailadroddaf y pwynt a wneuthum i Gareth Davies: mae enghraifft dda yma yng Nghymru o sut y gall Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru weithio ar y cyd â rhanddeiliaid a phartneriaid, gyda rhaglen waith wedi'i chytuno ar ffiniau a meysydd rydym yn cytuno sut i fwrw ymlaen â hwy. Dyna'n union rydym am ei wneud ar gyfer y dyfodol, a pheidio â chael ein tynnu i mewn i ddull cystadleuol o weithredu lle mae awdurdodau lleol unigol yn ymgeisio yn erbyn ei gilydd ac yn cystadlu â'i gilydd mewn ffordd a fydd yn sicrhau llai o fudd i swyddi a busnesau yma yng Nghymru yn fy marn i.
Diolch i'r Gweinidog.