Gan mai bwriad y drafodaeth yma ydy ceisio barn y Senedd am flaenoriaethau cyllidebol y Llywodraeth, dwi am gymryd y cyfle i bwysleisio unwaith eto yr angen i symud tuag at gyllidebau sydd ag atal problemau ac atebion tymor hir wrth eu gwraidd.

Mae buddsoddi mewn addysg ein plant a'n pobl ifanc yn rhan gwbl greiddiol o'r agenda ataliol, ac mae'n hollol amlwg fod angen blaenoriaethu buddsoddi yn ein hysgolion ni, a chyflogi mwy o staff a all gefnogi ein pobl ifanc efo'u dysgu. Dros ddegawd, rydym ni wedi colli bron i 1,700 o staff o'n hysgolion ni, ac mae angen cychwyn gwyrdroi hyn ar frys, a gwneud hynny drwy gynllunio i gynyddu'r gweithlu drwy fuddsoddi yn ein hysgolion ni, yn hytrach na'r hyn sydd wedi bod yn digwydd, sef eu gorfodi nhw i wneud toriadau i'w cyllidebau nhw ac i ddiswyddo staff.

A gaf i erfyn arnoch chi i gynnwys ymestyn darpariaeth prydau ysgol am ddim fel blaenoriaeth yng nghyllideb 2022-23? Peidiwch ag anwybyddu adolygiad eich Llywodraeth chi'ch hun, sydd wedi dod i'r casgliad y dylai pob teulu sydd ar gredyd cynhwysol fod yn gymwys i gael prydau ysgol am ddim. Os ydych chi'n gwneud un peth yn y gyllideb yma, gwnewch hyn er mwyn y teuluoedd tlotaf yng Nghymru.

Yn olaf, a gaf i jest gymryd y cyfle i holi am dâl ac amodau athrawon? Mae'r corff adolygu cyflogau annibynnol wedi argymell y dylid cynyddu pob pwynt graddfa statudol—ar bob graddfa a phob lwfans—1.75 y cant. Mae'r Gweinidog addysg wedi derbyn yr argymhelliad yma. Wrth gwrs, dwi'n deall nad oes yna ddim cyllid ychwanegol yn dod ar gyfer dyraniadau cyflogau athrawon gan y Torïaid a'u Llywodraeth nhw yn Lloegr. A fedrwch chi felly gynnig eglurder am hyn? Sut ydych chi'n mynd i weithredu'r argymhelliad sydd wedi cael ei dderbyn gan eich Gweinidog addysg chi? A wnewch chi roi diweddariad am eich trafodaethau chi efo'r gymdeithas llywodraeth leol ynglŷn â beth fydd y sefyllfa efo tâl ac amodau athrawon? Mae angen gwybod ar frys, achos mae eu cyllidebau nhw yn yr ysgolion yn cychwyn o fis Medi, wrth gwrs, onid ydyn, sydd yn broblem arall, wrth gwrs. Ond mi fyddai cael eglurder am y sefyllfa yna pnawn yma yn ddefnyddiol. Diolch yn fawr.