Eitem 7, Rheoliadau Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygiadau Canlyniadol) 2021. Galwaf ar Weinidog y Gymraeg ac Addysg i wneud y cynnig—Jeremy Miles.

Cynnig NDM7750 Lesley Griffiths

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Reoliadau Deddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018 (Diwygiadau Canlyniadol) 2021 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 22 Mehefin 2021.

Cynigiwyd y cynnig.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Hoffwn dynnu sylw Aelodau at y pwynt craffu technegol 1, a godwyd gan y pwyllgor yn ei adroddiad. Fel yr esboniwyd mewn ymateb y Llywodraeth i'r adroddiad, mae hyn yn gamgymeriad teipograffyddol, gan nad yw adran 13(7) yn bodoli yn Neddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a’r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018. Dylai'r cyfeiriad fod at adran 13(1) yn lle.

Cynigiodd y Llywodraeth ymdrin â hyn yn wreiddiol drwy'r dull slip cywiro sydd ar gael o dan rai amgylchiadau. Fodd bynnag, yn lle hynny, rwyf i'n cynnig rhoi 'adran 13(1)' yn lle 'adran 13(7)' wrth wneud y rheoliadau, pe bai'r rhain yn cael eu cymeradwyo gan y Senedd heddiw. Rwy'n fodlon ei gwneud yn glir nad oes unrhyw newid sylweddol mewn grym i'r rheoliadau ac nad yw'n newid ystyr y ddeddfwriaeth. Fodd bynnag, rwyf i yn credu y dylid ei gywiro er mwyn osgoi camarwain darllenwyr, ac mae yn well gwneud y gyfraith yn gywir yn y lle cyntaf, yn amlwg, yn hytrach na dibynnu ar ddulliau unioni sydd ar gael yn ddiweddarach. Bydd yr Aelodau hefyd yn dymuno nodi bod y memorandwm esboniadol wedi ei ddiwygio i adlewyrchu cyfeiriadau anghywir y sylwyd arnyn nhw ar ôl eu gosod, gan gynnwys yr un yn adroddiad y pwyllgor. Mae'r rhain wedi eu cywiro erbyn hyn.

O ran y rheoliadau eu hunain, mae'r darpariaethau yn y rheoliadau hyn yn gwneud diwygiadau canlyniadol i nifer o ddeddfiadau eraill. Mae'r rhan fwyaf o'r ddeddfwriaeth sylfaenol yr ydym yn ceisio'i diwygio yn ymwneud yn uniongyrchol ag addysg, fel Deddfau Addysg 1997, 2002 a 2005. Fodd bynnag, rydym ni hefyd yn ceisio diwygio deddfwriaeth sy'n ymwneud â meysydd ehangach, gan gynnwys Deddf Llywodraeth Leol 1974 a Deddf Cymru 2017, oherwydd gymaint fydd effaith y diwygiadau ar y system anghenion addysgol arbennig.

Mae'n bwysig nodi na fydd y rheoliadau hyn, os cânt eu pasio, ond yn gwneud mân newidiadau neu newidiadau technegol i'r ddeddfwriaeth bresennol sy'n angenrheidiol er mwyn galluogi'r system ADY i weithredu fel y bwriadwyd. Nid yw'r diwygiadau hyn yn cael unrhyw effaith ar fwriad polisi Deddf ALNET, y cod ADY na rheoliadau eraill sy'n gysylltiedig ag ADY, ac ni fydd unrhyw gostau yn gysylltiedig â gweithredu'r rheoliadau hyn.

Bydd y rhan fwyaf o'r diwygiadau hyn yn diweddaru terminoleg a fydd yn hen ffasiwn cyn bo hir a geir mewn Deddfau eraill, fel newid 'anghenion addysgol arbennig' i 'anghenion dysgu ychwanegol'. Bydd enw'r tribiwnlys sy'n ymdrin ag apeliadau yn erbyn penderfyniadau penodol am blentyn neu berson ifanc a'i addysg yn newid hefyd o Dribiwnlys Anghenion Addysgol Arbennig Cymru, TAAAC, i Dribiwnlys Addysg Cymru.

Bu taith y diwygiadau i'r system AAA, wrth gwrs, yn un hir. Rwy'n ddiolchgar i fy rhagflaenwyr am ymgymryd â'r darnau pwysig hyn o ddeddfwriaeth, ac rwyf bellach yn gwahodd yr Aelodau i gefnogi'r gwelliannau canlyniadol hyn cyn dechrau ein gweithredu fesul cam. Diolch.

Galwaf ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Huw Irranca-Davies.

Diolch yn fawr iawn, Dirprwy Lywydd. Ystyriodd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad y rheoliadau hyn fore ddoe, a bydd y Gweinidog yn falch o wybod, a bydd y Siambr hon yn falch o wybod, y bydd fy nghyfraniad i y prynhawn yma yn fyr iawn yn wir, ar un mater bach.

Fel y soniodd y Gweinidog, nododd ein gwaith craffu ar y rheoliadau drafft yr hyn a oedd yn gamgymeriad teipograffyddol yn rheoliad 11(2), gan olygu y cyfeiriwyd at y ddarpariaeth anghywir yn Neddf Anghenion Dysgu Ychwanegol a'r Tribiwnlys Addysg (Cymru) 2018.

Croesawaf ymrwymiad y Gweinidog i gywiro'r camgymeriad, fel bod y rheoliadau'n cyfeirio at adran 13(1) o'r Ddeddf honno, cyn i'r rheoliadau fod yn rhan o'r gyfraith a'u cyhoeddi. Croesawaf hefyd gamau amserol y Gweinidog i gywiro'r memorandwm esboniadol cysylltiedig. Dyna ni, Dirprwy Lywydd.

Diolch, Gweinidog, am roi'r cyfle i ni ymdrin â'r gwelliannau i'r Ddeddf anghenion dysgu ychwanegol a'r tribiwnlys addysg, deddfwriaeth sy'n addo cael effaith sylweddol ar addysg yng Nghymru.

Er bod y trafodaethau cychwynnol ar y Ddeddf hon yn rhagflaenu fy etholiad i, rwyf i ar ddeall, yn dilyn—[Anghlywadwy.]

[Anghlywadwy.]

Iawn. Yr unig beth yw, oni bai ei fod trwy'r meicroffon, ni fyddaf yn gallu clywed yr hyn y byddwch chi'n ei ddweud. Beth bynnag, a ddylwn i ddechrau o'r dechrau?

Rwy'n credu y dylech chi ddechrau o'r dechrau, rhag ofn ein bod ni wedi ei golli.

Gallaf, gallaf eich clywed chi nawr—perffaith. Iawn, diolch, Dirprwy Lywydd, a diolch, Gweinidog, am roi cyfle i ni roi sylw i'r gwelliannau i'r Ddeddf anghenion dysgu ychwanegol a'r tribiwnlys addysg, deddfwriaeth sy'n addo cael effaith sylweddol ar addysg yng Nghymru.

Er bod trafodaethau cychwynnol ar y Ddeddf hon yn rhagflaenu fy etholiad, rwyf i ar ddeall, yn dilyn ymgynghoriad cynnar ar y Ddeddf ADY yn 2017, y cytunwyd y byddai cefnogi disgyblion ag anghenion gofal iechyd yn rhan o'i fframwaith, ond erbyn hyn mae'n ymddangos nad yw hyn yn wir. Ni fydd ysgolion yng Nghymru yn gallu ceisio cyllid ychwanegol trwy'r ffrwd cyllid ADY, ac eto bydd disgwyl iddyn nhw gefnogi disgyblion ag anghenion meddygol cymhleth, fel diabetes math 1, ac roedd hyn yn rhywbeth a gafodd ei godi hefyd yr wythnos diwethaf yn y grŵp trawsbleidiol ar ddiabetes.

Rwy'n deall bod y Ddeddf ADY wedi ei chynllunio i ddileu'r rhwystrau sydd gan blant o ran dysgu, ac nad yw bod ag anabledd o reidrwydd yn peri rhwystr i ddysgu. Ond y realiti yw bod cyflyrau fel diabetes math 1 yn gymhleth dros ben, a gall lefelau uchel neu isel o siwgr yn y gwaed, rhywbeth sydd bron yn sicr o ddigwydd yn ystod y dydd, arwain at ddryswch, diffyg canolbwyntio a golwg aneglur i'r rhai sy'n dioddef. Fel yr amlygwyd yn gynharach yn y cyfarfod, gall plant hefyd ddioddef problemau seicolegol oherwydd chwistrelliadau inswlin a chyfyngiadau ar fwyd, a gall hyn achosi problemau iechyd meddwl yn eu harddegau ac yn ddiweddarach mewn bywyd. Gallai ysgolion, o ganlyniad i'r ADY presennol, gael eu gorfodi i wneud penderfyniadau ynghylch adnoddau staff a allai atal ysgol rhag cynnig ymyriadau addysgol, fel sesiynau dal i fyny o ran llythrennedd, wrth i aelodau'r staff gael eu nodi yn lle hynny i sicrhau bod anghenion diogelwch y disgyblion hynny sy'n dod o dan yr ADY yn cael eu monitro a'u cefnogi. Bydd cymorth i ysgolion ddarparu'r gofal a'r ddarpariaeth ar gyfer dysgu ychwanegol yn hanfodol i helpu i ddarparu'r gofal gorau i blant anabl.

Rwy'n siŵr y bydd pob plaid yn dymuno gweld llwyddiant y ddeddfwriaeth hon, ond mae gan grwpiau fel Diabetes UK gryn bryder o hyd ynghylch canlyniadau anfwriadol y gallai'r Ddeddf anghenion dysgu ychwanegol a'r tribiwnlys addysg eu cael pan gaiff y ddarpariaeth ar gyfer gofal ei dileu. Yng ngoleuni'r pryderon hyn, a wnaiff y Gweinidog gytuno i ailedrych ar y sefyllfa eto? Diolch.

Galwaf ar Weinidog y Gymraeg ac Addysg i ymateb i'r ddadl.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch i Gadeirydd y pwyllgor am ei sylwadau ynglŷn â sut rŷn ni’n bwriadu delio â’r cwestiwn sydd wedi’i godi o ran y newid teipograffegol, ac am ei gefnogaeth e i'r hyn rŷn ni’n bwriadu ei wneud er mewn delio â’r camgymeriad hwnnw.

O ran pwynt yr Aelod ynghylch cwmpas cynhwysiant o fewn y darpariaethau ADY, fel y mae'n ei ddweud, mae cyllid sylweddol wedi ei ymrwymo i gefnogi'r gwaith o weithredu'r Ddeddf ADY a chyflawni'r rhaglen drawsnewid ADY ehangach. Ond mae'r pwyntiau a gododd yn y ddadl heddiw, yn enwedig ynghylch cynnwys neu eithrio diabetes, yn rhywbeth y byddaf yn ysgrifennu ato yn ei gylch os yw'n fodlon â hynny. Ond fe fyddaf yn rhoi'r sicrwydd iddo fod y trefniadau yr wyf yn ceisio cydsyniad y Siambr arnyn nhw heddiw yn rhai sy'n gwneud i ddeddfwriaeth arall weithio mewn ffordd sy'n gyson â'r ddeddfwriaeth ADY, i bob pwrpas. Felly, maen nhw'n ddiwygiadau technegol i ddeddfwriaeth arall, sy'n ganlyniad i hynt bresennol y Bil ADY ei hun. Felly, maen nhw'n dechnegol yn yr ystyr hwnnw. Ond os yw'n fodlon, byddaf i'n hapus iawn i ysgrifennu ato ynghylch y pwyntiau penodol y mae wedi eu codi heddiw.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly derbynnir y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Derbyniwyd y cynnig yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Byddwn nawr yn atal y trafodion dros dro er mwyn caniatáu newidiadau yn y Siambr. Os ydych yn gadael y Siambr, gwnewch hynny'n brydlon. Bydd y gloch yn cael ei chanu dau funud cyn i'r trafodion ailgychwyn. Dylai unrhyw Aelodau sy'n cyrraedd ar ôl y newid aros tan hynny cyn mynd i mewn i'r Siambr.

Ataliwyd y Cyfarfod Llawn am 17:17.

Ailymgynullodd y Senedd am 17:28, gyda'r Llywydd yn y Gadair.