Cyrsiau Amaethyddol ac Amgylcheddol

2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 14 Gorffennaf 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative

5. Beth yw cynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer cymell colegau i gadw cyrsiau amaethyddol ac amgylcheddol? OQ56767

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 2:58, 14 Gorffennaf 2021

(Cyfieithwyd)

Mae amrywiaeth o gyrsiau amaethyddol ac amgylcheddol ar gael ar draws rhwydwaith o golegau yng Nghymru. Mae angen dull cydweithredol ar draws y sector cyfan i sicrhau bod darpariaeth ar draws yr holl gyrsiau amaethyddol a chyrsiau cysylltiedig yn cefnogi'r gofynion newidiol ac economïau lleol, a bod y rhain yn mynd i'r afael â heriau arallgyfeirio'r sector.

Photo of Peter Fox Peter Fox Conservative

(Cyfieithwyd)

Diolch i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw. Gofynnais y cwestiwn am fy mod yn credu, wrth inni symud ymlaen yng Nghymru gyda'n hadferiad o'r pandemig a'n hymrwymiad i ddod yn garbon sero-net erbyn 2050, fod angen i ni, yn awr yn fwy nag erioed, sicrhau bod gennym y bobl fedrus sydd eu hangen i fwydo ein cenedl, rheoli ein coedwigoedd, bioamrywiaeth a'n hamgylchedd ehangach, ac mae angen i bob un o'n colegau amaethyddol gynnig y cyrsiau sydd eu hangen a chael eu hannog a'u cymell i wneud hynny lle bo angen. Ddoe, clywsom gan y dirprwy Weinidog hinsawdd am y cynlluniau i blannu mwy o goed, felly mae'n bwysig fod gennym bobl sy'n gallu gwneud hynny. Yn fy etholaeth i, gyda thristwch mawr y mae Coleg Gwent ar ei gampws ym Mrynbuga wedi penderfynu lleihau'r ddarpariaeth o gyrsiau amaethyddol ac amgylcheddol, gan gynnwys coedwigaeth. Mae pobl ifanc yn fy etholaeth eisoes yn mynd i golegau swydd Henffordd i gael y sgiliau sydd eu hangen arnynt. Ni all hynny fod yn iawn. Weinidog, a allwch chi wneud popeth yn eich gallu i sicrhau bod y cyrsiau hanfodol hyn yn cael eu darparu ledled Cymru, a gweithio gyda darparwyr addysg bellach, megis Coleg Gwent, i gadw, ac yn bwysig, i farchnata eu cynnig? Diolch.

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 3:00, 14 Gorffennaf 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, credaf fod yr Aelod yn tynnu sylw at fater pwysig iawn yma gan fod yr her y mae'n ei disgrifio'n bodoli yng nghyd-destun newid cyflym mewn sawl ffordd, boed hynny'n newid technolegol neu newid gwyddonol, boed yn effaith ar yr economi wledig yn sgil prinder gweithlu, efallai, cwestiynau cyllido o ganlyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd heb i arian gael ei ddarparu yn lle'r cyllid hwnnw fel yr addawyd, neu heriau masnach ryngwladol efallai. Mae'n dirwedd sy'n newid yn sylweddol, a chredaf ei bod yn bwysig fod darpariaeth ôl-16 yn cydnabod ac yn adlewyrchu hynny.

Rwy'n ymwybodol fod pob coleg yn cwblhau neu wedi ymgysylltu ag Ymchwil Arad i sefydlu grwpiau ffocws i staff cyn toriad yr haf er mwyn cyfrannu at ddadansoddiad sector cyfan o'r ddarpariaeth yn y maes hwn, a chredaf ei bod yn bwysig iawn fod y set honno o drafodaethau'n adlewyrchu'r newid technolegol hwnnw yn ogystal â newidiadau eraill a'r angen i arallgyfeirio. Edrychaf ymlaen at weld yr adroddiad a fydd yn deillio o'r broses honno yn nes ymlaen eleni.