Part of the debate – Senedd Cymru am 4:08 pm ar 14 Gorffennaf 2021.
Eleni, dathlodd eglwys Sant Edward Gyffeswr yn y Rhath ganmlwyddiant ei hadeiladu yn 1921. Adeiladwyd yr eglwys yn wreiddiol yn 1915, ond fe'i dinistriwyd gan dân yn 1919, ac roedd ei hailadeiladu yn 1921 yn ffynhonnell o obaith i'r gymuned yn dilyn erchyllterau'r rhyfel byd cyntaf a'r dinistr a achoswyd gan bandemig ffliw Sbaen.
Gan mlynedd yn ddiweddarach, fel yn 1921, mae'r byd ynghanol pandemig byd-eang, ond nid yw cyfraniad yr eglwys yn y gymuned wedi pallu, gan ei bod yn darparu cymorth, cefnogaeth ac allgymorth i'r rhai mwyaf anghenus. Mae ei Forget Me Not Cafe yn gwneud llawer, hyd yn oed yn y cyfnod anodd hwn, i helpu i fynd i'r afael ag arwahanrwydd cymdeithasol ymhlith yr henoed. Mae ei gardd flodau gwyllt newydd yn dwyn ynghyd ystod amrywiol o wirfoddolwyr o bob rhan o'r gymuned, ac mae gan yr eglwys draddodiad cerddorol balch. Yn wir, mae'n dal i ddarparu un o'r ychydig ddigwyddiadau hwyrol weddi corawl olaf sy'n parhau yn esgobaeth Llandaf, sy'n brofiad gwych a byddwn yn annog pawb yma i ymweld.
Fel y gŵyr llawer o'r Aelodau, mae gan eglwys a phlwyf y Rhath gysylltiadau cryf â ni yma yn y Senedd, gyda'i churad, y Parchedig Ruth Coombs, yn gwasanaethu fel pennaeth Cymru yn y Comisiwn Cydraddoldeb a Hawliau Dynol a'i churad blaenorol oedd y Parchedig Ddr Rhys Jenkins. Credaf fy mod yn siarad ar ein rhan ni oll wrth gynnig fy niolch diffuant i'r caplan dinesig a'r ficer presennol, y Parchedig Ganon Stewart Lisk, am yr holl waith y mae wedi'i wneud, ac i'r holl bobl yn y gorffennol a'r presennol sydd wedi gwasanaethu cymuned eglwys Sant Edward.
Rwy'n falch o ddweud bod yr eglwys yn dal i fod yn ffynhonnell o obaith heddiw, fel yn 1921, a heb amheuaeth, fe fydd yn parhau i wasanaethu am 100 mlynedd arall.