Yr eitem nesaf felly yw'r datganiad a chyhoeddiad busnes, a dwi'n galw ar y Trefnydd i wneud y datganiad hwnnw. Lesley Griffiths.

Diolch, Llywydd. Rwyf i wedi ychwanegu tri datganiad at yr agenda heddiw, datganiad ar Afghanistan gan y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol, datganiad i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau am y sefyllfa COVID-19 gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, a datganiad gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau am ddatblygiadau gyda'r Bil partneriaeth gymdeithasol a chaffael cyhoeddus (Cymru). Yn olaf, mae'r cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar Fil yr Amgylchedd wedi'i ohirio tan 28 Medi. Mae'r busnes drafft ar gyfer y tair wythnos eistedd nesaf wedi'i nodi ar y datganiad a'r cyhoeddiad busnes, sydd i'w weld ymysg papurau'r cyfarfod sydd ar gael i'r Aelodau'n electronig.

Trefnydd, hoffwn i alw am ddatganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol ar wasanaeth ambiwlans Cymru. Rwy'n deall bod gwasanaeth ambiwlans Cymru yn cynnal adolygiad Cymru gyfan o restrau ar hyn o bryd, ac rwyf i wedi cael sylwadau gan staff pryderus y GIG ynghylch cynlluniau ar gyfer y gwasanaeth yn fy ardal i, yn sir Benfro. Y cynlluniau ar hyn o bryd yw lleihau nifer yr ambiwlansys brys yn sir Benfro o saith i bump. Nawr, nid oes angen dweud, bydd hyn yn cael effaith ddifrifol iawn ar bobl sir Benfro, ac yn wir ar ein staff ambiwlans. Dywedodd un aelod o staff wrthyf fod 'ofn gwirioneddol' arno ynghylch yr effaith y byddai'r newidiadau hyn yn ei chael arnyn nhw, o gofio eu bod eisoes yn cael trafferth gyda'r galw presennol, ac rwy'n siŵr y byddwch yn cytuno â mi fod hyn yn gwbl annerbyniol.

Mae'n debyg hefyd mai Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda yw'r unig fwrdd iechyd yng Nghymru a fydd yn gweld y lefel hon o ostyngiad i nifer yr ambiwlansys brys. Felly, o ystyried difrifoldeb y cynlluniau hyn, a'r effaith y byddan nhw'n ei chael ar ddefnyddwyr a staff yn sir Benfro, a wnewch chi sicrhau bod y Gweinidog iechyd yn cyflwyno datganiad yn awr fel mater o frys?

Diolch i chi am y cwestiwn yna. Fel yr ydych chi eich hun wedi ei ddweud, mae adolygiad ar hyn o bryd o wasanaeth ambiwlans Cymru. Rwy'n credu y byddai'n ffôl iawn achub y blaen ar unrhyw ganlyniad i hynny, ond rwy'n siŵr, ar yr adeg fwyaf priodol, y bydd y Gweinidog iechyd yn cyflwyno rhagor o wybodaeth.FootnoteLink

Gwybodaeth ychwanegol at y Cyfarfod Llawn (Saesneg yn unig)

Braf oedd gweld disgyblion Ysgol Mynydd Bychan o Gaerdydd yn y galeri, yn yr Oriel heddiw, a Heledd Fychan a fi yn derbyn nifer o gwestiynau heriol oddi wrthyn nhw, gan gynnwys pa blaid fyddem ni oni bai am Blaid Cymru. Gallaf i ddweud, yn amlwg, dim Tories oedd yr ateb.

Ond, Trefnydd, licen i fod mor hy a gofyn am dri datganiad heddiw. Yn gyntaf, oherwydd ei bod hi'n Wythnos Senedd Ieuenctid, a oes modd i'r Llywodraeth amlinellu pa gydweithio maen nhw'n ei wneud gydag eraill, gan gynnwys y Comisiwn, i sicrhau bod cynifer â phosib o bobl ifanc o wahanol gefndiroedd yn cymryd rhan yn y weithgaredd bwysig yma?

Trefnydd, a gaf i hefyd ofyn am ddatganiad ynghylch diogelwch adeiladau mewn adeiladau uchel iawn? A yw Llywodraeth Cymru yn cytuno â Phlaid Cymru na ddylai lesddeiliaid diniwed dalu am waith diffygiol gan ddatblygwyr? A, Trefnydd, a gawn ni ddatganiad ysgrifenedig hefyd o ran yr effaith y mae hyn yn ei chael ar lesddeiliaid? Rwyf i wedi cwrdd â llawer erbyn hyn, ac mae'r straen yn amlwg ar eu hwynebau. A wnewch chi ymchwilio i'r effaith ar fywydau'r bobl hyn, heb unrhyw fai arnyn nhw? Diolch yn fawr.

Diolch. O ran eich rhan gyntaf, rwy'n credu ei bod hi'n wych gweld aelodau o'r cyhoedd yn ôl yn yr oriel gyhoeddus, ond mae hi bob amser yn dda iawn gweld plant a phobl ifanc yn yr oriel gyhoeddus. Ac fel yr ydych chi wedi ei ddweud, yn amlwg, mae'n Wythnos y Senedd Ieuenctid, ac mae'n bwysig iawn ein bod ni'n ymgysylltu â phlant a phobl ifanc ynghylch y broses ddemocrataidd a gwleidyddiaeth yn gyffredinol.

O ran eich ail gwestiwn ynghylch diogelwch adeiladau, byddwch chi'n ymwybodol bod y Gweinidog Newid Hinsawdd wedi cyhoeddi datganiad ysgrifenedig ar 14 Gorffennaf, yn cyhoeddi'r cyllid grant ar gyfer gwaith arolwg a fydd yn cael ei wneud ar rai o'r adeiladau preswyl hyn yr ydych chi wedi cyfeirio atyn nhw. Rydym yn rhagweld y bydd y cynllun yn barod i dderbyn ceisiadau yn yr hydref eleni, felly bydd cyhoeddiad pellach.

Mike Hedges.

Diolch, Llywydd. Byddai'n dda gen i pe baech chi wedi fy ngalw i cyn Rhys ab Owen, oherwydd roeddwn i hefyd yn mynd i godi'r broblem o ran adeiladau uchel iawn problemus. Byddaf i'n dal i'w chodi oherwydd ei bod yn bryder difrifol i nifer o fy etholwyr i sy'n byw yn SA1. Rwy'n credu ein bod ni yn yr hydref bellach ac felly, pa mor fuan y gallwn ni ddisgwyl y datganiad hwn, gan ei fod yn effeithio'n wirioneddol ar nifer o bobl? Rydym ni'n sôn am faterion iechyd meddwl. Ni allaf i feddwl am ddim a fyddai'n cael mwy o effaith ar iechyd meddwl rhywun na'r ffaith ei fod yn berchen ar eiddo y mae wedi talu £100,000 i £150,000 amdano, y mae'n talu llog ar fenthyciad arno, a bod yr adeilad yn ddiwerth bellach. Yn wir, mae'n debyg y byddai'n rhaid talu rhywun arall i gael gwared arno. Felly, mae'n fater o frys mawr; mae gen i lawer o etholwyr anhapus iawn, yn yr un modd ag sydd gan bobl eraill yn yr ystafell hon rwy'n siŵr. Felly, os gwelwch yn dda, a gawn ni ofyn i gael hyn cyn gynted ag y bo'n ymarferol?

Mae'r ail fater yr hoffwn i ei godi—ac mae'n rhywbeth nad ydym ni wedi sôn amdano ers cryn amser—yn ymwneud ag ardaloedd menter. Yn 2012, lansiodd Llywodraeth Cymru saith ardal fenter ledled Cymru; cafodd glannau Port Talbot eu hychwanegu'n ddiweddarach. A gawn ni ddatganiad gan y Llywodraeth ynghylch llwyddiant yr ardaloedd hyn, a pha rai y mae bwriad parhau â nhw ar ôl y flwyddyn nesaf?

Diolch. Nid wyf i'n anghytuno â'r hyn y gwnaethoch ei ddweud ynghylch cladin a'r mater sydd newydd gael ei godi gyda mi. A phan roddais i fy ateb, fe wnes i feddwl, wrth i mi ddweud y gair 'hydref', roeddwn i'n meddwl, 'Wel, gallai hynny fod yn sawl mis.' Ac rwy'n cytuno â chi, rydym ni yn yr hydref nawr, ond gwn fod y Gweinidog yn obeithiol iawn o gyflwyno datganiad cyn gynted â phosibl.

O ran ardaloedd menter, bydd yr Aelod yn ymwybodol eu bod wedi eu cyflwyno a'u creu yma i helpu i hyrwyddo gweithgaredd a datblygiad economaidd mewn ardaloedd gwahanol iawn. Ac mae'n gwbl amserol, yn fy marn i, i adolygu'r rhaglen ardaloedd menter honno, a hefyd y strwythurau llywodraethu a gyflwynwyd i'w chefnogi pan wnaethom eu cyflwyno yn gyntaf yng ngoleuni ein blaenoriaethau. Ac yn amlwg, erbyn hyn rydym ni wedi datblygu dull rhanbarthol o weithredu datblygiad economaidd, ac mae diwedd y cyfnodau gwaith presennol y byrddau yn agosáu hefyd. Felly, bydd Gweinidog yr Economi yn gwneud datganiad ar ardaloedd menter.

Fel fy nghyd-Aelod Paul Davies, mae llawer o etholwyr wedi cysylltu â mi hefyd, yn pryderu ynghylch amseroedd aros ambiwlansys. Mae ein criwiau ambiwlans gweithgar a'n timau damweiniau ac achosion brys yn anhygoel, ac yn gweithio'n ddiflino, ond mae criwiau ambiwlans yn treulio eu holl sifftiau yn eistedd y tu allan i ysbytai, yn aros i drosglwyddo cleifion, sy'n achosi oedi hir, gan adael cymunedau gwledig fel fy un i ym Mrycheiniog a Sir Faesyfed heb wasanaeth digonol pan fydd argyfwng.

Dyma enghraifft o ohebiaeth a gefais i'n gynharach yn yr wythnos. Syrthiodd dynes 92 oed, nepell i Aberhonddu, ac roedd amheuaeth bod ei chlun wedi torri. Cafodd yr ambiwlans ei alw am 4 p.m. Arhosodd y fenyw mewn cryn boen, yn methu â symud, yn methu â theithio mewn car, yn methu â bwyta nac yfed. Cyrhaeddodd yr ambiwlans y bore wedyn gan nad oedd ambiwlansys ar gael ledled fy etholaeth i. Nid yw hyn yn unigryw. Roedd dros 400 o bobl, ledled Cymru, yn gynharach yn y flwyddyn, yn aros am fwy na 12 awr am ambiwlans. Rwy'n siŵr nad oes neb yn y Siambr hon o'r farn bod hynny'n dderbyniol.

Felly, Trefnydd, a wnewch chi ofyn i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn awr i wneud datganiad brys ar yr argyfwng hwn, ac amlinellu'r cynigion o ran sut y bydd Llywodraeth Cymru yn gwella'r gallu i gael defnydd o ambiwlans, oherwydd ei bod yn gwbl gywilyddus bod pobl yn aros ar y llawr am ambiwlans am 12 awr?

Byddwn i'n rhybuddio'r Aelod. Rydych chi'n dyfynnu, ac rwyf i am eich dyfynnu chi nawr, 'Mae'r holl ambiwlansys yn treulio eu hamser yn eistedd y tu allan i ysbytai.' Nid yw hynny'n wir o gwbl—[Torri ar draws.]—ac rwy'n credu y dylech chi fod yn ofalus iawn, iawn wrth ddefnyddio'r union eiriau hynny a hefyd y gair 'argyfwng'. Byddwch chi wedi clywed fy ateb i Paul Davies o ran yr adolygiad. Ni fyddwn i, yn bersonol, na neb yn y Siambr hon yn dymuno clywed yr hanes yr ydych chi wedi ei adrodd. Ni allaf wneud sylw personol ar achos penodol, a gofynnaf i chi ysgrifennu at y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol.

Hoffwn i gael datganiad gan y Llywodraeth, os gwelwch yn dda, ynghylch pwysigrwydd seibiant ar gyfer gofalwyr a gwasanaethau gofal dydd i bobl ag anableddau. Mae hwn yn fater yr wyf i wedi ei godi droeon yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, ac mae llawer o deuluoedd yn fy rhanbarth i, yng Nghaerffili yn bennaf, nad oes ganddyn nhw'r cymorth seibiant a oedd ganddyn nhw cyn y pandemig. Nawr, rwy'n deall bod y cyngor wedi gwneud datganiad yn ddiweddar iawn yn cadarnhau nad oes unrhyw gynlluniau i gau canolfannau dydd, a bydd hynny'n rhyddhad enfawr i deuluoedd, ond maen nhw'n ymgynghori ar y ddarpariaeth bresennol, ac oherwydd y gwasanaethau cyfyngedig sydd ar gael, ni all teuluoedd heb geir deithio i gael y cymorth sydd ar gael bob amser. Yr hyn yr hoffwn i'r Llywodraeth ei wneud, os gwelwch yn dda, yw rhoi rhywfaint o eglurder ynghylch pa gymorth sy'n cael ei roi i awdurdodau lleol, a pha gymhellion sydd ar gael i ailgychwyn y gwasanaethau hyn sy'n rhoi cymorth mor sylweddol i deuluoedd cyfan. Mae llawer o ofalwyr di-dâl wedi bod yn gofalu am eu hanwyliaid 24 awr y dydd am y 18 mis diwethaf, ac mae hynny'n cael effaith gorfforol; mae hefyd yn arwain at draul emosiynol. Byddwn i'n croesawu'n fawr ddatganiad gan y Llywodraeth yn nodi'r hyn a fydd yn cael ei wneud i'w helpu.

Diolch, ac rwy'n credu bod yr Aelod yn codi pwynt pwysig iawn. Mae'n gwbl hanfodol ein bod ni'n gwerthfawrogi ein gofalwyr ac, fel yr ydych chi'n ei ddweud, mae COVID-19 wedi rhoi pwysau arall ar bobl sy'n gofalu am aelodau eu teulu neu eu cylch ffrindiau sy'n agored i niwed. Nid wyf i'n ymwybodol o'r ymgynghoriad gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Caerffili, ond byddwn i'n annog pob etholwr yn eich rhanbarth chi i gyfrannu at yr ymgynghoriad hwnnw. Rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn bod y cyngor yn clywed beth yw anghenion a gofynion pobl.

Trefnydd, a gawn ni ddatganiad ynghylch darpariaeth iechyd meddwl brys yng Nghymru? Tynnodd erthygl ddiweddar gan y BBC sylw at y ffaith bod yr heddlu'n gorfod ymdrin fwyfwy â galwadau gan deulu a ffrindiau sy'n ofni y gall anwyliaid fod yn hunanladdol ac nad ydyn nhw'n gwybod ble i droi. Mae fy heddlu lleol i, Heddlu Gwent, wedi gweld cynnydd o draean i nifer y galwadau 999 a 101 rhwng mis Ionawr a mis Gorffennaf. Fodd bynnag, nid oedd mwy na hanner y galwadau yn adrodd am droseddau, maen nhw'n aml yn ymwneud â gwasanaethau eraill. Ar gyfartaledd, mae rhwng 6 y cant ac 8 y cant o'r holl gysylltiadau â Heddlu Gwent yn ymwneud â phryderon ynghylch iechyd meddwl rhywun. Mae Heddlu Gwent yn addasu'n rhagorol, ac mae ganddyn nhw dîm iechyd meddwl a gweithiwr cymdeithasol sy'n eistedd ochr yn ochr â gweithredwyr yn yr ystafell alwadau, ac rwy'n gwybod bod Llywodraeth Cymru wedi gwneud cyhoeddiadau a buddsoddiadau cadarnhaol iawn yn y maes hwn yn ystod yr haf, ac mae gwaith gwych yn cael ei dreialu yn ardal Bae Abertawe, sy'n cynnwys tîm llinell gymorth argyfwng iechyd meddwl 111, ond gorau po gyntaf y gallwn ni wella gwasanaethau ledled Cymru, fel bod unigolion sy'n dioddef yn cael y cymorth gorau a mwyaf priodol.

Diolch. Unwaith eto, rydych chi'n codi pwynt pwysig iawn ac, fel yr ydych chi'n ei ddweud, rydym ni wedi gweithio'n agos iawn gyda'r GIG a gyda'r heddlu a sefydliadau eraill hefyd i geisio deall anghenion unigolion ar y pwynt hwnnw o argyfwng y gwnaethoch chi gyfeirio ato. Mae angen ymateb amlasiantaethol ar y rhan fwyaf o unigolion o dan yr amgylchiadau hynny, yn hytrach na gwasanaeth iechyd meddwl penodol neu arbenigol. Felly, byddwn ni'n parhau i weithio gyda'n partneriaid mewn cysylltiad â'r dull amlasiantaethol hwnnw o weithredu ac yn sicrhau bod y llwybr hwnnw ar gael, ac, yn rhan o'r ymrwymiad hwnnw, rydym ni wedi ymrwymo £6 miliwn eleni i gefnogi gofal argyfwng. Mae hynny yn cynnwys cyflwyno'r pwynt cyswllt unigol ar gyfer iechyd meddwl, a gwnaethoch chi sôn am y gwaith treialu sy'n cael ei wneud. Mae hefyd yn bwysig iawn, rwy'n credu, i wella amseroedd ymateb ar gyfer y sefyllfaoedd argyfwng hynny, a hefyd i leihau'r angen am fathau eraill o drafnidiaeth, ac rwy'n gwybod o'r amser pan oeddwn i'n Weinidog iechyd, nad yw defnyddio cerbydau'r heddlu yn briodol ar gyfer llawer o'r achosion hyn. Felly, rwy'n credu ei bod yn bwysig iawn ein bod ni'n lleihau'r angen am y mathau eraill hynny o drafnidiaeth. Felly, byddwn yn parhau i weithio gyda'r GIG, gyda'r heddlu a sefydliadau eraill.

Tybed a gaf i ofyn i chi ddarparu datganiad gan y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, os gwelwch yn dda, ar ddeintyddion ledled Cymru, yn enwedig yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru. Mae gennym ni her arbennig yn yr ardal wledig iawn hon o ran gallu cael defnydd o ddeintyddion y GIG, a byddai gen i ddiddordeb arbennig yn y deintyddion sydd ar gael yn ardaloedd Llandrindod a Thref-y-clawdd, lle bu cefnogaeth drawsbleidiol i ni geisio gwella'r sefyllfa.

Yr ail ddatganiad yr oeddwn i'n tybio, allai fod gan y Gweinidog Newid Hinsawdd ar gyflwr Afon Gwy. Rydym ni i gyd yn gwybod bod hon yn afon lygredig iawn, o amrywiaeth o ffynonellau, a byddwn i'n ddiolchgar am ddatganiad ynghylch llygredd yn Afon Gwy. Diolch. Diolch yn fawr iawn.

Diolch. O ran eich cwestiwn ynghylch darpariaeth ddeintyddol, rydych chi'n sôn am ardaloedd penodol iawn yn eich rhanbarth chi, felly gofynnaf i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol ysgrifennu atoch chi ynghylch hynny—rwy'n credu mai Llandrindod a Thref-y-clawdd ydoedd.

Unwaith eto, byddwch chi'n ymwybodol bod llawer iawn o waith yn cael ei wneud o ran llygredd ein hafonydd. Mae'n bwysig iawn ein bod ni'n gwella ein dyfrffyrdd yn yr un modd ag yr wyf i'n credu ein bod ni eisoes wedi gwella dŵr môr o amgylch Cymru, ac mae'r gwaith hynny yn mynd rhagddo.

Trefnydd, rwy'n galw am ddatganiad gan y Gweinidog iechyd ynghylch ailddatblygu Ysbyty Brenhinol Alexandra yn y Rhyl. Mae ailddatblygu Ysbyty Brenhinol Alexandra a chreu ysbyty cymunedol yn rhan annatod o ddarparu gofal iechyd o'r radd flaenaf i fy etholwyr i—etholwyr na allan nhw ddeall yr oedi. Pan siaradais i ddiwethaf â chadeirydd a phrif weithredwr y bwrdd iechyd yn ystod yr haf, roedden nhw, fel fi, yn rhwystredig oherwydd y diffyg cynnydd ac yn synnu pan ddatgelodd fy nghwestiwn ysgrifenedig fod gan Lywodraeth Cymru rhagor o gwestiynau ynghylch yr achos busnes llawn. Trefnydd, mae yna bryderon bod Llywodraeth Cymru yn ailystyried prosiectau a gafodd eu cytuno eisoes yn sgil prinder cyllid cyfalaf. Rwy'n gofyn felly i'r Gweinidog iechyd gyflwyno datganiad cyn gynted â phosibl i gadarnhau neu wadu'r pryderon hyn a rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i fy nhrigolion am statws prosiect ailddatblygu Ysbyty Brenhinol Alexandra. Diolch yn fawr iawn.

Nid wyf i'n credu y byddai hynny'n briodol ar gyfer datganiad llafar. Yn amlwg, fe wnaethoch chi eich hun ddweud, yn yr ateb i'ch cwestiwn ysgrifenedig, fod y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol wedi ei gwneud yn glir bod rhagor o gwestiynau i'w gofyn i Fwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr o ran yr achos busnes. Felly, rwy'n credu, yn amlwg, y bydd y broses honno'n mynd drwy'r camau sy'n ofynnol.

Hoffwn i ofyn i'r Trefnydd am ddatganiad i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau am y cymorth y mae Llywodraeth Cymru yn ei roi i Gymdeithas Twnnel y Rhondda a phrosiectau tebyg eraill. Fel llawer o'r Aelodau yma, cefais i gyfle i blymio i ddyfnderoedd y twnnel ar gyfer ymweliad a gafodd ei drefnu gan Tony a'r grŵp, ac os nad ydych chi wedi gwneud hynny'n barod, Trefnydd, rwy'n ei argymell yn fawr. Bydd y prosiect yn cyflwyno amrywiaeth o fanteision gwahanol i Flaencwm a Blaengwynfi, yn economaidd ac yn ddiwylliannol, a bydd y twnnel yn rhoi cyfle i ni adrodd hanes y Cymoedd mewn modd tebyg i'r hyn sy'n cael ei wneud yn Seland Newydd, lle mae hen draciau mwynglawdd aur wedi eu troi'n llwybrau cerdded a beicio, ac yn gweithredu fel taith gerdded hanes hefyd. Rwy'n gwybod bod y tîm yn awyddus i wneud rhywbeth tebyg, ond mae angen cymaint o gymorth arnyn nhw ag y gallan nhw ei gael.

Diolch. Nid wyf i wedi gwneud y daith gerdded trwy dwnnel y Rhondda, ond mae'n sicr yn rhywbeth—mae Buffy wedi gadael y Siambr nawr—y mae Buffy Williams a minnau wedi ei drafod. Nid wyf i'n ymwybodol o unrhyw gymorth penodol y mae modd ei roi, ond byddaf i'n sicr yn gofyn i'r Gweinidog gael golwg arno.

A gaf i ofyn am ddatganiad gan Weinidog yr economi ynghylch y cyhoeddiad bod dwy ffatri yng nghymuned Gorseinon wedi cyhoeddi eu bwriad i gau yn ystod y flwyddyn nesaf? Mae 3M wedi cyhoeddi y bydd 89 o swyddi yn cael eu colli, ac mae Toyoda Gosei wedi dweud bod 228 o swyddi ar eu safle dan fygythiad hefyd. Mae'r rhain yn ddau gyflogwr pwysig yng nghymuned Gorseinon, a bydd effaith eu colli yn sylweddol iawn ar y gymuned, yn uniongyrchol i bobl a theuluoedd a'r gadwyn gyflenwi. Felly, er fy mod i'n ddiolchgar i'r Gweinidog gyhoeddi datganiad ysgrifenedig ar y pwnc ar 3 Medi, rwy'n gofyn a wnaiff Gweinidog yr economi roi diweddariad arall ar lawr y Senedd am drafodaethau Llywodraeth Cymru â'r cwmnïau hyn, eu cyflogeion, undebau llafur a rhanddeiliaid eraill ynghylch cyflogadwyedd y gweithlu hwn yn y dyfodol, ac amlinellu cynllun Llywodraeth Cymru i helpu Gorseinon i adfer.

Diolch. Rwy'n gwybod bod swyddogion wedi bod yn gweithio gyda'r cwmni yr ydych chi'n cyfeirio ato. Nid wyf i'n credu bod unrhyw beth arall y gall Gweinidog yr Economi ei ychwanegu at ei ddatganiad ysgrifenedig ar hyn o bryd.

Diolch, Trefnydd. Byddwch yn ymwybodol, dwi'n siŵr, fod cryn sylw wedi bod yn y wasg a gwrthwynebu chwyrn a phryderon lleol ynglŷn â'r ymgynghori a fu dros yr haf ynghylch codi tâl ar yrwyr i ddefnyddio'r A470 rhwng Glan-bad a Phontypridd a hefyd ar rannau o draffordd yr M4. Gwn fod y Dirprwy Weinidog dros Newid Hinsawdd wedi datgan ar Twitter nad oes unrhyw gynlluniau na thrafodaethau ynglŷn â chodi tâl ar yrwyr. Ond, oes modd cael datganiad o ran hyn, os gwelwch yn dda, yn arbennig, felly, o ran beth yw cynlluniau'r Llywodraeth i leihau'r lefel uchel o lygredd ar y rhan yma o'r A470, a hwythau'n parhau yn rhy uchel er gwaethaf y mesurau cyfyngu cyflymder sydd wedi eisoes eu rhoi mewn grym?

Diolch. Rwy'n ymwybodol o ddiddordeb y wasg yr ydych chi'n cyfeirio ato ac o sylwadau'r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd. Mae cryn dipyn o waith yn digwydd o ran parthau aer glân, ac, yn amlwg, mae'r A470 yn un o'r ardaloedd hynny. Fe gynhaliwyd rhai arolygon ac fe gafodd y rhain eu cwblhau ddiwedd mis Awst—felly, ychydig wythnosau 'nôl—felly fe wn i, pan y cafodd y rhain, yn amlwg, eu hasesu, fe gaiff y canlyniadau eu hadolygu ac yna eu rhannu gyda'r Gweinidog a'r Dirprwy Weinidog. Ar hyn o bryd, nid oes unrhyw fwriad i weithredu parthau aer glân yn y naill leoliad na'r llall, ond fe fydd yna ymchwiliadau manwl ac, yn amlwg, fe fydd y Gweinidogion yn gwneud datganiad ar yr adeg briodol.

Trefnydd, rwy'n codi i ofyn am ddatganiad gan y Gweinidog Newid Hinsawdd ynglŷn ag adolygiad Llywodraeth Cymru o ffyrdd. Mae hi'n ymddangos bod gohebiaeth ddiweddar a gafwyd oddi wrth y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd yn awgrymu nawr fod y weinyddiaeth yn datblygu'r broses statudol ar gyfer cyffyrdd 15 ac 16 ar yr A55 er gwaethaf y posibilrwydd y gallai'r gwaith hwnnw gael ei ddiddymu gan y panel sy'n adolygu'r ffyrdd. Mae hi'n ymddangos hefyd fod y diweddariad yn gwrth-ddweud datganiad y Dirprwy Weinidog a wnaethpwyd yn gynharach eleni sef ei fod yn rhewi pob prosiect ffyrdd newydd yng Nghymru.

Mewn gwirionedd, mae Llywodraethau Cymru olynol wedi llusgo eu traed dro ar ôl tro o ran bwrw ymlaen â'r gwaith arfaethedig hwn i wella ffyrdd, gan anghofio'r cyfan am y trigolion a'r busnesau yn Nwygyfylchi, Penmaenmawr a Llanfairfechan yn fy etholaeth i. Nid yw hi'n iawn i Lywodraeth Cymru fod yn bwrw ymlaen â phroses statudol ar gyfer y cyffyrdd hyn, gan wario rhagor o arian y trethdalwyr, dim ond i banel adolygu ffyrdd ddod ymlaen a diddymu'r prosiect yn gyfan gwbl. Felly, gyda hyn mewn golwg, rwy'n galw nawr am ddatganiad gan y Gweinidog i egluro'r sefyllfa hurt hon. Diolch.

Llywydd, bydd y Dirprwy Weinidog yn cyhoeddi datganiad ysgrifenedig yfory a fydd yn rhoi rhagor o wybodaeth i'r Aelodau am yr adolygiad o ffyrdd.

Dyna ni. Diolch yn fawr i'r Trefnydd.