Part of the debate – Senedd Cymru am 3:02 pm ar 14 Medi 2021.
Rwy'n diolch i Mark Isherwood am y cwestiynau yna ac yn diolch iddo a'r Ceidwadwyr Cymreig am eu cefnogaeth nhw i'r genedl noddfa. Rwy'n hapus iawn i ymateb i'r cwestiynau, gan gydnabod yn arbennig ein bod ni'n sôn i ddechrau am yr ymateb hwnnw a fu i'r cais am lety dros dro. Rwy'n credu ei bod hi'n ddefnyddiol iawn i ni, ar hyn o bryd—. Unwaith eto, rwyf i wedi ei gwneud hi'n gwbl eglur yn fy natganiad i mai yn ein hymateb Cymreig ni rydym ni wedi gweld Urdd Gobaith Cymru yn gallu bod â rhan, mewn gwirionedd, gan ein galluogi ni i gyrraedd y garreg filltir o 50 teulu cyn gynted ag y gwnaethom ni, ac mor briodol o ran y llety dros dro sy'n cael ei ddarparu, ond yn y tymor byr i raddau helaeth iawn. Felly, yn amlwg, i gael yr ymrwymiad hwnnw, o ran gallu ymateb i weledigaeth ac ymateb a chynnig dyngarol yr Urdd, a ddaeth yn gynnar iawn pan wnaethom ni sylweddoli y byddem ni'n croesawu ffoaduriaid—fe wnaethpwyd hynny gyda chymorth y Swyddfa Gartref, llywodraeth leol, a phawb a fu'n ymwneud â'r ymateb iddyn nhw a gweithio gyda nhw.
Ond, yn amlwg, yr hyn sy'n bwysig yw mai llety dros dro yw hwn yn y tymor byr wrth i ni barhau i weithio'n agos gyda llywodraeth leol i sicrhau llety priodol i'r dyfodol. Mae ansawdd y gefnogaeth y mae'r teuluoedd yn ei chael yn uchel, fel mae pawb yn ei ddeall a'i gydnabod, ac yn adeiladu ar arbenigedd helaeth yr Urdd o weithio gyda phlant. Rwy'n credu ei bod hi'n bwysig siarad mewn gwirionedd am ein cyrchfan ni o ran symud ymlaen gyda'r cymorth, oherwydd mae hyn yn ymwneud â llety dros dro, ond fe ddylai'r ffyrdd y mae awdurdodau lleol yn croesawu teuluoedd o dan y cynlluniau hyn, yn fy marn i, fod yn destun balchder mawr. Fel y dywedais i, mae pob awdurdod lleol yng Nghymru yn ymateb i'r her hon. Yn wir, fe ysgrifennodd arweinydd Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, y Cynghorydd Andrew Morgan—at bob awdurdod yn gynnar ym mis Awst, ac at Lywodraeth y DU, gan ddweud eu bod yn annog pob awdurdod i ymgysylltu, fel y maen nhw wedi gwneud, wrth ymateb. Mae hanner y rhain wedi derbyn teuluoedd eisoes; ac eraill yn gweithio tuag at y canlyniad hwn cyn gynted â phosibl.
Mae yna angen dybryd i sicrhau bod teuluoedd yn cael eu lletya nawr, ac felly mae'r llety pontio dros dro hwn gennym ni. Ond yna, wrth gwrs, fe fydd hi'n rhaid i ni symud ymlaen i wasgaru pobl, i lety mwy cynaliadwy. A dyna'n union y mae awdurdodau lleol wedi bod yn ei wneud, gan chwarae eu rhan nhw yn y system llety lloches ers cynifer o flynyddoedd. Gan nad ydym ni'n dymuno i deuluoedd fod mewn llety pontio dros dro am fwy o amser nag sy'n angenrheidiol, oherwydd mae hynny, wrth gwrs, yn arwain at y cwestiynau y gwnaethoch chi eu codi nhw, Mark, ynghylch sicrhau bod teuluoedd wedyn yn gallu rhoi gwreiddiau i lawr, integreiddio â'u cymunedau, gyda chefnogaeth yr holl sefydliadau hynny a fydd yn ymgysylltu â nhw ac sy'n ymgysylltu yn llawn ar hyn o bryd. Rwyf i wedi cyfarfod â phob un o sefydliadau'r trydydd sector, grwpiau ffydd, eglwysi, fel yr oeddech chi'n dweud, y sector gwirfoddol, fel y Groes Goch, y Lleng Brydeinig—pawb sydd â rhan yn y gwaith hwn.
Fe hoffwn i wneud sylwadau i orffen ar eich pwynt chi ynglŷn â chyllid. Rydych chi wedi rhoi'r manylion, Mark Isherwood, am y cyllid—y pecyn integreiddio a gefais i ddoe gan y Swyddfa Gartref a'r Weinyddiaeth Tai, Cymunedau a Llywodraeth Leol. Yr hyn sy'n bwysig am y cyllid hwn yw ei fod yn rhoi rhywfaint o eglurder, er hynny, fel y dywedais i, fe geir cwestiynau i'w gofyn eto. Ond mae hi'n bwysig hefyd o ran yr eglurder ariannol hwnnw ein bod ni'n edrych ar ein cyfrifoldebau ni, y cyfrifoldebau sydd gennym ni a rennir o ran gwasanaethau datganoledig. Felly, er enghraifft, yr wythnos diwethaf—rwy'n credu mai dim ond yr wythnos diwethaf yr oedd hi—pan oeddem ni'n gwybod am ddyfodiad y teuluoedd, roedd yna gydweithrediad agos â chyngor Caerdydd, gyda'r bwrdd iechyd, gyda'r heddlu lleol, gyda phawb sydd â rhan i'w chwarae o ran integreiddio a chefnogi'r teuluoedd hyn, gan ddilyn i raddau helaeth iawn yr hyn a wnaethom ni'n llwyddiannus iawn gyda'r cynllun i ailsefydlu pobl agored i niwed o Syria.